Ανάληψη του Κυρίου

Δεσποτική εορτή, που αναφέρεται στην ανάβαση του Χριστού στους ουρανούς και θεωρείται στην εκκλησιαστική παράδοση ως η ολοκλήρωση της αποστολής του Κυρίου επί της Γης.

Η εορτή της Αναλήψεως, σαράντα μέρες μετά την μεγάλη εορτή του Πάσχα, για τον λαό σημαίνει το ουσιαστικό και τυπικό τέλος της πασχαλινής περιόδου. 

Το εκκλησιαστικό γεγονός της Αναλήψεως περιγράφεται από τους ευαγγελιστές Μάρκο (ιστ’, 19), Λουκά ( κδ’, 50-52) και Ιωάννη (στ’, 62 και κ’, 17), στις Πράξεις των Αποστόλων (α’ 2-9), στις επιστολές του Αποστόλου Παύλου (Προς Εφεσίους δ’ 8-10, Προς Εβραίους δ’,14 και ζ’, 26, Α’ Προς Τιμόθεον γ’, 16) και στην Α’ Καθολική Επιστολή του Αποστόλου Πέτρου (γ’ 22). Μόνο ο ευαγγελιστής Ματθαίος παραλείπει κάθε μνεία για το γεγονός αυτό.

Σύμφωνα με τις ως άνω περιγραφές της Καινής Διαθήκης, η Ανάληψη έγινε στο Όρος των Ελαιών στην Ιερουσαλήμ μπροστά στους μαθητές του Χριστού, οι οποίοι παρακολούθησαν με δέος την απομάκρυνση του Διδασκάλου. Η πατερική παράδοση τονίζει ιδιαίτερα τον υπερφυσικό χαρακτήρα της Αναλήψεως του Κυρίου, το όποιο περιλήφθηκε στη δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας με τη χαρακτηριστική αναφορά στο Σύμβολο της Πίστεως («και ανελθόντα εις τους ουρανούς και καθεζόμενον εκ δεξιών του Πατρός και πάλιν ερχόμενον μετά δόξης…»). Τόσο στις Πράξεις των Αποστόλων, όσο και στο Σύμβολο της Πίστεως («Πιστεύω») διακηρύσσεται η σχέση της Αναλήψεως με τη Δευτέρα Παρουσία.

Πιστεύουν ότι το βράδυ της παραμονής ο Χριστός ανεβαίνει στους ουρανούς, γι’ αυτό και ανάβουν κεριά στα κατώφλια των σπιτιών, αλλά και βάφουν λίγα κόκκινα αβγά, ουσιαστικά για να τα αποχαιρετίσουν, καίνε τις δάφνες και τα μύρα που κράτησαν από τις μεγαλοβδομαδιάτικες ακολουθίες, αλλά και σταματούν την κατανάλωση πασχαλινών εδεσμάτων, γενικότερα. 

Πιστεύουν επίσης ότι με την ανάσταση του Χριστού βγήκαν και οι ψυχές των νεκρών από τον Άδη στη γη, και με την ανάληψή του επιστρέφουν στον Κάτω Κόσμο. 

Γι’ αυτό και ανάβουν κεριά, για να βλέπουν στο δρόμο, κάνουν κόλλυβα και τρισάγια, αλλά και επισκέπτονται τα κοιμητήρια και τους τάφους των συγγενών τους. 

Σε ορισμένες περιοχές, προκειμένου να ξορκίσουν το πιθανό κακό της νέα καλοκαιρινής περιόδου που αρχίζει, ανάβουν εθιμικές πυρές που τις πηδούν απαγγέλλοντας σχετικές επωδές, καθώς η γιορτή της Ανάληψης θεωρείται χρονικό όριο για την μετάβαση από την άνοιξη στο καλοκαίρι. 

Μαζεύουν ακόμη ιαματικά βότανα, που μάλιστα τα φέρνουν και στο ναό να λειτουργηθούν, και από τα οποία κατασκευάζουν αλοιφές και παραδοσιακά γιατρικά. 

Οι κτηνοτρόφοι ονομάζουν την μέρα της εορτής «Πληθερή», «Γαλατερή» ή «Γαλατοπέφτη», κάνουν αγιασμό, χαρίζουν ή χύνουν γάλα και γλεντούν. 

Επίσης, κατά την εορτή της Ανάληψης κατέβαιναν οργανωμένα στη θάλασσα και έκαναν το πρώτο θαλάσσιο λουτρό της χρονιάς, ή βρέχουν μόνο τα πόδια τους, μετρώντας μάλιστα να πλυθούν σε σαράντα κύματα. 

Νερό από σαράντα κύματα έπαιρναν σε μπουκάλια για να ραντίσουν το σπίτι τους και τους χώρους της εργασίας τους, αλλά και για να το χρησιμοποιήσουν ως γιατρικό. 

Απαγγέλουν μάλιστα τελετουργικά: «Αναλείβεται ο Χριστός, αναλείβομαι κι’ εγώ. Ό,τι κακό έχω απάνω μου να φύγει». 

Οι κολυμβητές αυτοί αναζητούν μάλιστα μια πέτρα του βυθού με μούσκλια, της λεγόμενη «μαλλιαρή πέτρα», που την μεταφέρουν στο σπίτι, την τοποθετούν στις γωνιές του σπιτιού ή κάτω από το κρεβάτι, και πιστεύουν ότι θα μεταδώσει τη γεροσύνη και την βλαστική της δύναμη στο σπιτικό και στα μέλη του, για την χρονική περίοδο που θα ακολουθήσει.