Ντάνιελ Πόλι: Ψάρια - κλιματικοί πρόσφυγες λόγω αύξησης θερμοκρασίας του νερού

Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter
Καταγράφοντας τις αλλαγές στις θάλασσες: Ο Δρ Daniel Pauly εξηγεί τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της υπεραλίευσης

Ο καθηγητής Daniel Pauly, από το Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας στον Καναδά και επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ, θεωρείται ο κορυφαίος επιστήμονας στον τομέα της θαλάσσιας αλιευτικής βιολογίας. Ως πρωτοπόρος στην επιστημονική κοινότητα, ο Pauly υπήρξε από τους πρώτους που ανέδειξαν τις σοβαρές οικολογικές συνέπειες της υπεραλίευσης σε παγκόσμιο επίπεδο.

Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του, οι οποίες δημοσιεύτηκαν στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι κλιματικές αλλαγές και η υπεραλίευση προκαλούν σημαντικές αλλαγές στη βιολογία των ψαριών. Ειδικότερα, η αύξηση της θερμοκρασίας των θαλασσών έχει οδηγήσει στη μείωση του μεγέθους πολλών θαλάσσιων ειδών, καθώς τα ψάρια αναγκάζονται να αναζητήσουν πιο δροσερές περιοχές ή να γίνουν "κλιματικοί πρόσφυγες" για να επιβιώσουν.
Ο καθηγητής Pauly, ο οποίος επισκέφθηκε τη Θεσσαλονίκη ως προσκεκλημένος ομιλητής στο 22ο Ετήσιο Συμπόσιο της FishBase με τίτλο «Fishes in Changing Ecosystems», υπογράμμισε ότι η υπεραλίευση και η θέρμανση των ωκεανών είναι τα κύρια προβλήματα που πλήττουν τις θάλασσες παγκοσμίως. Η αύξηση της θερμοκρασίας μειώνει την περιεκτικότητα του νερού σε οξυγόνο, ενώ ταυτόχρονα αυξάνει τις ανάγκες των θαλάσσιων οργανισμών σε οξυγόνο λόγω των ενισχυμένων μεταβολικών τους απαιτήσεων.
Η έλλειψη οξυγόνου αναγκάζει τα ψάρια να μικραίνουν, ώστε η επιφάνεια των βραγχίων τους να μπορεί να καλύψει τις ανάγκες τους σε οξυγόνο. Ο καθηγητής εξήγησε ότι αυτή η κατάσταση είναι παρόμοια με την πίεση που αισθάνονται τα ζώα σε μια πυρκαγιά, καθώς το νερό ζεσταίνεται και περιέχει λιγότερο οξυγόνο.
Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν επίσης τη γεωγραφική κατανομή των θαλάσσιων ειδών. Ενώ στον Ατλαντικό Ωκεανό πολλά είδη κινούνται προς τον βορρά για να βρουν πιο δροσερά νερά, στη Μεσόγειο η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη. Εδώ, τα ξενικά είδη όπως ο λαγοκέφαλος και το λεοντόψαρο επωφελούνται από την αύξηση της θερμοκρασίας και επεκτείνονται, δημιουργώντας προβλήματα για τα τοπικά είδη και τους ψαράδες.

Η λύση, σύμφωνα με τον κ. Pauly, είναι ο περιορισμός της υπεραλίευσης. Η θάλασσα έχει την ικανότητα να ανακάμψει εάν σταματήσουμε την υπεραλίευση, κάτι που θα επιτρέψει την αποκατάσταση της ποικιλίας και της γονιδιακής δεξαμενής των θαλάσσιων ειδών, ενισχύοντας την ικανότητά τους να προσαρμόζονται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες του περιβάλλοντος.

Ο Δρ Daniel Pauly, Γάλλος και Καναδός στην καταγωγή, έχει σπουδάσει αλιευτική επιστήμη στη Γερμανία και έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της καριέρας του στις τροπικές περιοχές, κυρίως στις Φιλιππίνες. Ως καθηγητής Αλιείας στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας, διευθύνει το έργο Sea Around Us, που μελετά τις επιπτώσεις της αλιείας στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Με περισσότερες από 1000 επιστημονικές δημοσιεύσεις και περίπου 20 βιβλία, ο Pauly είναι αναγνωρισμένος ως κορυφαίος επιστήμονας στις κατηγορίες «Θαλάσσια οικοσυστήματα» και «Αλιεία», ενώ έχει δημιουργήσει σημαντικά εργαλεία και θεωρητικές έννοιες για τη μελέτη των θαλάσσιων οργανισμών.

‍