Ο Καναδάς ενημερώνει τα πρωτόκολλα έκτακτης ανάγκης για να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις μιας πιθανής τακτικής πυρηνικής ανταλλαγής στην Ευρώπη ή την εξάπλωση της ακτινοβολίας στον ωκεανό από έκρηξη ουκρανικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής.
Οι σημειώσεις της Εσωτερικής Δημόσιας Ασφάλειας του Καναδά δείχνουν ότι τα μέτρα περιλαμβάνουν την ενημέρωση ενός εξαιρετικά μυστικού σχεδίου για να διασφαλιστεί ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί σε μια σοβαρή κρίση.
Η Οτάβα λάμβανει επίσης μέτρα για την οριστικοποίηση ενός πρωτοκόλλου για την παροχή συμβουλών στο καναδικό κοινό για έναν εισερχόμενο βαλλιστικό πύραυλο, λένε οι σημειώσεις που έλαβε ο Καναδικός Τύπος στο πλαίσιο του νόμου για την πρόσβαση στις πληροφορίες.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους προκάλεσε μια σειρά ομοσπονδιακών συζητήσεων και πρωτοβουλιών με στόχο την ενίσχυση της ετοιμότητας του Καναδά για ένα καταστροφικό πυρηνικό γεγονός.
Σημειώσεις Δημόσιας Ασφάλειας που ετοιμάστηκαν πριν από μια συνάντηση που πραγματοποιήθηκε τον Αυγούστου 2022 ανώτερων γραφειοκρατών που εμπλέκονται στη διαχείριση έκτακτης ανάγκης δείχνουν ότι μεγάλο μέρος της ανησυχίας επικεντρώθηκε στον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής της Ουκρανίας στη Zaporizhzhya, ο οποίος επλήγη από βομβαρδισμούς.
«Οι συνεχιζόμενες στρατιωτικές δραστηριότητες έχουν διαβρώσει τα συστήματα ασφαλείας, έχουν διαταράξει τη συντήρηση ρουτίνας, έχουν αποδυναμώσει τις δυνατότητες αντίδρασης έκτακτης ανάγκης και έχουν επηρεάσει το επιχειρησιακό προσωπικό, αυξάνοντας τον κίνδυνο σοβαρού ατυχήματος», αναφέρουν οι σημειώσεις.
Οι αξιωματούχοι ανέμεναν ότι οι πιθανές επιπτώσεις μιας ανεξέλεγκτης απελευθέρωσης ραδιενέργειας, μέσω άμεσης έκθεσης ή κατανάλωσης μολυσμένων τροφίμων, θα εξαρτηθούν από την εγγύτητα στο εργοστάσιο.
Η Global Affairs Canada αγόρασε προληπτικά χάπια ιωδιούχου καλίου, ενώ τα αποθέματα διανεμήθηκαν στο Κίεβο και στις γειτονικές διπλωματικές αποστολές τον Αύγουστο του 2022.
Οι αξιωματούχοι ανέπτυξαν επίσης σχέδια για "σημαντική αύξηση των αιτημάτων για προξενική βοήθεια" που αναμένεται μετά από καταστροφή σταθμού ηλεκτροπαραγωγής.
Δεν είχαν προβλεφθεί ακτινολογικές επιπτώσεις στην υγεία εκτός Ουκρανίας μετά από μια μεγάλη έκλυση ραδιενέργειας από τη Ζαπορίζια, ούτε κάποιος «αισθητός κίνδυνος» για τους ανθρώπους στον Καναδά, αναφέρουν οι σημειώσεις.
«Δεν θα χρειαστεί να εφαρμοστούν άμεσα προστατευτικά μέτρα, αν και θα μπορούσαν να τεθούν σε εφαρμογή κάποιοι έλεγχοι για τις εισαγωγές από την Ουκρανία και τις γύρω περιοχές λόγω πιθανής μόλυνσης».
Σύμφωνα με το Ομοσπονδιακό Σχέδιο Πυρηνικής Έκτακτης Ανάγκης, η Δημόσια Ασφάλεια θα συντονίζει την επικοινωνία με το κοινό σχετικά με ένα διεθνές πυρηνικό γεγονός.
«Θα είναι απαραίτητη μια έγκαιρη και καλά συντονισμένη απάντηση για την αντιμετώπιση της δημόσιας ανησυχίας και της αντίληψης υψηλού κινδύνου και για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση».
Οι σημειώσεις αναφέρουν επίσης ότι η Δημόσια Ασφάλεια και το Γραφείο του Privy Council έκαναν μια «ταχεία ανανέωση» του σχεδίου Συνέχειας της Συνταγματικής Κυβέρνησης, με σκοπό να διασφαλιστεί ότι οι βασικές εκτελεστικές, νομοθετικές και δικαστικές διαδικασίες μπορούν να πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης καταστροφής.
Το σχέδιο καθορίζει μια διαδικασία για τη μετεγκατάσταση βασικών ιδρυμάτων, συμπεριλαμβανομένου του Γραφείου του Πρωθυπουργού, του ομοσπονδιακού υπουργικού συμβουλίου, του Κοινοβουλίου και του Ανώτατου Δικαστηρίου σε μια εναλλακτική τοποθεσία εκτός της Περιφέρειας της Εθνικής Πρωτεύουσας.
Το σχέδιο είναι μια σύγχρονη εκδοχή ενός προγράμματος της εποχής του Ψυχρού Πολέμου που θα έβλεπε μέλη της κυβέρνησης να μετακομίσουν σε μια υπόγεια εγκατάσταση δυτικά της Οτάβας που τώρα είναι γνωστή ως Diefenbunker, του 13ου πρωθυπουργού του Καναδά.
Οι εσωτερικές σημειώσεις αναφέρουν επίσης ότι ένα εθνικό πρωτόκολλο προειδοποίησης πυραύλων είχε επικυρωθεί και είχε πραγματοποιηθεί «αρχική εμπλοκή» με τις επαρχίες και τα εδάφη.
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και οι Καναδικές Ένοπλες Δυνάμεις ανέπτυξαν το πρωτόκολλο το 2018 για να καθορίσουν πώς θα ενημερώνονταν το κοινό και οι βασικοί ομοσπονδιακοί εταίροι για έναν εισερχόμενο πύραυλο. Στις 13 Ιανουαρίου 2018, ένας ψευδής συναγερμός βαλλιστικού πυραύλου έστειλε τρομαγμένους ανθρώπους στη Χαβάη να τρέχουν για κάλυψη.
Η Δημόσια Ασφάλεια του Καναδά δεν απάντησε σε ερωτήσεις σχετικά με ενημερώσεις στο σχέδιο συνταγματικής συνέχειας, την κατάσταση του πρωτοκόλλου προειδοποίησης πυραύλων ή οποιαδήποτε πρόσφατη εργασία που έγινε για την ενίσχυση της ετοιμότητας έκτακτης ανάγκης για πυρηνικό συμβάν.
Δεν είναι ασυνήθιστο μια κρίση όπως αυτή που εκτυλίσσεται στην Ευρώπη να ωθεί τους αξιωματούχους να επιταχύνουν την αναθεώρηση των σχεδίων έκτακτης ανάγκης, δήλωσε ο Ed Waller, καθηγητής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Οντάριο που ερευνά την πυρηνική ασφάλεια.
«Νομίζω ότι αυτό δείχνει ένα σύστημα που ανταποκρίνεται», είπε σε συνέντευξή του. «Είναι πραγματικά πολύ ενθαρρυντικό που εξετάζουν καλά αυτό το θέμα τώρα».
Συνολικά, ο Καναδάς έχει από καιρό μελετήσει και έχει αναπτύξει σχέδια για την αντιμετώπιση μιας πυρηνικής έκτακτης ανάγκης, δεδομένου του αριθμού των αντιδραστήρων ηλεκτρικής ενέργειας στο έδαφός του, πρόσθεσε.
Αν και κάποιο ευαίσθητο υλικό στις σημειώσεις που κυκλοφόρησαν πρόσφατα δεν κυκλοφόρησε, ο Waller είπε ότι «φαινόταν ενθαρρυντικό το γεγονός ότι αντιμετώπιζαν τα σωστά πράγματα».