50 χρόνια από την τουρκική εισβολή και κατοχή της Κύπρου

Χρήστος Οικονόμου, Πρόεδρος Τμήματος Θεολογίας Πανεπιστημίου Λευκωσίας

Αφιέρωμα του Καθηγητή Χρήστου Οικονόμου, Προέδρου του Τμήματος Θεολογίας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας τέως Πρόεδρος και Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.
Ο κος Καθηγητής με αφορμή την συμπλήρωση 50 ετών από την εισβολή των Τούρκων και την κατοχή της Κύπρου αναφέρεται στην εισβολή των Τούρκων και τις συνέπειες της 50 χρόνια τώρα μέσα από τις προσωπικές του εμπειρίες και μαρτυρίες του.
Ο κος Οικονόμου με τον γλαφυρό και ζωντανό λόγο του καταγράφει τις εμπειρίες του κατά τον βίαιο ξεριζωμό των Ελλήνων Κυπρίων από τα Κατεχόμενα και κατά την διάρκεια της επιστράτευσή του ως Εφέδρου Ανθυπολοχαγού. Με αίσθημα ευθύνης και ιερής υποχρέωσης ως πρόσφυγας από τον Άγιο Επίκτητο Κυρηνείας και Ακαδημαϊκός αποτυπώνει την μαρτυρία του στο άρθρο αυτό ως ελάχιστο μνημόσυνο για τους μάρτυρες, αλλά και έναυσμα στις μελλοντικές γενεές ώστε να μην υποσταλεί η σημαία της λευτεριάς.

‍
50 χρόνια από την τουρκική εισβολή και κατοχή της Κύπρου
Πέρασαν ήδη 50 χρόνια, μισός αιώνας, από την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο και κατοχή της Κερύνειας, της Αμμοχώστου και της Μόρφου. 50 ολόκληρα χρόνια προσφυγιάς, 50 χρόνια διαίρεσης του νησιού σε βόρεια και νότια Κύπρο, 50 χρόνια αγνοουμένων, 50 χρόνια παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, 50 χρόνια παραγνώρισης των ψηφισμάτων του Ο.Η.Ε., 50 χρόνια καταστροφής της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, 50 χρόνια αγώνα και προσπάθειας λύσης του κυπριακού προβλήματος, με δύο προτάσεις: της Ομοσπονδίας, με μία ενιαία διοίκηση και συνύπαρξη των δύο κοινοτήτων, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, που έφθασε στα πρόθυρα λύσης στοCransMontana και την εσχάτως προβληθείσα περί δύο κρατών πρόταση της Τουρκίας του Recep Tayyip Erdogan, διά του εγκάθετού του Τουρκοκυπρίου, Ersin Tatar, εκπροσώπου των Τουρκοκυπρίων, αλλά και των Τούρκων εποίκων, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στο νησί, απολαμβάνοντας τα αγαθά της γης της επαγγελίας, που είναι η Κύπρος.
Ένα σήριαλ, που από το βράδυ της Κυριακής, 21 Ιανουαρίου 2024, άρχισε να προβάλλεται στις τηλεοράσεις Ελλάδας και Κύπρου, με τον τίτλοFamagusta, αποτέλεσε την πρόκληση και σε εμένα, ως πρόσφυγα, από τον Άγιο Επίκτητο της αδούλωτης Κερύνειας, να προβληματιστώ και να “βάλω τὸν δάκτυλόν μου εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων”, και να εκφράσω εμπειρίες και βιώματα 50 χρονών, βίαιης απομάκρυνσης από το σπίτι μου, από το χωριό μου και από την επαρχία μου. Κάνοντας έναν αγώνα πρωτίστως, να βρω τους ζωντανούς, τους νεκρούς και τους αγνοούμενους, από τους συγγενείς μου, τους χωριανούς μου και να συνειδητοποιήσω την καταστροφή του τόπου μου, της Κύπρου. Βρέθηκα πρόσφυγας, μακριά από το σπίτι μου, το χωριό μου, την επαρχία μου, την καθημερινότητα και τη θέση του Θεολόγου Καθηγητή του Γυμνασίου των κατεχομένων Κερύνειας και Αγίου Αμβροσίου.
Αυτό το έργο τριών κυπρίων, της Βάνας Δημητρίου, σεναριογράφου, του Ανδρέα Γεωργίου και του Κούλλη Νικολάου ως παραγωγών και ηθοποιών, δέχθηκε κριτικές με διάφορες απόψεις, θετικές και αρνητικές. Εγώ λέω, πολύ απλά και λογικά, ότι και μόνο που τάραξαν τα σταλωμένα νερά του τόπου μας, του ελλαδικού χώρου και διεθνώς, είναι άξιοι συγχαρητηρίων και επαινετή η παρουσία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, και της Προέδρου της Βουλής, Αννίτας Δημητρίου, και άλλων πολιτικών, πολιτειακών και εκκλησιαστικών παραγόντων, στην πρεμιέρα της σειράς. Συνεπώς, άξιοι συγχαρητηρίων οι βασικοί συντελεστές, οι οποίοι έχουν καταγράψει και πολλές άλλες τηλεοπτικές επιτυχίες, καθώς και οι ηθοποιοί, οι οποίοι, “ποιώντας ήθος”, προβληματίζουν τον τηλεθεατή, βάζοντάς τον να συμπάσχει στα γεγονότα της εισβολής και κατοχής της Κύπρου από τους Τούρκους και ενημερώνοντας τον λαό της Κύπρου, της Ελλάδος και τον υπόλοιπο κόσμο διεθνώς, για το συγκλονιστικό γεγονός της κατοχής του 40 % του κυπριακού εδάφους, της προσφυγοποίησης 250.000 μόνιμων κατοίκων του νησιού, τη δημιουργία χιλιάδων αγνοουμένων, νεκρών και απάνθρωπων βασανιστηρίων αθώων πολιτών, ξεριζώνοντάς τους από τις πατρογονικές τους εστίες, την ιστορία και τον πολιτισμό του έθνους τους.
Βεβαίως αυτή η παραγωγή δημιουργεί κατάθλιψη στον τηλεθεατή. Και αυτό είναι πολύ φυσικό, αφού πρόκειται για μία καταστροφή ενός νησιού, ενός λαού, ενός πολιτισμού. Οι Ελληνοκύπριοι, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους, από τα βάθη των αιώνων, είναι Έλληνες στην καταγωγή, στη γλώσσα, τη θρησκεία και τον πολιτισμό, υπέστησαν μία καταστροφή, τόσο από το προδοτικό πραξικόπημα της Χούντας των Αθηνών, εναντίον του νόμιμου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄, 15 Ιουλίου 1974, όσο και από την τουρκική εισβολή στις 20 Ιουλίου του ίδιου έτους.
Κανείς δεν μπορεί να περιγράψει την εμπειρία της προσφυγιάς, αν δεν ζήσει την ίδια την εμπειρία της εισβολής και κατοχής, και με την παρακολούθηση οποιουδήποτε άριστου σεναρίου. Όμως μπορεί να προβληματιστεί, για τα λάθη και τις παραλείψεις, που έγιναν και οδήγησαν σε αυτή την αιματηρή καταστροφή, στη φθορά και στον θάνατο.
Οι Τούρκοι, είναι γνωστό, ότι καραδοκούσαν να γίνει το λάθος, ώστε να βρουν ευκαιρία να πραγματοποιήσουν τα σχέδια ετών, κυριολεκτικά πατώντας επί πτωμάτων και αυτό έκαναν. Αγνόησαν τα ψηφίσματα του Ο.Η.Ε., παρέκαμψαν το Διεθνές Δίκαιο, τα ανθρώπινα δικαιώματα, μπροστά στον στόχο της κατάληψης πρώτα της μισής Κύπρου, για να ακολουθήσει εν ευθέτω χρόνω, και η κατάληψη της άλλης μισής.

‍