ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΑΥΤΑΡΚΕΙΑ

«Ουκ ειμί ώσπερ οι λοιποί των ανθρώπων» (Λουκ. 18:10-14)

Θέλετε, αγαπητοί μου, να δούμε πού στηρίζεται η αποτυχία του Φαρισαίου της σημερινής ευαγγελικής περικοπής;
Θα μπορούσαμε να απαντήσουμε ότι η αποτυχία βρίσκεται στον αυτοέπαινο του Φαρισαίου, που στηρίζεται στην ικανοποίηση με αυτά που έχει πετύχει. Και δεν θέλει να δει σε πόσα άλλα έχει αποτύχει.
«Ουκ ειμί ώσπερ οι λοιποί των ανθρώπων, άρπαγες, άδικοι, μοιχοί, ή και ως ούτος ο Τελώνης, νηστέυω δις του Σαββάτου, αποδεκατώ πάντα όσα κτώμαι».
Δεν είμαι, λέγει, σαν τους άλλους, δεν έχω αρπάξει τα αγαθά του άλλου, δεν έχω αδικήσει… έχω πετύχει να τηρώ τις νηστείες. Είμαι, λοιπόν έμψυχο ταμείο αρετών.
Και δεν θέλει να νοιώσει, ο ταλαίπωρος, ότι την ίδια στιγμή αποτυγχάνει στο μεγάλο θέμα της ταπείνωσης και της αγάπης. Δεν θέλει να καταλάβει ότι η ψυχή του είναι άδεια από ταπείνωση ενώπιον του Θεού και αγάπη στον πλησίον του. Και όχι μόνο άδεια από αγάπη στον διπλανό του, αλλά και καταδικάζει τον αδελφό του. Γίνεται κατήγορος του πλησίον του. Και υπερηφανεύεται ενώπιον του Θεού, αντί να ζητάει κι αυτός, όπως ο Τελώνης, το ελεος και την ευσπλαγχνία του Κυρίου.
Αυτοεπαινείται, διότι νοιώθει ικανοποιημένος με την πνευματική του πορεία, πράγμα που τον οδήγησε στην πλήρη αποτυχία…
Ο συνειδητά πιστός, ο αγωνιστής χριστιανός δεν περιορίζεται σε μια αυτοϊκανοποίηση για ό,τι πέτυχε σε μικρές εντολές. Δεν περιορίζεται στην εφαρμογή ορισμένων εντολών, ενώ συγχρόνως στέκεται αδιάφορος απέναντι σ’ άλλες. Δεν αρκείται σ’ αυτό που πέτυχε, σαν τον Φαρισαίο της Ευαγγελικής περικοπής. Αλλά συνεχώς, ρωτάει: μήπως μπορώ να κάνω κάτι ακόμη;
Η χριστιανική πορεία είναι πορεία προς την τελειότητα. Δεν είναι πορεία εξοντώσεως κάποιου συνανθρώπου. Όχι τι πέτυχα… και να ησυχάζουμε, να ικανοποιούμεθα για ό,τι πετύχαμε, και να σταματάμε και να μη βλέπουμε αυτό που δεν πετύχαμε, την αγάπη κυρίως για τον συνάνθρωπό μας. Να βλέπουμε τι δεν πετύχαμε… και τι άλλο πρέπει να κάνουμε… Τι άλλο πρέπει να πετύχουμε… Σε ποιο άλλο τομέα θα πρέπει να αγωνισθούμε. Πόσο θα πρέπει να καλλιεργήσουμε βαθύτερα την πνευματική μας ζωη. Σε πόσες ακόμη αρετές θα πρέπει να αγωνισθούμε για να τις κατακτήσουμε…
Δεν θα πρέπει να λέμε: Σε ευχαριστώ, Θεέ μου, διότι δεν έκλεψα, δεν αδίκησα τον άλλο… αλλά θα πρέπει να λέμε: Θεέ μου «ίλεος γενού», συγχώρεσέ με, διότι σε πολλές περιπτώσεις, παρέλειψα την αγάπη. Συγχώρεσέ με διότι μίλησα υποτιμητικά για τον συνάνθρωπό μου, διότι τον συκοφάντησα, διότι μίλησα απότομα στον υφιστάμενό μου, δεν έδειξα αγάπη στον πόνο του άλλου. Δεν θα πρέπει να λέμε: «Σε ευχαριστώ, Θεέ μου, διότι με τη βοήθειά Σου υπήρξα έντιμος, ειλικρινής, τίμιος στην τάδε περίπτωση. Αλλά να λέμε: «Θεέ μου, συγχώρησέ με, διότι δεν έκανα αυτό που έπρεπε να κάνω στη δείνα περίπτωση. Δεν έδειξα εντιμότητα εκεί που ήμουνα βέβαιος ότι δεν θα ανακάλυπταν την εντιμότητά μου. Συγχώρησέ με, ακόμη, διότι σε τόσες περιπτώσεις, φόρεσα και φορώ απλώς την «μάσκα» της ειλικρίνειας, της τιμιότητος. Και ξέρομε, Κύριε πόσο… αποστρέφεσαι τις «μάσκες». «Ουαί υμίν Γραμματείς και Φαρισσαίοι υποκριταί», έχεις πει.
Ας έλθουμε τώρα μέσα στο σπίτι: Έχομε κάνει ως τώρα, μεγάλες προσπάθειες για την καλή και χριστιανική ανατροφή των παιδιών μας; Έχομε κάνει προσπάθειες να γνωρίσει ο/η σύζυγος τη θεία αλήθεια και να συνδεθεί με τον Χριστό και την Εκκλησία Του; Προσπαθήσαμε να τον/την συμβουλεύσουμε να σταματήσει τις κακές συνήθειες, τα κακά πάθη που για να δικαιολογηθούν μερικοί τα ονομάζουν αδυναμίες; Προσπαθήσαμε με το καλό παράδειγμά μας η ζωή μας, να είναι συνεπής στις χριστιανικές αρχές; Αν ναι, καλά όλα αυτά… αλλά μήπως θα ήταν δυνατόν να κάνουμε, ακόμη, κάτι περισσότερο; Περισσότερον επιβάλλον στα παιδιά, λίγο περισσότερο περιορισμό στις εξόδους τους με τις παρέες οι οποίες δεν μας δίνουν και πολύ εμπιστοσύνη, μήπως λίγη περισσότερη προσπάθεια και από τις δύο πλευρές, να καλυτερεύσουν οι συζυγικές σχέσεις, οι οποίες θα δώσουν στο παιδί ηρεμία και ασφάλεια; Μήπως θα πρέπει επιτέλους να βάλουμε μία σειρά μέσα στο σπίτι μας με περισσότερη προσευχή και να δείχνουμε ακούραστα το καλό μας παράδειγμα; Μήπως αυτό το παράδειγμα θα πρέπει να γίνει ακόμη πιο ζωντανό;
Μη λέμε, λοιπόν, ποτέ σαν τον Φαρισαίο της παραβολής, ευχαριστώ, Θεέ μου, που πέτυχα αυτό κι εκείνο. Μένω πια και επαναπαύομαι μέχρι εδώ. Όχι. Μπορεί να κάνουμε ακόμη κάτι όταν βλέπουμε και νοιώθουμε βαθειά τι ακόμη δεν πετύχαμε. Και είναι ίσως τα περισσότερα και τα δυσκολότερα. Τι δεν πετύχαμε ακόμη, που πρέπει να προσπαθήσουμε να τα πετύχουμε. Αυτό ας είναι το καθημερινό μέλημά μας. Ο αγώνας μας.
Τότε θα αποφύγουμε την καταδίκη του Φαρισαίου. Θα έχουμε το ορθό, το ταπεινό φρόνημα για τον εαυτό μας. Θα αποκτήσουμε τη μεγάλη αρετή της αυτογνωσίας. Την αρετή που ιδιαίτερα επήνεσε ο Κύριος και προσελκύει πλούσιες τις ευλογίες του Θεού. Αυτήν που έχει ιδιαίτερα ανάγκη ο κουρασμένος και ο απογοητευμένος από την αυτάρκειά του άνθρωπος. Έτσι θα απαλλαγεί από το πιεστικό σφιχταγκάλιασμα του εγωκεντρισμού και θα αναπνεύσει ελεύθερα μέσα στην ατμόσφαιρα της προσφοράς και του αδελφικού ανοίγματος στους γύρω του.