Ο Καναδάς στη δίνη της πολιτικής Trump;

Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter
Η επανεκλογή του Donald Trump και η προειδοποίηση για την επιβολή δασμών 25% στα καναδικά προϊόντα έχουν προκαλέσει σοβαρούς τριγμούς στις εμπορικές σχέσεις Βόρειας Αμερικής. Οι απειλές δασμολογικής επιβάρυνσης από τις Ηνωμένες Πολιτείες, σε συνδυασμό με τις ασταθείς διαπραγματευτικές τακτικές του Αμερικανού προέδρου, έχουν φέρει την Οτάβα σε θέση άμυνας, με την κυβέρνηση Justin Trudeau να διαμορφώνει στρατηγικές αντίδρασης και να επιδιώκει μία προσέγγιση που να διασφαλίζει την οικονομική σταθερότητα της χώρας.

Η ασάφεια ως διαπραγματευτική τακτική
Ο Trump έχει υιοθετήσει μία τακτική διαπραγματευτικής αβεβαιότητας, όπου οι δηλώσεις του λειτουργούν ως μοχλός πίεσης στους εμπορικούς του εταίρους. Η διττή προσέγγιση των ΗΠΑ, που από τη μία πλευρά φαίνεται να δίνει χρόνο μέχρι τον Απρίλιο και από την άλλη απειλεί με άμεσους δασμούς τον Φεβρουάριο, αντικατοπτρίζει τη στρατηγική ενός διαπραγματευτή που επιδιώκει να φέρει τους αντιπάλους του σε θέση αδυναμίας. Αυτή η τακτική, που χρησιμοποιήθηκε και κατά την αναθεώρηση της NAFTA το 2018, στοχεύει στην εξασφάλιση παραχωρήσεων πριν από την επόμενη προγραμματισμένη αναθεώρηση της CUSMA το 2026.

Η στρατηγική των ΗΠΑ και οι επιπτώσεις στην οικονομία
Οι δασμοί εντάσσονται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής "οικονομικού προστατευτισμού" που προωθεί ο Αμερικανός πρόεδρος. Η επιδίωξη του να αυξήσει την παραγωγή πρώτων υλών και βιομηχανικών προϊόντων εντός των ΗΠΑ ενισχύει τη ρητορική περί "χρυσής εποχής" για την αμερικανική οικονομία, ωστόσο, τα δεδομένα δείχνουν ότι μία επιθετική δασμολογική πολιτική μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερη αστάθεια και επιβράδυνση στις επενδύσεις. Επιπλέον, το κόστος των δασμών συνήθως μετακυλίεται στους καταναλωτές, γεγονός που ενδέχεται να αυξήσει τις τιμές και να επιβαρύνει τη μεσαία τάξη στις ΗΠΑ.

Η αντίδραση του Καναδά και οι πιθανές επιπτώσεις
Ο καναδός πρωθυπουργός διαβεβαίωσε πως η απάντηση του Καναδά θα είναι «σθεναρή αλλά μετρημένη». Τα αντίμετρα που εξετάζει η καναδική κυβέρνηση περιλαμβάνουν δασμούς ύψους 37 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε αμερικανικά προϊόντα σε πρώτη φάση ενώ έχει σχεδιαστεί και η δεύτερη φάση που τα δασμολογικά αντίμετρα μπορούν να αγγίξουν τα 110 δισεκατομμύρια. Ωστόσο, οι αναλυτές προειδοποιούν ότι μία πλήρης δασμολογική αντιπαράθεση θα μπορούσε να κοστίσει έως 500.000 θέσεις εργασίας στον Καναδά, επηρεάζοντας κυρίως τη βιομηχανία αυτοκινήτων, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τις εξαγωγές φυσικών πόρων.

Διχογνωμία στον Καναδά, διεθνής κοινότητα και γεωπολιτική διάσταση
Οι πολιτικές αντιδράσεις εντός του Καναδά είναι διαφοροποιημένες. Ο αρχηγός του NDP, Jagmeet Singh, τάσσεται υπέρ μιας πιο επιθετικής απάντησης, υποστηρίζοντας ότι "ο μόνος τρόπος να αντιμετωπιστεί ο είναι η άμεση αντίδραση". Από την άλλη, ο επικεφαλής του Bloc Québécois, Yves-François Blanchet, ανησυχεί για τις συνέπειες μιας πιθανής διακοπής των ενεργειακών εξαγωγών. Παράλληλα, οι επαρχίες δεν παρουσιάζουν ενιαία στάση καθώς ο έπαρχος του Οντάριο, Doug Ford, ηγείται της σκληρής απάντησης, ενώ η Danielle Smith της Αλμπέρτα εναντιώνεται σε αντίποινα που θα επηρεάσουν τον ενεργειακό τομέα της επαρχίας της οποίας έχει αναλάβει καθήκοντα επάρχου.

Η διεθνής αντίδραση αναμένεται να παίξει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των επόμενων εξελίξεων. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (WTO) και οι υπόλοιπες χώρες της G7 παρακολουθούν τις κινήσεις Trump, καθώς ένα εμπορικό ντόμινο θα μπορούσε να πλήξει και άλλες οικονομίες. Το Μεξικό, που επίσης δέχεται πιέσεις, προσπαθεί να δημιουργήσει έναν συνασπισμό για κοινή διαπραγμάτευση, αναζητώντας παράλληλα συμμαχίες με την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Κίνα.

‍