Παρόντες ο Καναδάς και η Ελλάδα για τα 75 χρόνια του ΝΑΤΟ

Demetris Vohaitis - LJI Reporter
Μετά την πρώτη υπογραφή για την δημιουργία του ΝΑΤΟ, ο πόλεμος της Ουκρανίας έδωσε ξανά λόγο ύπαρξης στην Βορειοατλαντική Συμμαχία (ΝΑΤΟ) παρά τα πολλά ερωτηματικά που υπήρχαν για την ύπαρξη της.
Το δε σημαντικότερο είναι πως μετά την έναρξη του πολέμου μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας (και της Δύσης ευρύτερα) ο αριθμός των κρατών-μελών της Συμμαχίας αυξήθηκαν σε 32 μετά την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας καθώς επίσης οι προσπάθειες ένταξης της Ουκρανίας στους κόλπους της εντείνονται περισσότερο.
Παρόλα αυτά, το ΝΑΤΟ διακατέχεται από μία αίσθηση βαθιάς κρίσης και οικονομικών δαπανών, ιδιαιτέρως των Ευρωπαίων, μετά την έναρξη του πολέμου στα ανατολικά σύνορα της ευρωπαϊκής ηπείρου. Όλα αυτά συμβαίνουν σε μία περίοδο που ενώ προϋποθέτει ηρεμία για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που αναδεικνύονται στην διεθνή σκακιέρα ο στρατιωτικός οργανισμός διαπνέεται από εσωτερικά προβλήματα που πρέπει να βρουν λύση.
Ο οικοδεσπότης της συνόδου κορυφής και ηγέτης της μεγαλύτερης οικονομίας και στρατιωτικής δύναμης στης Συμμαχίας, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, είναι αυτός που έχει το μεγαλύτερο πρόβλημα αφού το πρόσωπο του έχει τεθεί υπό σκληρή αμφισβήτηση. Το δε σενάριο επανεκλογής του Ντόναλντ Τραμπ στον προεδρικό θώκο φέρνει σε αμηχανία όλα τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ.
Παρά τις δηλώσεις και την εικόνα συμπαγούς δύναμης που παρουσιάζουν οι ηγέτες της, η «αμηχανία» είναι έκδηλη καθώς το κόστος ζωής και οι αμυντικές δαπάνες έχουν εκτοξευθεί, η ανάδειξη υπερεθνικιστικών και ακροδεξιών κομμάτων σηματοδοτούν μία πιο φιλικά διακείμενη τάση προς το Κρεμλίνο παρά το ΝΑΤΟ.
Ενώ οι ανησυχίες προσπαθούν να βρουν επίλυση, στην 75η σύνοδο κορυφής της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας παραβρέθηκαν ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης, και ο πρωθυπουργός του Καναδά, Τζάστιν Τρουντό.
Προσερχόμενος στην σύνοδο, ο Έλληνας πρωθυπουργός τόνισε πως «Συναντιόμαστε σε μια εποχή μεγάλων προκλήσεων, σε μια εποχή που μαίνεται ένας πόλεμος στην καρδιά της Ευρώπης. Συναντιόμαστε σε μια εποχή που θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την Ουκρανία για όσο χρειαστεί, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι η Ρωσία δεν θα κερδίσει αυτόν τον πόλεμο απρόκλητης επιθετικότητας». Συνεχίζοντας τόνισε πως […] «Είναι η στιγμή που η Συμμαχία πρέπει να αντιμετωπίσει μια σειρά περίπλοκων παγκόσμιων προκλήσεων. Είναι, επίσης, η στιγμή που πρέπει να επαναβεβαιώσουμε την ακλόνητη δέσμευσή μας να διαθέτουμε τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ μας για αμυντικές δαπάνες. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις ευρωπαϊκές χώρες, όχι μόνο όσον αφορά στην επίτευξη αυτού του στόχου, αλλά και για τον εξορθολογισμό των αμυντικών μας δαπανών προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η Συμμαχία».
Η Ελλάδα είναι η τρίτη χώρα-μέλος της Συμμαχίας με τα υψηλότερα αμυντικά έξοδα απ’ όλες τις χώρες του οργανισμού καθώς και μία από τις χώρες με την σημαντικότερη συμβολή πολεμικών εφοδίων προς την Ουκρανία.
«Pacta sunt servanda»
Μεταξύ άλλων, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας σε ομιλία που παρέθεσε στην πρώτη συνεδρία της Συνόδου απάντησε με αυστηρό τρόπο στην πρόκληση του πρωθυπουργού της Βόρειας Μακεδονίας, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, τονίζοντας πως «Η παραβίαση ή η επιλεκτική εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, συνέχισε, θα υποβαθμίσει την αξιοπιστία όλων των προσπαθειών για διευθέτηση λοιπών εκκρεμών ζητημάτων στα Δυτικά Βαλκάνια και θα θέσει σε κίνδυνο τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή. Pacta sunt servanda [Οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται]. Αυτό πρέπει να το θυμόμαστε όλοι». Συνεχίζοντας ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε πως «Η πρόοδος, η ασφάλεια και η ευημερία βασίζονται στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και των διεθνών συμφωνιών και ως εκ τούτου η πλήρης εφαρμογή της συμφωνίας των Πρεσπών είναι απαραίτητη για τη Συμμαχία, για τα Δυτικά Βαλκάνια και για τη διεθνή κοινότητα».
Στο διηνεκές η υποστήριξη της Ουκρανίας
Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας υπογράμμισε επίσης πως […] «Θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την Ουκρανία για όσο χρειαστεί, προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι η Ρωσία δεν θα κερδίσει αυτόν τον πόλεμο απρόκλητης επιθετικότητας». […] Τέλος, αναφέρθηκε και στην ενίσχυση στον τρίτο πυλώνα της ΕΕ, αυτόν της ευρωπαϊκής άμυνας (και εξωτερικής πολιτικής), αλλά και την ενδυνάμωσή της συμπληρωματικά στο ΝΑΤΟ.
Καναδάς: αγορά υποβρυχίων και 500 εκατ. δολάρια προς την Ουκρανία
Σύμφωνα με την εφημερίδα National Post, ο Καναδός πρωθυπουργός τόνισε σε ομιλία του προς εκατό περίπου παρευρισκόμενους στην καναδική πρεσβεία, την ηγετική θέση της κυβέρνησής του στις τάξεις της συμμαχίας στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε και στην διαπίστευση του πρώτου κέντρου αριστείας του ΝΑΤΟ στο Μοντρεάλ το οποίο επικεντρώνεται στην κλιματική αλλαγή και την ασφάλεια.
Αναφερόμενος στο δαπανώμενο ποσοστό της χώρας σε αμυντικές δαπάνες υπογράμμισε πως «Έχουμε ακόμα δρόμο να φτάσουμε το προσυμφωνημένο 2% αφού ακόμα είμαστε στο 1,4%» ενώ σύμφωνα με το CBC ο τρέχων οικονομικός προϋπολογισμός του Καναδά για αμυντικές δαπάνες φτάνει το 1,76%.
Επίσης έγινε αναφορά για αγορά υποβρυχίων που έχουν την δυνατότητα δράσης κάτω από πάγους αλλά χωρίς να γίνει σαφής ο αριθμός και ο χρόνος αγοράς τους.
Σε κατ’ ιδίαν συνάντηση που είχε με τον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο πρωθυπουργός του Καναδά τόνισε πως θα υποστηρίξει την ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις με επιπλέον 500 εκατομμύρια δολάρια.

‍