Οι 20 ημερομηνίες που σηματοδότησαν την πολιτική χρονιά στο Κεμπέκ

Εάν η κυβέρνηση του Φρανσουά Λεγκώ ξεκίνησε το 2023 φουσκώνοντας το στήθος της, με την εκλογή 90 βουλευτών λίγους μήνες νωρίτερα, οι 12 μήνες που ακολούθησαν δεν θα ήταν εύκολοι για τον Έπαρχο του Κεμπέκ, του οποίου τα ποσοστά στις δημοσκοπήσεις έχουν πέσει κατακόρυφα λόγω των προκλήσεων που ανεφάνησαν. Τα γεγονότα μίας χρονιάς γεμάτης γεγονότων που χαρακτηρίζονται από την επιβράδυνση της οικονομίας, απεργίες, καθώς και σημαντικές συζητήσεις για το ενεργειακό μέλλον του Κεμπέκ.
1 – Το κόμμα των Κεμπεκουά μπαίνουν στο Μπλε δωμάτιο χωρίς να ορκιστούν στον βασιλιά (30 Ιανουαρίου)
Μετά την άρνηση να εισέλθουν και να λάβουν τη θέση τους το φθινόπωρο, οι τρεις βουλευτές Paul St-Pierre Plamondon, Pascal Bérubé και Joël Arseneau τελικά μπήκαν τελικά στην Εθνοσυνέλευση, χωρίς να χρειαστεί να ορκιστούν πίστη στο Στέμμα, χάρη σε κυβερνητικό νομοσχέδιο που εγκρίθηκε την τελευταία ημέρα της προηγούμενης κοινοβουλευτικής συνόδου. Μετά από αυτήν την εξέλιξη, θέση στις επικεφαλίδες των ειδήσεων λαμβάνει η διαμάχη για τον διορισμό της Amira Elghawaby ως ειδικής αντιπροσώπου του Καναδά υπεύθυνη για την καταπολέμηση της ισλαμοφοβίας.
2 – Η Κοινωνία Ασφάλισης Αυτοκινήτων του Κεμπέκ σε αναταραχή (20 Φεβρουαρίου)
Η Société de l'assurance automobile du Québec χάνει την ψηφιακή της δυνατότητα με την εφαρμογή του SAAQclic. Στα μέσα του χειμώνα, ατελείωτες ουρές ανθρώπων στοιβάζονται μπροστά στα υποκαταστήματά του, σε σημείο που η υπουργός Μεταφορών και Βιώσιμης Κινητικότητας, Geneviève Guilbault, πρέπει να παρέμβει προσωπικά για την επίλυση του προβλήματος. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της κρατικής εταιρείας, Denis Marsolais, έχασε τη θέση του στις 5 Απριλίου, αλλά ο υπουργός Κυβερνοασφάλειας και Ψηφιακών Υποθέσεων, Éric Caire, επέζησε της κρίσης.
3 - Φορολογικές περικοπές για την καταπολέμηση του πληθωρισμού (21 Μαρτίου)
Παρά τη συνεχιζόμενη οικονομική επιβράδυνση, ο υπουργός Οικονομικών, Eric Girard, ανακοινώνει περικοπές φόρων για 4,6 εκατομμύρια πολίτες του Κεμπέκ προκειμένου να τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν το αυξανόμενο κόστος ζωής εκπληρώνοντας με αυτόν τον τρόπο μία εκλογική υπόσχεση του κόμματός του. Στη συνέχεια, ο προϋπολογισμός που έχει καταθέσει στοχεύει σε οικονομική ανάπτυξη της τάξεως του 0,6% για το 2023 και 1,4% για το 2024, κάτι που ελπίζει ότι θα ανοίξει το δρόμο για την επιστροφή στο δημοσιονομικό ισοζύγιο το 2027-2028.
4 - Ο δρόμος Roxham έκλεισε οριστικά (25 Μαρτίου)
Μια παράτυπη πύλη για δεκάδες χιλιάδες αιτούντες άσυλο, η Roxham Road, στο Saint-Bernard-de-Lacolle, έκλεισε τελικά μετά από επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου Joe Biden στην Οττάβα. Το παζλ, που έκτοτε μεταφέρθηκε στα αεροδρόμια, ωστόσο, παραμένει άλυτο για τις αρχές. Από την 1η Ιουλίου μέχρι και σήμερα, το Κεμπέκ έχει 170.000 αιτήσεις άσυλο. Ένας αριθμός πρωτοφανής για τον Καναδά.
5 - Ένας από τους μεγαλύτερους λογαριασμούς στην ιστορία (29 Μαρτίου)
Ενώ η κοινοβουλευτική περίοδος βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, ο υπουργός Christian Dubé υποβάλλει στην Εθνοσυνέλευση ένα νομοθετικό έγγραφο 1.200 άρθρων με στόχο τη δημιουργία του Santé Québec, μιας υπηρεσίας που προορίζεται να διαχειρίζεται τις καθημερινές λειτουργίες του δικτύου. Τον Απρίλιο εγκρίθηκε ένα άλλο νομοσχέδιο με στόχο τον περιορισμό της χρήσης των γραφείων ευρέσεως εργασίας. Μετά τη «μεταρρύθμιση Barrette», η «μεταρρύθμιση του Dubé» βρίσκεται σε εξέλιξη. Το δίκτυο, όπως είπε, παραμένει υποχρηματοδοτούμενο και το Κεμπέκ αργεί να συμφωνήσει με την Οττάβα για την αύξηση της χρηματοδότησης στον τομέα της υγείας, που θεωρητικά θα αποφέρει 9 δισεκατομμύρια δολάρια στα ταμεία των Επαρχιών τα επόμενα 10 χρόνια.
6 - Το Κεμπέκ κόβει τον τρίτο σύνδεσμο (20 Απριλίου)
Με ογκώδεις τσάντες κάτω από την αγκαλιά της, η Geneviève Guilbault συναντά κατά μόνας τον Τύπο για να επιβεβαιώσει ότι ο τρίτος σύνδεσμος μεταξύ του Κεμπέκ και του Lévis που είχε υποσχεθεί από το κόμμα της το 2018 και το 2022 θα αναθεωρηθεί καθώς η νέα τροποποίηση του έργου θα είναι εξ ολοκλήρου αφιερωμένη στα μέσα μαζικής μεταφοράς και ότι, ως εκ τούτου, τα αυτοκίνητα θα εξαιρούνται. Δεν έκρυψαν δε την απογοήτευσή τους ορισμένοι βουλευτές της CAQ οι οποίοι έμαθαν τα νέα μέσω των ΜΜΕ λίγες μέρες νωρίτερα. Ο υπουργός Bernard Drainville ζήτησε δημόσια συγγνώμη ενώ ο αρχηγός του είναι απρόθυμος να κάνει το ίδιο. Κυνηγημένος από τους συντηρητικούς του Éric Duhaime, ο Éric Caire αρνείται να παραιτηθεί παρά του γεγονότος ότι είχε δεσμευτεί να το κάνει σε περίπτωση αποτυχίας του έργου.
7 - Αύξηση μισθών που δεν νομοθετούνται (6 Ιουνίου)
Με βάση τις συστάσεις ανεξάρτητης επιτροπής, οι βουλευτές της Εθνοσυνέλευσης υιοθέτησαν το νομοσχέδιο 24 για ξαφνική αύξηση της ετήσιας αμοιβής τους κατά 30.000$ ανά έτος. Μία αύξηση της τάξεως του 21%. Οι CAQ, THEPLQ και η Marie-Claude Nichols (ανεξάρτητη) ψηφίζουν υπέρ, ενώ οι QS και οι P.Q. είναι αντίθετοι σε αυτό. Όπως ήταν αναμενόμενο, το ευρύ κοινό είναι εξοργισμένο με αυτή την αύξηση μισθού που φαίνεται να αποτελεί σημείο σύγκρουσης, η οποία συνεχίζει, ακόμη και σήμερα, στοιχειώνει την κυβέρνηση Legault. Η Solidarity και η PQ δεσμεύονται να δωρίσουν αυτήν την αύξηση, εν όλω ή εν μέρει, σε φιλανθρωπικές οργανώσεις.
8 - Μεταφορές μισθώσεων TheCAQtackles (9 Ιουνίου)
Η υπουργός France-Élaine Duranceau κατέθεσε, την τελευταία ημέρα της κοινοβουλευτικής περιόδου το νομοσχέδιο 31 που τροποποιεί διάφορες νομοθετικές διατάξεις που αφορούν τη στέγαση. Το νομοθετικό κομμάτι επικρίνεται γρήγορα από τις επιτροπές στέγασης, οι οποίες καταγγέλλουν το προγραμματισμένο τέλος των μεταβιβάσεων μίσθωσης, έναν μηχανισμό που επιτρέπει στον ενοικιαστή να μεταβιβάσει τη σύμβασή του σε άλλο πρόσωπο χωρίς ο εμπλεκόμενος ιδιοκτήτης να μπορεί να αντιταχθεί, εκτός εάν υπάρχει «βάσιμος λόγως». Ακολούθησαν διαδηλώσεις σε αρκετές πόλεις της επαρχίας . Το Québec Solidaire τάσσεται κατά ζητώντας επίσης νέα μέτρα για τη βοήθεια των ηλικιωμένων.
9 - TheREMENTers the station (28 Ιουλίου)
Το έργο αυτοματοποιημένου ηλεκτρικού τρένου Réseau express métropolitain (REM), το οποίο ξεκίνησε υπό την κυβέρνηση Couillard, τελικά υλοποιήθηκε με τα εγκαίνια του υποκαταστήματος South Shore και με την επίσημη έναρξη της υπηρεσίας, λίγες μέρες αργότερα. Εν τω μεταξύ, άλλα μεγάλα έργα δημόσιων συγκοινωνιών – όπως η επέκταση της μπλε γραμμής του μετρό του Μόντρεαλ ή του μελλοντικού τραμ στο Κεμπέκ – προχωρούν εξαιρετικά αργά. Για να επιταχύνει τα πράγματα, η κυβέρνηση αναβιώνει την ιδέα της δημιουργίας ενός οργανισμού ανεξάρτητου από την MTQ.
10 - Τα θέματα φύλου έρχονται στην Νομοθετική ολομέλεια (13 Σεπτεμβρίου)
Δεχόμενος επιθετικές ερωτήσεις σχετικά με τις μικτές τουαλέτες και την πρόσληψη μη-δυαδικών ατόμων για να διδάξουν παιδιά, ο υπουργός Παιδείας, Bernard Drainville, ανακοίνωσε τις πρώτες ημέρες της κοινοβουλευτικής περιόδου ότι θα δημιουργηθεί μια «επιτροπή σοφών» για να συμβουλεύσει την κυβέρνηση επ’ αυτών ευαίσθητων θεμάτων. Η συνάδελφός του, Suzanne Roy, κληρονόμησε στη συνέχεια τον φάκελο και έκανε ραντεβού. Ωστόσο, τα ζητήματα που αφορούν τα άτομα της LGBTQ+ κοινότητας παραμένουν στο προσκήνιο όπως αποδεικνύεται από την απεργία πείνας του Alexe Frédéric Migneault, που δεν μπορεί να αποκτήσει τον δείκτη Χ στην κάρτα υγείας του.
11 - Το Northvolt έρχεται στο Κεμπέκ (28 Σεπτεμβρίου)
Αυτό είναι «το πιο σημαντικό ιδιωτικό έργο στην ιστορία του Κεμπέκ», λέει ο Pierre Fitzgibbon, πληρεξούσιος υπουργός του «τομέα μπαταριών», σε όποιον έχει ώτα να ακούσει. Την ημέρα που ο François Legault και ο Justin Trudeau συναντήθηκαν ήταν όλο χαμόγελα για να ανακοινώσουν ότι η σουηδική εταιρεία Northvolt θα κατασκευάσει ένα εργοστάσιο κυψελών μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα στο Montérégie, το οποίο θα απασχολεί 3.000 εργαζόμενους. Για να προσελκύσουν την εταιρεία, η Οττάβα και το Κεμπέκ συμφώνησαν να επενδύσουν έως και 7,3 δισεκατομμύρια δολάρια. Στη σκηνή, ο Έπαρχος Legault συγκινείται και δήλωσε πως «Εάν είμαι στην πολιτική, είναι για ημέρες σαν την σημερινή».
12 – Νίκη έκπληξη του PQ που αναζωπυρώνει τη συζήτηση για τον τρίτο σύνδεσμο (3 Οκτωβρίου)
Σπάνια βλέπουμε μία συμπληρωματική επανεκλογή να έχει τόσο σημαντικές επιπτώσεις. Η νίκη στο Jean-Talon du P.Q. – που είχε, ωστόσο, πολύ χαμηλότερη βαθμολογία στο Saint-Henri–Saint-Anne, τον Μάρτιο – προκαλεί έκπληξη για το μέγεθός της. Εμφανώς κλονισμένος, ο François Legault ανέστησε το τρίτο έργο σύνδεσης προτού εμπιστευτεί τη μελέτη στο Caisse de dépôt et placement. Το THEP.Q., από την πλευρά του, παραμένει στην κορυφή των δημοσκοπήσεων μετά την παρουσίαση του προϋπολογισμού του πρώτου έτους και δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει τη δημοτικότητά του.
13 - Έκθεση για την αναβίωση του Φιλελεύθερου Κόμματος (12 Οκτωβρίου)
Κατάθλιψη από τα καταστροφικά αποτελέσματα των εκλογών του 2022, οι φιλελεύθεροι ανακτούν ελπίδες χάρη στην έκθεση της Επιτροπής Ανάκαμψης του PLQ που συντάχθηκε από τον πρώην γερουσιαστή André Pratte, ο οποίος ορίστηκε πρόεδρος της πολιτικής επιτροπής του κόμματος. Η πολυαναμενόμενη κούρσα για την ηγεσία, ωστόσο, δεν θα πραγματοποιηθεί πριν το 2025, και ο μόνος ανοιχτά ενδιαφερόμενος υποψήφιος, ο Frédéric Beauchemin, θα έχει παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα ανεξάρτητος, όπως και η Marie-Claude Nichols η οποία είναι ακόμα εκτός της κοινοβουλευτικής ομάδας.
14 - Το Κεμπέκ αναθεωρεί την πολιτική χρηματοδότησης των πανεπιστημίων (13 Οκτωβρίου)
Ενώ ο Jean-François Roberge εξακολουθεί να καθυστερεί την αποκάλυψη των σχεδίων της διυπουργικής ομάδας για το μέλλον της γαλλικής γλώσσας, ο συνάδελφός του Pascale Déry παρουσιάζει μια μεταρρύθμιση η οποία αποβλέπει στην αύξηση των διδάκτρων για αλλοδαπούς και Καναδούς εκτός Κεμπέκ που σπουδάζουν σε αγγλόφωνα πανεπιστήμια της επαρχίας. Για να περιορίσει την παρακμή των Γάλλων, η κυβέρνηση Legault στηρίζεται επίσης στη γαλλικοποίηση των προσωρινών μεταναστών, ο αριθμός των οποίων έχει εκτιναχθεί τα τελευταία χρόνια.
15 - Η Hydro-Québec αναθεωρεί τις προτεραιότητές της (2 Νοεμβρίου)
Η προοπτική μιας μεσοπρόθεσμης έλλειψης ενέργειας πλησιάζει την Hydro-Québec, ενώ η κυβέρνηση Legault συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις με τη Newfoundland και το Labrador για την ανανέωση της σύμβασης λειτουργίας Churchill Falls. Για να καλύψει τη ζήτηση, ο νέος Διευθύνων Σύμβουλος της δημόσιας ηλεκτρικής εταιρείας, Michael Sabia, παρουσιάζει, τρεις μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, σχέδιο δράσης που προβλέπει την αύξηση παραγωγής από 8.000 έως 9.000 MW έως το 2035. Αριθμός που ισοδυναμεί με την πενταπλάσια παραγώμενη ενέργεια του συγκροτήματος Romaine και εγκαινιάστηκε τον Οκτώβριο. Για την εκπαίδευση μελλοντικών εργαζομένων, το Κεμπέκ δημιουργεί αμειβόμενα προγράμματα για την ταχεία εκπαίδευση εργατικού δυναμικού στο κομμάτι των κατασκευών. Δεν χρειάζεται ακόμα να θίξουμε την πυρηνική ενέργεια, ακόμα κι αν η Hydro έχει αναθέσει μια μελέτη για την επανεκκίνηση του Gentilly-2.
16 – Το απόλυτο δημοσιονομικό σύμφωνο (7 Νοεμβρίου)
Η οικονομική ενημέρωση του Νοεμβρίου, η οποία αναγκάζει τον Υπουργό Ζιράρ να αναθεωρήσει προς τα κάτω, κατά το ήμισυ, τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη για το 2024, είναι μια ευκαιρία να θάψει το τσαντάκι με τους δήμους, ιδίως χάρη σε ομοσπονδιακή επένδυση -επαρχιακή χρηματοδότηση ύψους 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων- για την οικοδόμηση κοινωνικών και οικονομικών κατοικιών.
Η προσέγγιση των δημοσιονομικών συμφώνων αντικαταστάθηκε με αυτήν της δήλωσης αμοιβαιότητας και την μεταφορά του QSTis που κατοχυρώθηκε από τον νόμο. Ωστόσο, η αντιπαράθεση μεταξύ του Κεμπέκ και των πόλεων συνεχίζεται, ιδίως της χρηματοδότησης των εταιρειών δημοσίων μεταφορών, που επί του παρόντος υπόκεινται σε ελέγχους.
17 – Μια αμφιλεγόμενη επιδότηση (14 Νοεμβρίου)
Χωρίς να συνειδητοποιήσει ότι θα προκαλέσει κριτική, ο Eric Girard ανακοίνωσε, μια εβδομάδα μετά την παρουσίαση του οικονομικού προϋπολογισμού ότι η κυβέρνηση θα επενδύσει το 2024 πέντε έως επτά εκατομμύρια δολάρια για να διοργανώσει δύο προπαρασκευαστικούς αγώνες για τους Los Angeles Kings στο Videotron Center. Οι αντιδράσεις είναι πολλές αλλά το Κεμπέκ –του οποίου τα οικονομικά, κατά την παραδοχή του ίδιου του υπουργού, είναι «σφιχτά»– έχει εμπλακεί στη διαδικασία σκληρών διαπραγματεύσεων με τους υπαλλήλους του δημόσιου τομέα. Το πρόβλημα προκύπτει στο γεγονός ότι το ποσό της επιδότησης αντιστοιχεί με το επιπλέον ποσό που ζητούν οι τράπεζες τροφίμων για τις γιορτές...
18 – Οι απεργίες πολλαπλασιάζονται (23 Νοεμβρίου)
Οι συζητήσεις με τα συνδικαλιστικά όργανα του δημοσίου τομέα υποσκελίζονται το φθινόπωρο ενώ ο αριθμός των απεργιών αυξάνεται. Αρκετές συνδικαλιστικοί φορείς, όπως το Κοινό Μέτωπο (CSN, FTQ, CSQ, APTS) και το theFIQ, ορίζουν απεργίες μη χρονολογημένες, αλλά η FAE, προχώρησε σε απεριόριστη γενική απεργία στις 23 Νοεμβρίου. Έκτοτε το 40% των σχολείων έχει παραλύσει ενώ η οι απεγιακές κινητοποιήσεις διακόπτονται την παραμονή των Χριστουγέννων ενώη επανέναρξη των διαπραγματεύσεων μεταξύ των μερών αναμένεται να ξεκινήσουν σύντομα με στόχο την επίτευξη συμφωνίας μέχρι τον Ιανουάριο.
19 - Ένας νέος εκπρόσωπος του Québec solidaire (26 Νοεμβρίου)
Για να διαδεχθούν τη Manon Massé ως γυναίκα εκπρόσωπο του κόμματός τους, τα μέλη του Québec solidaire επέλεξαν την Émilise Lessard-Therrien η οποία, μετά από μια ιδιαίτερα στενή ψηφοφορία, συναγωνίστηκε και κέρδισε τη Ruba Ghazal και την Christine Labrie μέχρι τέλους. Αντιμέτωπος με μια άδεια καρέκλα, ο ομόλογός του, Gabriel Nadeau-Dubois, κέρδισε την υποστήριξη του 90%, ένα ποσοστό ελάχιστα μικρότερη από αυτήν που πριν από λίγο καιρό οι Paul St-Pierre Plamondon και François Legault από τα μέλη των δικών τους κομμάτων.
20 – Λήξη της συνεδρίας με εντολή gag (9 Δεκεμβρίου)
Οι βουλευτές της Εθνοσυνέλευσης ενέκριναν τελικά το νομοσχέδιο 15 για τη μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας μετά από μια νύχτα συζητήσεων που διεξήχθησαν υπό τις καλύτερες πολιτικές συνθήκες. Η τελική ψηφοφορία για το νομοσχέδιο 31, το οποίο προβλέπει το τέλος των μεταβιβάσεων μισθώσεων, αναβάλλεται για το 2024, προς μεγάλη απογοήτευση του υπουργού Duranceau. Για πρώτη φορά, η Επίτροπος Δεοντολογίας, Ariane Mignolet, συμφωνεί επίσης να ξανανοίξει η έρευνα για τον Claude Surprenant, πρώην βουλευτή που ισχυριζόταν φωναχτά ότι δέχθηκε άδικη επίπληξη από το Κοινοβούλιο, το 2017.