Κατερίνα Γερασκλή
Η αναγκαστική εκτόπιση ουκρανικών παιδιών από τη Ρωσία αποτελεί "στοιχείο γενοκτονίας" και η Μόσχα πρέπει να λογοδοτήσει, δήλωσε ο Καναδός πρωθυπουργός σε δημοσιογράφους την Κυριακή το πρωί κατά τη διάρκεια της συνόδου για την ειρήνη στην Ουκρανία που πραγματοποιήθηκε στη Λουκέρνη, Ελβετία. Ανακοίνωσε ένα πακέτο μέτρων αξίας 52,4 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Justin Trudeau είχε ήδη ανακοινώσει την πρόθεσή του να εστιάσει στην τύχη των ουκρανικών παιδιών που απήχθησαν από τη Ρωσία, απαιτώντας την ασφαλή επιστροφή τους στο ουκρανικό έδαφος. Κατόπιν αιτήματος του Ουκρανού Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο κ. Trudeau συμπροέδρευσε με τη Νορβηγία σε μια συνεδρία αφιερωμένη στην ανθρώπινη διάσταση του πολέμου, που αφορά αιχμαλώτους πολέμου, πολίτες κρατούμενους και εκτοπισμένα παιδιά.
Ο Justin Trudeau κάλεσε άλλες χώρες να συμμετάσχουν στον Διεθνή Συνασπισμό για την Επαναπατρισμό των Ουκρανικών Παιδιών, που ξεκίνησε στο Κίεβο τον Φεβρουάριο του 2024 και έχει 37 μέλη. Ο συνασπισμός συμπροεδρεύεται από την ουκρανική και την καναδική κυβέρνηση.
Μιλώντας στο ακροατήριο, ο Justin Trudeau είπε ότι συζήτησαν την ανάγκη να αναγκαστεί η Ρωσία να "αντιμετωπίσει το γεγονός" ότι απήγαγε σχεδόν 20.000 ουκρανικά παιδιά κατά τη διάρκεια του πολέμου, προσθέτοντας ότι αυτή η πράξη συνιστούσε στοιχείο γενοκτονίας και ήταν "καθαρός και απλός αποικισμός."
"Σε μια γενοκτονία, υπάρχουν αρκετά στοιχεία που πρέπει να είναι παρόντα για να συμπεράνει κανείς ότι πρόκειται για γενοκτονία [...], και ένα από τα στοιχεία είναι η επιθυμία να αρνηθείς ή να διαγράψεις την ταυτότητα ή τον πολιτισμό ενός ολόκληρου λαού," δήλωσε ο Καναδός πρωθυπουργός. "Όταν βλέπουμε ότι η Ρωσία απήγαγε 20.000 παιδιά για να τα επανεκπαιδεύσει και να διαγράψει τον πολιτισμό τους, βλέπουμε πραγματικά ένα από τα συστατικά που πρέπει να ανησυχούν ολόκληρη την διεθνή κοινότητα."
Μέτρα ύψους $52,4 εκ.
Ο Justin Trudeau εκμεταλλεύτηκε την παρουσία του στη Λουκέρνη για να ανακοινώσει μια νέα σειρά μέτρων, συνολικής αξίας 52,4 εκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με την κυβέρνηση της Οτάβα. Από αυτά, 15 εκατομμύρια δολάρια προορίζονται για:
• Βελτίωση των υπηρεσιών προστασίας νέων και επιλογών φροντίδας σε οικογένειες για την υποστήριξη ευάλωτων παιδιών και νέων σε κίνδυνο, καθώς και την επανένταξη των εκτοπισμένων παιδιών που επιστρέφουν στην Ουκρανία.
• Βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη για επιζώντες από εγκλήματα πολέμου.
• Αύξηση της ενημέρωσης των οικογενειών και της κοινωνίας των πολιτών για τις διαδικασίες που αφορούν τα αγνοούμενα πρόσωπα.
• Παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών για άνδρες, συμπεριλαμβανομένων των αιχμαλώτων πολέμου, που υπέστησαν σεξουαλική βία κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης.
Η Ρωσία διεξάγει μια στρατιωτική εκστρατεία κατά του ουκρανικού ενεργειακού δικτύου (ηλεκτρισμός, νερό, θέρμανση). Ο Καναδάς συνεισφέρει 20 εκατομμύρια δολάρια για "την επείγουσα επισκευή και αντικατάσταση του εξοπλισμού και της υποδομής των κατεστραμμένων ενεργειακών πόρων της Ουκρανίας."
Αν και αυτή η σύνοδος προορίζεται να είναι ένα σχέδιο για τη διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία, οι σύμμαχοι του Κιέβου παρέχουν κεφάλαια για την ανασυγκρότηση της χώρας. Ο Καναδάς επενδύει 15,4 εκατομμύρια δολάρια για:
• Υποστήριξη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (IMF) στο έργο του να βοηθήσει την Ουκρανία να αποκτήσει την τεχνική βοήθεια και εκπαίδευση που χρειάζεται για να προχωρήσει στις οικονομικές της μεταρρυθμίσεις και στην πιθανή ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
• Βελτίωση της ικανότητας της Ουκρανίας να αφαιρέσει με ασφάλεια τις νάρκες και τα εκρηκτικά υπολείμματα στο έδαφός της.
• Παροχή τεχνικής βοήθειας από ειδικούς της καναδικής κυβέρνησης στους τομείς της δικαιοσύνης και της ενέργειας.
Με την ασφάλεια της πυρηνικής υποδομής να αποτελεί επίσης ανησυχία, ο Καναδάς προσφέρει 2 εκατομμύρια δολάρια για "να διασφαλίσει την ασφαλή λειτουργία" αυτών των εγκαταστάσεων μέσω της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA).
Χρόνοι παράδοσης καναδικών όπλων
Ο Καναδός πρωθυπουργός ανέφερε επίσης ότι τα πρώτα τέσσερα τεθωρακισμένα οχήματα υποστήριξης, από τα 50 που θα κατασκευαστούν στον Καναδά, έχουν φύγει από το Λονδίνο του Οντάριο και παραδίδονται στην Ευρώπη για να υποστηρίξουν την πολεμική προσπάθεια της Ουκρανίας. Ο Καναδάς υποσχέθηκε ήδη πριν από ενάμιση χρόνο ένα σύστημα αεράμυνας αξίας 400 εκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο ακόμη δεν έχει παραδοθεί. Ο κ. Trudeau υπερασπίστηκε τον εαυτό του εξηγώντας ότι το σύστημα, που αγοράστηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες, βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην παραγωγή.
Την Κυριακή, ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας κάλεσε τον Καναδά και τους συμμάχους του να εντείνουν τις προσπάθειές τους.
Πάνω από 90 χώρες συμμετέχουν στη σύνοδο, που στοχεύει να προκαλέσει συζητήσεις για την πορεία προς τον τερματισμό του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Οι συζητήσεις πραγματοποιούνται χωρίς την παρουσία της Ρωσίας (και της Κίνας), καθιστώντας αυτή τη σύνοδο συμβολική προσπάθεια να συγκεντρωθεί η διεθνής κοινότητα πίσω από το Κίεβο.
Η ικανοποιητική τελική δήλωση για την Ουκρανία
Η τελική ανακοίνωση που εγκρίθηκε μετά από δύο ημέρες συζητήσεων είναι ικανοποιητική και "ισορροπημένη", σύμφωνα με τον Ουκρανό Υπουργό Εξωτερικών Δμήτρο Κουλέμπα. Η κοινή ανακοίνωση είναι δομημένη γύρω από τρεις άξονες. Καταρχάς, "η χρήση όλης της πυρηνικής ενέργειας και πυρηνικών εγκαταστάσεων πρέπει να είναι ασφαλής, ασφαλής, προστατευμένη και φιλική προς το περιβάλλον. Ουκρανικά πυρηνικά εργοστάσια και εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένου του Πυρηνικού Εργοστασίου Zaporizhia, πρέπει να λειτουργούν με ασφάλεια και σταθερότητα υπό το κυρίαρχο έλεγχο της Ουκρανίας, σύμφωνα με τις αρχές του ΔΟΑΕ και υπό την επίβλεψή του", μπορούμε να διαβάσουμε. "Κάθε απειλή για τη χρήση πυρηνικών όπλων στο πλαίσιο του τρέχοντος πολέμου κατά της Ουκρανίας είναι απαράδεκτη." Δεύτερον, "η παγκόσμια τροφική ασφάλεια εξαρτάται από την αδιάκοπη παραγωγή και διανομή τροφίμων". Οι συμμετέχοντες καθορίζουν ότι "η πρόσβαση στους λιμένες στη Μαύρη Θάλασσα και στη Θάλασσα του Αζοφού είναι ουσιώδης" και ότι "οι επιθέσεις κατά εμπορικών πλοίων σε λιμένες και κατά μήκους της διαδρομής, καθώς και κατά αμάχων λιμένων και υποδομών πλοήγησης, είναι απαράδεκτες". Τέλος, "όλοι οι πολέμιοι πολέμου πρέπει να απελευθερωθούν σε πλήρη ανταλλαγή", περιλαμβανομένων "όλων των παράνομα εκδιωχθέντων και επανεγκατεστημένων Ουκρανικών παιδιών, καθώς και όλων των άλλων παράνομα κρατούμενων Ουκρανών πολιτών, που πρέπει να επαναπατριστούν στην Ουκρανία". "Γνωρίζουμε φυσικά ότι θα έρθει η ώρα που θα είναι απαραίτητο να μιλήσουμε με τη Ρωσία", συνέχισε ο επικεφαλής της Ουκρανικής διπλωματίας σε δημοσιογράφους στο Bürgenstock. "Αλλά η θέση μας είναι πολύ σαφής: δεν θα επιτρέψουμε στη Ρωσία να θέσει τελεσίγραφα, όπως κάνει τώρα."
Συμφωνία G7
Οι ηγέτες των κρατών μελών της G7 έφτασαν σε συμφωνία το Σάββατο σε συνάντηση στην Ιταλία για τη χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων προκειμένου να παράσχουν στους Ουκρανούς ένα δάνειο ύψους 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ (69 δισεκατομμύρια δολάρια Καναδά), μια πρωτοβουλία αμερικανικής προέλευσης. Η Οττάβα έχει δεσμευτεί να πληρώσει 5 δισεκατομμύρια δολάρια για αυτό το δάνειο. Αυτά τα χρήματα θα προέλθουν από μελλοντικά έσοδα από τα παγωμένα ρωσικά κυριαρχικά περιουσιακά στοιχεία από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Αφήνοντας την Ιταλία, ο Justin Trudeau εξέφρασε την ελπίδα ότι η σύνοδος θα οδηγήσει σε ένα "σχέδιο για την επίτευξη μιας πλήρους, δίκαιης και διαρκούς ειρήνης για την Ουκρανία."
Παράλληλα με την κατάσταση στη Γάζα
Η σημασία του σεβασμού του διεθνούς δικαίου παντού αναδείχθηκε από άλλους πολιτικούς στη σύνοδο. Έντονη κριτική άσκησε ο Πρόεδρος της Χιλής, Gabriel Boric, ο οποίος παραλλήλησε τους πολέμους στην Ουκρανία και τη Γάζα.
"Πιστεύουμε ακράδαντα ότι αυτή η κατάσταση αποτελεί σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα ίδια πρότυπα που πρέπει να πούμε ότι αγνοεί η ισραηλινή κυβέρνηση στη Γάζα", δήλωσε.
Ο Πρωθυπουργός Trudeau δίστασε να χρησιμοποιήσει τον όρο για να περιγράψει την κατάσταση στη Γάζα.
"Συνεχίζουμε να ακολουθούμε τα διεθνή θεσμικά όργανα που έχουμε. Συνεχίζουμε να παρακολουθούμε το έργο που γίνεται με το ΔΠΔ και το ΔΔΔ. Ο Καναδάς υποστηρίζει το διεθνές δίκαιο και πάντα θα το κάνει", δήλωσε.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, η Ισπανία έγινε το πρώτο ευρωπαϊκό κράτος που ζήτησε από ένα δικαστήριο των Ηνωμένων Εθνών άδεια να ενταχθεί στην αίτηση της Νότιας Αφρικής που κατηγορεί το Ισραήλ για γενοκτονία στη Γάζα.