Γιατί ο Κάρολος Γ’ δεν αντέδρασε δημόσια στην ιδέα της προσάρτησης του Καναδά;

Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter
Τις τελευταίες εβδομάδες, η πολιτική ηγεσία του Καναδά έχει βρει σπάνια ομοφωνία: κανένα κόμμα δεν υποστηρίζει την ιδέα του να γίνει η χώρα η "51η Πολιτεία" των ΗΠΑ, όπως έχει προτείνει επανειλημμένα ο Donald  Trump. Παρά τις έντονες αντιδράσεις του Καναδού πρωθυπουργού Justin Trudeau και των ηγετών των μεγάλων κομμάτων, εντυπωσιακή είναι η σιωπή του επικεφαλής του κράτους, του βασιλιά Καρόλου Γ’.
‍

Ο ρόλος του Βασιλιά στην καναδική πολιτική
Ο Καναδάς λειτουργεί ως συνταγματική μοναρχία, με τον βασιλιά να κατέχει έναν καθαρά συμβολικό και μη πολιτικό ρόλο. Η παρέμβασή του σε πολιτικά ζητήματα θεωρείται εξαιρετικά σπάνια και αταίριαστη με τις δημοκρατικές αρχές της χώρας. Σύμφωνα με τον ειδικό στη σχέση Κοινοβουλίου και Στέμματος, Philippe Lagassé, εάν ο Κάρολος Γ’ επέλεγε να αντιδράσει αυθόρμητα, θα δημιουργούσε προηγούμενο εμπλοκής του Στέμματος σε πολιτικές υποθέσεις που ανήκουν αποκλειστικά στην καναδική κυβέρνηση. Επιπλέον, θα μπορούσε να καταστεί στόχος πολιτικών επιθέσεων, υπονομεύοντας τον υπερκομματικό χαρακτήρα του θεσμού.
Ακόμη και η Γενική Κυβερνήτης του Καναδά, Mary Simon, η οποία λειτουργεί ως επίσημη εκπρόσωπος του βασιλιά στη χώρα, αρνήθηκε να σχολιάσει τις δηλώσεις Trump, τονίζοντας τον μη κομματικό της ρόλο.
‍

Πώς θα μπορούσε να αντιδράσει ο Βασιλιάς;
Αν και το Παλάτι του Μπάκιγχαμ απέφυγε κάθε δημόσιο σχόλιο, υπάρχουν έμμεσοι τρόποι με τους οποίους ο Κάρολος Γ’ θα μπορούσε να στηρίξει την καναδική κυριαρχία. Για παράδειγμα, η κυβέρνηση του Καναδά θα μπορούσε να τον προσκαλέσει σε μια βασιλική περιοδεία στη χώρα, στέλνοντας ένα ισχυρό μήνυμα ενότητας. Επίσης, μια δήλωση που θα υπενθύμιζε τους βαθιούς δεσμούς μεταξύ του Στέμματος και του Καναδά θα μπορούσε να ενισχύσει τη δημόσια στήριξη της μοναρχίας. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να έχει ζητηθεί από την καναδική πλευρά.
‍

Η διεθνής αντίδραση και η στάση της Βρετανίας
Η πρόταση του Trump να προσαρτήσει τον Καναδά έχει προκαλέσει αίσθηση παγκοσμίως. Παρόμοιες δηλώσεις είχε κάνει στο παρελθόν και για τη Γροιλανδία, προκαλώντας την έντονη αντίδραση της Δανίας. Ωστόσο, οι Καναδοί σύμμαχοι, συμπεριλαμβανομένων των χωρών της Κοινοπολιτείας, τηρούν στάση ουδετερότητας.
Η βρετανική κυβέρνηση, απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, αρνήθηκε να σχολιάσει υποθετικά σενάρια, αρκούμενη στο να υπογραμμίσει τους ισχυρούς δεσμούς του Καναδά με τη Βρετανία. Σε σχετική δήλωση, το Υπουργείο Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου ανέφερε:
«Ο Καναδάς είναι ένα ανεξάρτητο, κυρίαρχο κράτος, μέλος της Κοινοπολιτείας, των Πέντε Ματιών (Five Eyes) και σύμμαχος του ΝΑΤΟ. Η σχέση μας βασίζεται σε κοινή ιστορία, αξίες και στη δέσμευσή μας να αποτελούμε μια θετική δύναμη στον κόσμο».
‍

Τι πιστεύουν οι Καναδοί;
Η ιδέα της προσάρτησης στις ΗΠΑ είναι εξαιρετικά αντιδημοφιλής στον Καναδά.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση του ινστιτούτου Leger, μόλις το 11% των Καναδών υποστηρίζει μια τέτοια προοπτική. Οι δεξιόστροφοι ψηφοφόροι εμφανίζονται πιο δεκτικοί, με το 18% των υποστηρικτών του Συντηρητικού Κόμματος και το 39% των ψηφοφόρων του Λαϊκού Κόμματος του Καναδά να βλέπουν θετικά το ενδεχόμενο ένταξης στις ΗΠΑ.
Αντίθετα, οι υποστηρικτές των Φιλελευθέρων, των Νεοδημοκρατών (NDP) και των Πρασίνων απορρίπτουν σχεδόν καθολικά την ιδέα, ενώ οι οπαδοί του αποσχιστικού κόμματος του Κεμπέκ, Bloc Québécois, τάσσονται κατά 96% ενάντια στην πρόταση.

Ο βασιλιάς Κάρολος Γ’ δεν πρόκειται να παρέμβει σε πολιτικά ζητήματα όπως η πρόταση του Trump για την προσάρτηση του Καναδά, καθώς κάτι τέτοιο θα αντέβαινε στον θεσμικό του ρόλο. Η υπεράσπιση της καναδικής κυριαρχίας είναι αποκλειστικά ευθύνη της εκλεγμένης κυβέρνησης, η οποία έχει ήδη απορρίψει κατηγορηματικά τις δηλώσεις του πρώην Αμερικανού προέδρου.
Εν μέσω αυτής της πρωτόγνωρης πρόκλησης, η στάση του Καρόλου Γ’ δείχνει πως η μοναρχία επιλέγει να παραμείνει αμέτοχη, αφήνοντας το ζήτημα στις δημοκρατικές διαδικασίες του Καναδά.

‍