Η κομματική πειθαρχία και η πολιτική στρατηγική του Pierre Poilievre

Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter
Ο αρχηγός του Συντηρητικού Κόμματος του Καναδά, Pierre Poilievre, βρίσκεται στο προσκήνιο μιας κρίσιμης πολιτικής στρατηγικής που επηρεάζει όχι μόνο τις εσωκομματικές ισορροπίες αλλά και τη θέση του στον καναδικό πολιτικό χάρτη. Στοχεύοντας να εδραιώσει την πειθαρχία και την ενότητα εντός του κόμματος τού, υιοθετεί μία μέθοδο ηγεσίας που έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις, με αναλυτές να τη χαρακτηρίζουν είτε ως κλειδί για την πολιτική του επιτυχία είτε ως έναν κίνδυνο η οποία μπορεί να περιορίσει τη δυναμική του κόμματος.
Ας δούμε, όμως, αναλυτικά πώς ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης διαμορφώνει το μέλλον του Συντηρητικού Κόμματος μέσα από την επιβολή πειθαρχίας, τον έλεγχο του μηνύματος και την αναβίωση μιας πολιτικής κουλτούρας που βασίζεται στην ευθυγράμμιση του κόμματος με τον αρχηγό.
Παράδειγμα και «κληρονομιά»
Η ηγεσία του Pierre Poilievre στηρίζεται στην φιλοσοφία που δίνει έμφαση στην πειθαρχία και τον κεντρικό έλεγχο. Οι δύο αυτές μέθοδοι παραπέμπουν στην περίοδο του Stephen Harper κατά την οποία το Συντηρητικό Κόμμα, κατά κάποιους, λειτουργούσε με εξαιρετικά αυστηρή εσωτερική οργάνωση. Στο ίδιο μήκος κύματος με τον πρώην συντηρητικό πρωθυπουργό κινείτε ο σημερινός αρχηγός αφού η αρχή στην οποία στηρίζεται αναγνωρίζει ότι ένα κόμμα που παρουσιάζει εσωτερικές διαφωνίες ή ανισορροπίες, δυσκολεύεται να διατηρήσει την εμπιστοσύνη του εκλογικού σώματος αλλά πάνω απ’ όλα, χάνει τον έλεγχο του κοινοβουλευτικού του σώματος.
Η προσέγγιση αυτή περιλαμβάνει τον αυστηρό έλεγχο των δημόσιων και εσωκομματικών δηλώσεων και πράξεων των βουλευτών του κόμματος, εξασφαλίζοντας ότι το μήνυμα που φτάνει στο εκλογικό σώμα είναι ενιαίο και συνεκτικό. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγει τη διάσπαση που συχνά παρατηρείται στα μεγάλα πολιτικά κόμματα και ενισχύει την εικόνα ενός συμπαγούς πολιτικού οργανισμού.
Το κοινοβουλευτικό, όμως, ρεπορτάζ έχει καταγράψει και αναδείξει έναν σημαντικό αριθμό πεπραγμένων που «φοβίζουν» και σιγούν τον ρόλο και τον λόγω για τον οποίον κάποιος ή κάποια εκλέγεται βουλευτικός ως εκπρόσωπος.

‍
Ο κίνδυνος του υπερβολικού ελέγχου
Παρά την ενδεχόμενη αποτελεσματικότητά της, η «στρατηγική» του Poilievre ελλοχεύει κινδύνους. Οι επικριτές του υποστηρίζουν ότι ο υπερβολικός έλεγχος μπορεί να οδηγήσει σε αποξένωση μελών του κόμματος που αισθάνονται ότι περιορίζεται ή έχει περιοριστεί η ελευθερία της έκφρασής τους ιδιαιτέρως σε μία εποχή που η «αυθεντικότητα» είναι ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά των πολιτικών. Και αυτή είναι μία «στρατηγική» η οποία είναι εξαιρετικά αυταρχική και μονοσήμαντη.
Επί παραδείγματι, το γεγονός και μόνο ότι υπάρχουν υπάλληλοι του κόμματος στις εισόδους του κοινοβουλίου ή και σε χώρους του κτηρίου όπου οι βουλευτές παρακολουθούνται και την ίδια στιγμή καταγράφονται και αναφέρονται στο γραφείο του αρχηγού του κόμματος ή ότι έχουν υπάρξει βουλευτές που έχουν «καθαιρεθεί» από επιτροπές ή τους έχει απαγορευτεί να μιλήσουν στην ολομέλεια είναι ζητήματα που θέτουν μεγάλα ερωτήματα.
Επιπλέον, η έμφαση στην πειθαρχία δεν αφήνει περιθώρια για διάλογο και διαφωνία, άρα πολιτική ωριμότητα και «δημιουργικότητα», τα οποία είναι δύο απαραίτητα συστατικά στοιχεία μίας δημοκρατίας για την ανάπτυξη νέων πολιτικών ιδεών και επικείμενης προόδου. Σε έναν κόσμο όπου η -διεθνής και εσωτερική- πολιτική σκηνή αλλάζει συνεχώς, ένα κόμμα που δεν προσαρμόζεται εύκολα στις νέες προκλήσεις κινδυνεύει να χάσει τη δυναμική του.
Ωστόσο, οι συνθήκες έχουν αλλάξει λίγο από τότε. Το εκλογικό σώμα σήμερα, ιδιαίτερα οι νεότερες γενιές, είναι πολύ περισσότερο δεκτικοί σε πολιτικούς που προωθούν τη διαφάνεια και την πολυφωνία. Επομένως, μία μεταβλητή της επιτυχίας του Poilievre εξαρτάται από την ικανότητά του να προσαρμόσει τη στρατηγική του στις απαιτήσεις του σύγχρονου εκλογικού σώματος, διατηρώντας την ισορροπία ανάμεσα στην πειθαρχία και την ευελιξία.

‍
Έλεγχος και μήνυμα ως μέσο πολιτικής επικοινωνίας
Ένα άλλο βασικό στοιχείο της στρατηγικής του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι ο αυστηρός έλεγχος της πολιτικής επικοινωνίας. Με τη βοήθεια μιας ομάδας επικοινωνίας που καταγράφει τα πάντα που λέγονται και πως λέγονται, ο Poilievre προσπαθεί να διασφαλίσει ότι τα μηνύματα που φτάνουν στο εκλογικό σώμα είναι απλά, ξεκάθαρα και εστιασμένα στον τρόπο που εκφράζει τις βασικές πολιτικές που θέλει να εφαρμόσει.
Η προσέγγιση αυτή αποδεικνύεται αμφιλεγόμενη σε πολλές περιπτώσεις, ιδιαίτερα όταν ο πολιτικός λόγος χαρακτηρίζεται από πόλωση. Ωστόσο, η υπερβολική έμφαση στον έλεγχο των μηνυμάτων μπορεί να δημιουργήσει την αίσθηση ότι το κόμμα στερείται ποιότητας και πολιτικής ουσίας, στοιχεία που μπορούν να αποξενώσουν μερίδα ψηφοφόρων.
Αυτή η προσέγγιση δημιουργεί μια ξεκάθαρη και ενιαία εικόνα για το Συντηρητικό Κόμμα. Δύναται, όμως, να αποτελέσει θεμέλιο λίθο για την ανάδειξή του ως σταθερού πολιτικού παίκτη;

‍
Πορεία μέλλοντος
Ο αρχηγός του Συντηρητικού κόμματος βρίσκεται στην πλέον κρίσιμη καμπή της ηγεσίας του. Οι επικείμενες ομοσπονδιακές εκλογές θα αποτελέσουν το πρώτο μεγάλο κρας-τεστ για την πολιτική του στρατηγική. Εάν η προσέγγισή του οδηγήσει σε εκλογική νίκη, ενδεχομένως να τον εδραιώσει ως έναν από τους πλέον επιτυχημένους ηγέτες του Συντηρητικού Κόμματος. Εάν, όμως, αποτύχει, η εφαρμοσμένη του στρατηγική θα μπορούσε να τον βάλει στη «γωνία» της πολιτικής του πορείας.
Η επιτυχία του, κάτι που διαφαίνεται ξεκάθαρα να έχει επιτύχει, εξαρτάται από την ικανότητά του να «επικονωνεί» τις πολιτικές του προτάσεις στις «απαιτήσεις» του εκλογικού σώματος διατηρώντας την ίδια στιγμή την εσωτερική συνοχή του κόμματος τού και παρουσιάζοντας μια πολιτική ατζέντα που θα ανταποκρίνεται στις ανησυχίες και τις προσδοκίες των Καναδών.

‍
Έμπνευση από την περίοδο του Stephen Harper
Ο Poilievre εμπνέεται από την κληρονομιά που άφησε ο Harper αλλά την αναπροσαρμόζει εκμεταλλευόμενος τις σύγχρονες απαιτήσεις κι αιτιάσεις. Αυτή η ισορροπία μεταξύ της διατήρησης παραδοσιακών αξιών και λαϊκιστκής ευελιξίας στο νέο περιβάλλον ως έναν πολιτικό που δημιουργεί την προοπτική μιας δυναμικής αναγέννησης για το κόμμα. Το όραμά του, κατά πολλούς, προσφέρει ελπίδα για μια νέα πορεία στην καναδική πολιτική σκηνή.
Η ηγεσία του Poilievre, βέβαια, θέτει πολλά ερωτήματα για τις προκλήσεις και τις δυνατότητες του σύγχρονου πολιτικού ηγέτη. Η ηγεσία του αποτελεί ένα ενδιαφέρον μείγμα παραδοσιακής και σύγχρονης πολιτικής στρατηγικής. Με έμφαση στην πειθαρχία και τον έλεγχο των μηνυμάτων, προσπαθεί να επαναπροσδιορίσει τη θέση του Συντηρητικού Κόμματος στον καναδικό πολιτικό χάρτη. Ωστόσο, η επιτυχία του θα εξαρτηθεί από την ικανότητά του να ισορροπήσει ανάμεσα στη συνοχή και την αυθεντικότητα, δύο χαρακτηριστικά που είναι κρίσιμα για την πολιτική επιτυχία στον σύγχρονο κόσμο.

‍