Η Κεντρική Τράπεζα του Καναδά (ΚΤΚ) είναι η πρώτη τράπεζα του δυτικού κόσμου που μείωσε το επιτόκιο της κατά 0,25% για πρώτη φορά την Τετάρτη, 5 Ιουνίου, μετά από τέσσερα χρόνια, ενώ μία μέρα μετά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ακολούθησε την ΚΤΚ κατεβάζοντας και αυτή το επιτόκιο της. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ δεν έχει προβεί ακόμα, ή τουλάχιστον μέχρι την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, σε κάποια αντίστοιχη κίνηση.
Στην καθιερωμένη πρωινή συνέντευξη τύπου που δίνει κάθε πέμπτη ημέρα του κάθε μήνα ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας, Tiff Macklem, δήλωσε ότι το κεντρικό χρηματοικονομικό ινστιτούτο της χώρας πιστεύει ότι ο πληθωρισμός πλησιάζει τον στόχο του 2%, επικαλούμενος δείκτες που υποδηλώνουν ότι οι πιέσεις στις τιμές της αγοράς έχουν υποχωρήσει λίγο ή επιδεικνύουν μία υποχώρηση. Χαρακτηριστικά τόνισε πως «Εάν ο πληθωρισμός συνεχίσει να μειώνεται, είναι πεποίθησή μας ότι ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να κατευθύνεται σταθερά προς τον στόχο του 2%, θα είναι λογικό να αναμένουμε περαιτέρω μειώσεις στα επιτόκια».
Η μείωση του βασικού επιτοκίου της ΚΤΚ στο 4,75% έγινε πρώτο θέμα σε όλα τα ΜΜΕ της χώρας. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι δημοσιογράφοι ρώτησαν εάν θα αναμένεται περαιτέρω μείωση τον Ιούλιο ο Ted Macklem προέτρεψε άπαντες να κάνουν υπομονή καθώς «Αυτή είναι μία απόφαση η οποία εξαρτάται από τα δεδομένα της αγοράς». Αναφερόμενος περαιτέρω στο συγκεκριμένο θέμα δεν δίστασε να τονίσει πως υπάρχουν κίνδυνοι για την οικονομία στην περίπτωση μεγαλύτερης μείωσης των επιτοκίων λέγοντας πως «Δεν θέλουμε η νομισματική πολιτική (monetary policy) να είναι περισσότερο περιοριστική από όσο χρειάζεται για να επανέλθει ο πληθωρισμός στον στόχο. Εάν μειώσουμε την πολιτική των επιτοκίων μας πολύ γρήγορα, ενδεχομένως να θέσουμε σε κίνδυνο την πρόοδο που έχουμε σημειώσει μέχρι τώρα. Η περαιτέρω πρόοδος της μείωσης του πληθωρισμού είναι πιθανό να είναι άνιση και οι κίνδυνοι παραμένουν. (Υπάρχει η περίπτωση) ο πληθωρισμός να κινηθεί υψηλότερα εάν κλιμακωθούν κι άλλο οι παγκόσμιες εντάσεις, εάν αυξηθούν ταχύτερα από το αναμενόμενο οι τιμές των κατοικιών στον Καναδά ή εάν η αύξηση των μισθών παραμείνει υψηλότερα σε σχέση με την παραγωγικότητα».
«Επιτυχία» δηλώνει η κυβέρνηση, «οι Καναδοί θα υποφέρουν» δηλώνουν οι συντηρητικοί
Η είδηση της μείωσης των επιτοκίων έγινε, όπως αναμενόταν, θέμα συζήτησης και στο κοινοβούλιο της Οττάβα αφού η υπουργός Οικονομικών και υπουργός παρά τω πρωθυπουργό, Chrystia Freeland, μιλώντας στο σώμα δήλωσε πως «Το οικονομικό μας σχέδιο λειτουργεί και αυτή είναι μία πραγματικά ευπρόσδεκτη είδηση για τον Καναδά και τους καναδούς». Οι Συντηρητικοί απάντησαν με ένα δελτίο τύπου που εξέδωσαν γράφοντας πως «Δεν μπορεί η κυβέρνηση των NDP-Liberal να κηρύξει ως νίκη την μικροσκοπική αυτή μείωση του επιτοκίου γιατί εκατομμύρια Καναδοί συνεχίζουν να υποφέρουν ως αποτέλεσμα των πολιτικών τους». Μεταξύ άλλων οι αξιωματική αντιπολίτευση σημειώνει πως «Η μείωση των επιτοκίων δεν είναι σημάδι επιτυχίας για τον Justin Trudeau αλλά κατά πάσα πιθανότητα είναι μία υπενθύμιση ότι εκατομμύρια Καναδοί θα αναγκαστούν να ανανεώσουν τα στεγαστικά δάνειά τους με πολύ υψηλότερα επιτόκια χάρη στις πληθωριστικές πολιτικές του».
Αναμενόμενη και μη σίγουρη η μείωση για την ΒΜΟ
Έχοντας μία σημαντική μείωση της πληθωριστικής τάσης και την ίδια στιγμή μία πολύ μικρή αύξηση της καναδικής οικονομίας τον προηγούμενο μήνα, κατά 1,7%, μετά από την μακροχρόνια στασιμότητα της, οι προβλέψεις έθεταν ερωτηματικά εάν θα μπορούσε να υπάρξει μείωση του επιτοκίου από την ΚΤΚ. Χαρακτηριστικά ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΒΜΟ τόνισε πως «Ήταν σε μεγάλο βαθμό αναμενόμενη (η μείωση) αλλά πρέπει να πω ότι δεν ήταν σίγουρο ότι η ΚΤΚ θα έκανε αυτήν την περικοπή».
Παρότι ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας απέφυγε να απαντήσει ή να κάνει μία πρόβλεψη σχετικά με την απόφαση που μπορεί να πάρει τον Ιούλιο, ο κορυφαίος οικονομολόγος της ΒΜΟ εξέλαβε τις δηλώσεις του Tiff Macklem ως ένδειξη ότι μπορεί να μειώσει και πάλι το επιτόκιο τον επόμενο μήνα δηλώνοντας πως «Με εξέπληξε το γεγονός ότι άφησαν την πόρτα ανοιχτή για μια πιθανή περαιτέρω μείωση των επιτοκίων τον Ιούλιο. Λίγο πιο ανοιχτή από ό,τι θα υπέθετα».
Στο 2,7% ο ετήσιος πληθωριστικός ρυθμός της χώρας
Η σταθερή μείωση του ετήσιου πληθωριστικού ρυθμού της χώρας τους τελευταίους μήνες, έφτασε το 2,7% τον Απρίλιο. Η καναδική οικονομία -παρότι είναι η καλύτερη οικονομία μεταξύ των χωρών του G7- έχει αποδυναμωθεί υπό το βάρος των υψηλών επιτοκίων. Παρότι παρέμεινε στάσιμη η οικονομική ανάπτυξη το πρώτο τρίμηνο το 2024 ήταν χαμηλότερη απ’ ότι ανέμεναν οι προβλέψεις. Ο επικεφαλής της ΚΤΚ δήλωσε πως «Μετά από την στασιμότητα που υπήρξε το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους, η οικονομική ανάπτυξη του πρώτου τριμήνου τρίμηνο του τρέχοντος έτους ήταν 1,7%, χαμηλότερη από την πρόβλεψη που είχε γίνει τον Απρίλιο. Ωστόσο, η αύξηση της κατανάλωσης παρέμεινε σταθερή -περίπου 3%- ενώ την ίδια στιγμή αυξήθηκαν οι επιχειρηματικές επενδύσεις και η στεγαστική δραστηριότητα».
Οι οικονομικοί δείκτες που χρησιμοποιήθηκαν και στους οποίους αναφέρθηκε χαρακτηριστικά ήταν: • Ο πληθωρισμός του Δείκτη Τιμών του Καταναλωτή (ΔΤΚ) μειώθηκε από 3,4% τον Δεκέμβριο σε 2,7% τον Απρίλιο
• Οι προτιμώμενες μετρήσεις μας (της ΚΤΚ) για τον δομικό πληθωρισμό μειώθηκαν από περίπου 3½% τον περασμένο Δεκέμβριο σε περίπου 2¾% τον Απρίλιο
• οι τριμηνιαίοι ρυθμοί του βασικού πληθωρισμού επιβραδύνθηκαν από περίπου 3½% τον Δεκέμβριο σε κάτω από 2% τον Μάρτιο και τον Απρίλιο
• το ποσοστό των στοιχείων ΔΤΚ που αυξάνεται ταχύτερα από 3% είναι πλέον κοντά στον ιστορικό του μέσο όρο, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι αυξήσεις τιμών δεν έχουν πλέον ασυνήθιστα ευρεία βάση.
Η ανεργία στο 6,1%
Το ποσοστό ανεργίας -παρότι η οικονομική ανάπτυξη το πρώτο τρίμηνο ήταν χαμηλότερη από τις προβλέψεις- αυξήθηκε φτάνοντας τον Απρίλιο το 6,1% αφού όπως τόνισε ο Tiff Macklem «Η απασχόληση αυξάνεται αλλά με βραδύτερο ρυθμό από τον πληθυσμό που βρίσκεται σε ηλικία εργασίας. Αυτή η προσφορά εργαζομένων επέτρεψε την κάλυψη κενών θέσεων εργασίας. (Την ίδια στιγμή) οι αυξημένες μισθολογικές πιέσεις φαίνεται να μετριάζονται σταδιακά».
Η TD αναμένει ότι η ΚΤΚ μέχρι το τέλος του έτους θα μειώσει το βασικό της επιτόκιο στο 4,25%
Σύμφωνα με τον διευθυντή του οικονομικού τμήματος της TD, James Orlando, η μείωση των επιτοκίων κατά 0,25% δεν θα συμβάλλει σε σημαντικές αλλαγές της οικονομίας αλλά αφήνει ανοικτή την πιθανότητα να γίνουν περισσότερες μειώσεις επιτοκίων τους ερχόμενους μήνες. Χαρακτηριστικά τόνισε πως «Είναι η αρχή αυτού που πιθανότατα θα είναι ένας κύκλος χαλάρωσης για την ΚΤΚ. Επομένως, δεν πρόκειται μόνο για τη σημερινή περικοπή». Η TD αναμένει ότι η ΚΤΚ μέχρι το τέλος του έτους θα μειώσει το βασικό της επιτόκιο στο 4,25%.
Υπάρχουν όρια απόκλισης μεταξύ των κεντρικών τραπεζών ΗΠΑ και Καναδά
Σε ερώτημα που δέχθηκε ο διοικητής της ΚΤΚ για το κατά πόσο μπορεί να αποκλίνει η ΚΤΚ από τις άλλες κεντρικές τράπεζες και ιδιαιτέρως αυτής των ΗΠΑ, υπογράμμισε πως «Υπάρχουν όρια στο πόσο μακριά μπορούμε να αποκλίνουμε από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά δεν είμαστε (καθόλου) κοντά σε αυτά τα όρια».