Τι αλλάζει στη μειωμένη σύνταξη - Ποιοι ωφελούνται ως το 2026

Tου Κώστα Κατίκου
Μειωμένη σύνταξη στα 62 με ευνοϊκές προϋποθέσεις ως προς την αναζήτηση των 100 ενσήμων ανά έτος που απαιτούνται κατά την τελευταία πενταετία του εργασιακού τους βίου θα μπορούν να πάρουν οι παλαιοί ασφαλισμένοι του ΙΚΑ που σκοπεύουν να συνταξιοδοτηθούν ως και το 2026.

Με διάταξη του νέου ασφαλιστικού νόμου 5078/2023 οι ασφαλισμένοι πριν το 1993 στο ΙΚΑ που δεν έχουν τις 100 ημέρες ασφάλισης ανά έτος για τη μειωμένη σύνταξη στα έτη 2021 και 2020, μπορούν να τις αναζητήσουν το 2019 αλλά και το 2018.
Ο λόγος που πέρασε η διάταξη είναι γιατί στα χρόνια της καραντίνας λόγω του κορονοϊού, πολλοί εργαζόμενοι έμειναν εκτός εργασίας και δεν κατάφεραν για τα έτη 2020 και 2021 να καλύψουν τα 100 ένσημα που τους χρειάζονται για να πάρουν μειωμένη σύνταξη.
Στην πράξη ευνοούνται όσοι έκλεισαν το 62ο έτος το 2023 και όσοι κλείνουν τα 62 το 2024, το 2025 και το 2026, καθώς θα πάρουν μειωμένη επεκτείνοντας την πενταετία για τα 100 ένσημα κατά 2 έτη, δηλαδή στο 2019 αλλά και στο 2018.
Η νέα ρύθμιση καλύπτει ασφαλισμένους του ΙΚΑ που συνταξιοδοτούνται με λιγότερες από 12.000 ημέρες ασφάλισης, ή που δεν έχουν ως το 2012 τις 10.500 ημέρες ασφάλισης ώστε να βγουν με πλήρη σύνταξη στα 62.

Για παράδειγμα και σύμφωνα με την νέα διάταξη:
1.Ασφαλισμένη πριν το 1993 στο ΙΚΑ που έχει σήμερα 8.500 ένσημα (28,3 έτη) και ηλικία 62 ετών, για να συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη μέσα στο 2024 θα πρέπει να έχει 100 ένσημα ανά έτος στα έτη 2023, 2022, 2021, 2020, 2019.  Με τη νέα διάταξη αν δεν έχει τα 100 ένσημα ούτε το 2021, αλλά ούτε το 2020, θα μπορεί να τα αναζητήσει από εργασία ή από επιδοτούμενη ανεργία το 2019, και το 2018.Αν της λείπουν μόνον τα 100 ένσημα του 2020, θα μπορεί να τα αναζητήσει μέσα στο 2019 ή και στο 2018.
2. Ασφαλισμένος πριν το 1993 στο ΙΚΑ που έχει σήμερα 9.500 ένσημα  (31,6 έτη) και κλείνει τα 62 το 2025, για να πάρει τη μειωμένη σύνταξη θα πρέπει να έχει 100 ένσημα ανά έτος στην πενταετία 2024, 2023, 2022, 2021 και 2020. Αν δεν έχει τα ένσημα του 2021 και του 2020, μπορεί να τα αναζητήσει στο 2019 και στο 2018, που σημαίνει στην πράξη ότι αντί για την τελευταία 5ετία, η αναζήτηση των 100 ενσήμων επεκτείνεται ως και μια 7ετία πριν τη συνταξιοδότηση.
3. Ασφαλισμένος πριν το 1993 στο ΙΚΑ που έχει σήμερα 10.000 ένσημα  (33 έτη) και κλείνει τα 62 το 2026, για να πάρει τότε τη μειωμένη σύνταξη θα πρέπει να έχει 100 ένσημα ανά έτος στην πενταετία 2025, 2024, 2023, 2022 και 2021. Αν δεν έχει τα ένσημα του 2021, μπορεί να τα αναζητήσει στο 2020. Αν όμως δεν τα συμπληρώνει ούτε το 2020 λόγω πανδημίας, τότε μπορεί να τα αναζητήσει στο 2019 και στο 2018, που σημαίνει στην πράξη ότι αντί για την τελευταία 5ετία, η αναζήτηση των 100 ενσήμων επεκτείνεται ως και μια 8ετία πριν τη συνταξιοδότηση.
4. Ασφαλισμένος πριν το 1993 στο ΙΚΑ που θα έχει 10.000 ένσημα  το 2027 για να πάρει μειωμένη στα 62 του έτη εφόσον τα κλείνει την ίδια χρονιά, θα πρέπει να έχει 100 ένσημα ανά έτος στην πενταετία 2026, 2025, 2024, 2023 και 2022. Αν δεν έχει τα 100 ένσημα μιας από τις πέντε τελευταίες χρονιές πριν τη συνταξιοδότησή του, δε θα μπορεί να τα αναζητήσει πιο πίσω στο 2021 ή στο 2019, για παράδειγμα, διότι η διάταξη λέει ότι καλύπτονται τα 100 ένσημα του 2021 και του 2020 τα οποία όμως είναι εκτός της πενταετίας όσων πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν  από το 2027 και μετά.
Η διάταξη δεν εφαρμόζεται για τους νέους από 1993 και μετά ασφαλισμένους. Για αυτή την κατηγορία η μειωμένη σύνταξη προϋποθέτει να έχουν συνολικό αριθμό 750 ενσήμων μέσα στην τελευταία πενταετία. Αυτό σημαίνει ότι για τους νέους μπορεί για παράδειγμα να υπάρχει δυσκολία για τα 100 ένσημα μιας χρονιάς, αλλά έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν το σύνολο των 750 ενσήμων σε δυόμιση χρόνια, μια που ο χρόνος ασφάλισης που λαμβάνεται υπόψη για τη σύνταξη είναι 300 ημέρες τον χρόνο.