Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter
Σε ένα κλίμα πολιτικής αναταραχής και διαρκούς πίεσης, ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τρουντό βρίσκεται αντιμέτωπος με αμφισβήτηση από τους ίδιους τους βουλευτές του. Ο καναδός πρωθυπουργός, βουλευτές και υπουργοί έχουν εκφράσει τη δυσαρέσκειά τους, με ορισμένα μέλη του κόμματος οι οποίοι ζητούν μυστική ψηφοφορία για την αποκαθήλωσή του από τον αρχηγικό θώκο του κόμματος των Φιλελευθέρων. Ο Justin Trudeau, παρά τις εκκλήσεις και τις έντονες εσωκομματικές αντιδράσεις αλλά προτάσεις από άλλες πολιτικές δυνάμεις, δηλώνει αποφασισμένος να παραμείνει στο τιμόνι μέχρι την ολοκλήρωση της κυβερνητικής θητείας του το 2025.
Συνέχεια απειλών Poilievre
Στη συνέντευξη που παραχώρησε στο ICI Radio-Canada του CBC, ο ηγέτης των Συντηρητικών, Pierre Poilievre, παρουσιάστηκε αποφασισμένος και με μία επικεντρωμένη στρατηγική στην αποδόμηση της πολιτικής κληρονομιάς του καναδού πρωθυπουργού, Justin Trudeau. Ο Poilievre υποστήριξε ότι η κυβέρνηση των Φιλελευθέρων έχει αποτύχει να εκπληρώσει τις προσδοκίες του καναδικού λαού, ειδικά σε ζητήματα οικονομικής σταθερότητας και κοινωνικής συνοχής, κάνοντας λόγο για «αποτυχημένη διακυβέρνηση» που έχει βυθίσει τους πολίτες σε αβεβαιότητα.
Αναφορικά με την εσωτερική αμφισβήτηση της ηγεσίας του πρωθυπουργού από τους ίδιους τους βουλευτές του, ο Poilievre επέλεξε να τονίσει την αδυναμία του κυβερνώντος κόμματος να επιλύσουν τις εσωκομματικές τους διαφορές, υπογραμμίζοντας πως αυτή η κατάσταση είναι ενδεικτική μιας συνολικής κρίσης της ηγεσίας. Αποκάλεσε μάλιστα τον πρωθυπουργό «μη συντονισμένο» με τις πραγματικές ανάγκες των Καναδών, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η αλλαγή ηγεσίας είναι αναπόφευκτη εάν το κόμμα του επιθυμεί να διατηρήσουν την κυβερνητική του θέση.
Η στάση του Poilievre εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική που αποσκοπεί στην ανάδειξη της Συντηρητικής παράταξης ως σταθερού και αξιόπιστου εναλλακτικού πόλου, έτοιμου να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας. Παρουσιάζοντας στη συνέντευξή του συγκεκριμένες προτάσεις για την οικονομία και την κοινωνική πολιτική, ο Poilievre επιδιώκει να πείσει την εκλογική ομάδα των αναποφάσιστων ότι οι Συντηρητικοί είναι οι μόνοι που μπορούν να επαναφέρουν την εμπιστοσύνη και την ενότητα στον Καναδά, ενώ την ίδια στιγμή προετοιμάζει το έδαφος για την δική του εκλογή στον πρωθυπουργικό θώκο.
Αυτή η πολιτική δήλωση ενισχύει την πίεση στον Τρουντό, καθώς οι Καναδοί βλέπουν στους Συντηρητικούς, ένα κόμμα έτοιμο που επωφελείται από την αδυναμία των κυβερνώντος κόμματος να διαχειριστεί τις εσωτερικές του διενέξεις και την ευρύτερη λαϊκή δυσαρέσκεια.
Jagmeet Singh «Όχι άλλα πολιτικά παιχνίδια»
Ο ηγέτης του κεντροαριστερού κόμματος NDP, Jagmeet Singh, σχολίασε την κρίση ηγεσίας των Φιλελευθέρων, τονίζοντας πως υπάρχει ανάγκη για μία κυβέρνηση που θα εργάζεται πραγματικά για τους πολίτες και όχι για τα εσωτερικά συμφέροντα του κόμματος. «Οι Καναδοί αξίζουν ηγεσία που είναι εστιασμένη σε αυτούς και όχι στα πολιτικά παιχνίδια», δήλωσε, επικρίνοντας την κυβέρνηση για την αδυναμία της να σταθεί δίπλα στους εργαζόμενους και τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Ο Singh έκανε ξεκάθαρο πως το NDP είναι έτοιμο να συνεργαστεί με τα κόμματα της αντιπολίτευσης, εάν κριθεί απαραίτητο, προκειμένου να διασφαλίσει ότι η κυβέρνηση θα λειτουργήσει με γνώμονα τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών και την κοινωνική δικαιοσύνη.
Κείμενο με υπογραφή 24 βουλευτών
Το ενδοκομματικό ρήγμα, όμως, γίνεται όλο και βαθύτερο αφού 24 βουλευτές υπέγραψαν επιστολή ζητώντας από τον Trudeau να απαντήσει μέχρι τη Δευτέρα στο αίτημά τους. Η ανάγκη της πρότασης για δρομολόγηση μυστικής ψηφοφορίας είναι η πρόταση που κατέθεσαν στον ίδιο τον πρωθυπουργό η ομάδα των 24. Σύμφωνα με τον βουλευτή του New Brunswick, Wayne Long, Η μυστική ψηφοφορία θα έδινε τη δυνατότητα στους βουλευτές να εκφράσουν πραγματικά τη γνώμη τους, χωρίς να φοβούνται συνέπειες. «Θέλουμε να βάλουμε ένα τέλος στην αναταραχή που έχει υπάρξει και να αποκαταστήσουμε την ενότητα του κόμματος», τόνισε, προσθέτοντας πως μια τέτοια ψήφος θα αποδείκνυε αν ο Τρουντό απολαμβάνει πραγματικά την υποστήριξη του κόμματός του.
Η προοπτική της μυστικής ψηφοφορίας έχει επίσης τη στήριξη του βουλευτή του West Vancouver-Sunshine Coast-Sea to Sky Country, Patrick Weiler, ο οποίος ανέφερε ότι ένα ανώνυμο ψήφισμα θα αποκαθιστούσε την εμπιστοσύνη εντός του κόμματος. Παρόλο που δεν υπάρχει πρόβλεψη για μια τέτοια διαδικασία στο καταστατικό των Φιλελεύθερων, οι βουλευτές επιμένουν ότι θα βοηθούσε στην εξισορρόπηση των εντάσεων που έχουν δημιουργηθεί.
Τελεσίγραφο των Bloc Quebecois και η συγκυρία της δυσαρέσκειας
Την ίδια στιγμή, το Bloc Quebecois ενισχύει τις πιέσεις προς την κυβέρνηση Trudeau με την απαίτησή της να προχωρήσει άμεσα στην έγκριση δύο νομοσχεδίων, τα οποία αφορούν την αύξηση των συντάξεων και την προστασία της διαχείρισης των αγροτικών προϊόντων στις εμπορικές συμφωνίες. Ο αρχηγός του κόμματος του Bloc, Yves-François Blanchet, έχει ξεκαθαρίσει πως, αν τα νομοσχέδια δεν περάσουν μέχρι την Τρίτη, τότε θα αρχίσει συνομιλίες με τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης για την ανατροπή της κυβέρνησης.
Οι τελευταίες αυτές εξελίξεις δημιουργούν μια δύσκολη κατάσταση για τον καναδό πρωθυπουργό, καθώς οι Συντηρητικοί δεσμεύονται να καταθέσουν συν τω χρόνω περισσότερες ψήφους δυσπιστίας, οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν απρόβλεπτες συνέπειες. Χωρίς την υποστήριξη του Bloc και του Νέου Δημοκρατικού Κόμματος (NDP), η κυβέρνηση των Φιλελεύθέρων απειλείται με κατάρρευση, ενώ ο επικεφαλής των Συντηρητικών, Pierre Poilievre, συνεχίζει να διατηρεί έναν επιθετικό λόγο κατά έναντι του πρωθυπουργού, έχοντας τα μειωμένα ποσοστά υποστήριξης του κυβερνώντος κόμματος ως βέλη στην φαρέτρα του.
Πρωταγωνιστές της αμφισβήτησης
Στο πλευρό των επικριτών του πρωθυπουργού βρίσκονται ηχηρά ονόματα, όπως του βουλευτή Sean Casey του εκλογικού διαμερίσματος Charlottetown, ο οποίος δήλωσε πως πιστεύει ακράδαντα ότι ο Trudeau θα έχανε σε μία μυστική ψηφοφορία. Στηρίζοντας την πρόταση του μυστικού ψηφοδελτίου, που κατατέθηκε, πρόσθεσε ότι «Η έλλειψη δημοκρατικότητας στην ηγεσία επηρεάζει την ικανότητα του κόμματος να αντιπροσωπεύει τον λαό». Από την πλευρά της, η βουλευτής, Sophie Chatel, του εκλογικού διαμερίσματος Pontiac, υπογράμμισε πως βλέπει «Αυξανόμενη απαίτηση για αλλαγή» στις κοινότητες, σημειώνοντας ότι το μυστικό ψήφισμα θα έδινε φωνή στις κοινωνίες που εκπροσωπεί το κόμμα.
Ωστόσο, αυτή η αμφισβήτηση δεν βρίσκει σύμφωνους όλους τους βουλευτές των φιλελεύθερων. Η Patricia Lattanzio, από το εκλογικό διαμέρισμα του Μόντρεαλ δήλωσε ότι υποστηρίζει ανοιχτά τον Τρουντό, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι δεν χρειάζεται μυστικό ψήφισμα. Σε αντίθετη τροχιά, όμως, κινούνται κάποιοι ομοσπονδιακοί υπουργοί. Μεταξύ αυτών που στηρίζουν συμπεριελαμβάνοται ο υπουργός Ενέργειας, Jonathan Wilkinson ο Jean-Yves Από την άλλη, οι ομοσπονδιακοί υπουργοί, συμπεριλαμβανομένου του Τζόναθαν Γουίλκινσον, υπουργού Ενέργειας, του υπουργού Δημοσίων Υπηρεσιών και Προμηθειών του Καναδά Jean-Yves Duclos, αλλά και της Αντιπροέδρου του Φιλελεύθερου Κόμματος και υπουργού Οικονομικών, Chrystia Freeland, υποστηρίζουν ότι το κόμμα πρέπει να διατηρήσει την εσωτερική του ενότητα, και τάσσονται ανοιχτά κατά της μυστικής ψηφοφορίας.
Υπάρχει μέλλον για τον Trudeau;
Καθώς οι ενδοκομματικές έριδες πληθαίνουν και η απογοήτευση μεγαλώνει, ο Τρουντό παραμένει ανένδοτος στη θέση του. Πολλοί βουλευτές, όπως ο Wayne Long του εκλογικού διαμερίσματος Saint John-Rothesay, αναρωτιούνται πλέον πώς θα μπορούσαν να συνεχίσουν να υπηρετούν σε ένα κόμμα, του οποίου η ηγεσία δεν συμβαδίζει με τις πεποιθήσεις τους. Η δημόσια αναταραχή που υπάρχει γύρω από το πρόσωπο του καναδού πρωθυπουργού είναι πρωτοφανής αφού υπάρχει πασιφανείς διχώνια για το μέλλον της ηγεσίας του αλλά και την ενότητα του κόμματος.
Πολιτικοί αναλυτές, πάντως, θεωρούν πως ο Justin Trudeau διατηρεί ακόμα μία σημαντική υποστήριξη από την εκλογική βάση του κόμματος με το ποσοστό, όμως, των δυσαρεστημένων να αυξάνεται και οι συνέπειες της παραμονής του στην ηγεσία ενδεχομένως να αποβούν μοιραίες για το κόμμα. Αν ο Τρουντό δεν επιτύχει να κατευνάσει τις εσωτερικές φωνές του κόμματος κι αν δεν αντιμετωπίσει τις προκλήσεις των αντιπάλων του, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να οδηγηθεί το κόμμα σε διάσπαση και σε μία επικίνδυνη επικείμενη εκλογική ήττα.
Η πολιτική κρίση που διαγράφεται το τελευταίο χρονικό διάστημα στα έδρανα αλλά και τα γραφεία του ομοσπονδιακού κοινοβουλίου του Καναδά εγείρει ένα τεράστιο μάθημα. Αυτό της αλληλεξάρτησης της εσωτερικής δημοκρατίας ενός κόμματος και της πολιτικής του επιβίωσης.