Tο μέγεθος της επίπτωσης της πανδημίας στη ζήτηση αεροπορικών ταξιδιών είναι τέτοιο που η αεροπορική βιομηχανία βρίσκεται σε κάποιο βαθμό σε παύση από τον περασμένο Μάρτιο - και λόγω αυτής της επίπτωσης πολλές είναι οι χρεωκοπίες, συγχωνεύσεις, αλλά και start-up δραστηριότητες στις αεροπορικές εταιρείες
Η επιβράδυνση της διάθεσης για νεοσύστατες επιχειρήσεις δεν προκαλεί έκπληξη, δεδομένης της έλλειψης ζήτησης αεροπορικών ταξιδιών, η οποία εξακολουθεί να εμποδίζεται από τους συνεχιζόμενους περιορισμούς και τις καραντίνες. Απλά και μόνο η επιβίωση από την κρίση βρίσκεται στο επίκεντρο των αεροπορικών εταιρειών, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει λίγος χρόνος ή τα οικονομικά μέσα για την επιδίωξη εξαγορών.
Αεροπορικές χρεωκοπίες
Ακόμη και πριν την έναρξη της κρίσης, η Air Italy αναγκάστηκε να αναστείλει τις δραστηριότητές της, καθώς οι Ιταλοί συνιδιοκτήτες της διέκοψαν την πρόσθετη εισροή κεφάλαιων, ενώ η Far Eastern Air Transport της Ταϊβάν, που διέκοψε απότομα τις δραστηριότητές της τον Δεκέμβριο, είδε την άδεια λειτουργίας της να ανακαλείται.
Ωστόσο, η χρεωκοπία που προκάλεσε το μεγαλύτερο σάλο προ κρίσης ήταν αυτή της βρετανικής περιφερειακής Flybe, η οποία έχασε τη μακρά μάχη της για επιβίωση στις αρχές Μαρτίου. Αν και το πλήγμα στη ζήτηση αεροπορικών ταξιδιών από το ξέσπασμα του COVID-19 αποδείχθηκε το τελικό χτύπημα για τον αερομεταφορέα, αυτός ήταν υπό οικονομική πίεση για πολλά χρόνια και η απόκτησή του το 2019 από την κοινοπραξία της Connect Airways ήταν απλά μια τελική προσπάθεια για την επαναφορά του στην αγορά.
Ένα άλλο κρίσιμο σημείο για τη Flybe ήταν ότι η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου δεν ανταποκρίθηκε στις εκκλήσεις για άμεση διάσωση του αερομεταφορέα. Ενώ μια προηγούμενη παρέμβαση της βρετανικής κυβέρνησης τον Ιανουάριο είχε αποδειχθεί αρκετή για να εξασφαλίσει περαιτέρω επενδύσεις από τους μετόχους της Flybe, η παροχή διάσωσης σταμάτησε.
Ωστόσο, με την εμφάνιση της πανδημίας, ήταν η οικονομική παρέμβαση των κυβερνήσεων σε όλο τον κόσμο, τόσο μέσω άμεσων κρατικών ενισχύσεων ή ευρύτερων μέτρων στήριξης των επιχειρήσεων, που θα περιόριζαν τον αριθμό των αεροπορικών εταιρειών που “θυματοποιήθηκαν” κατά τη διάρκεια του 2020.
Όσες αεροπορικές εταιρείες διέκοψαν τις δραστηριότητές τους το έκαναν συνήθως ως αποτέλεσμα στρατηγικών αποφάσεων των μητρικών τους να αποσύρουν τις θυγατρικές που αντιμετωπίζουν προβλήματα ή με σκοπό να επικεντρωθούν σε βασικές δραστηριότητες. Έτσι, διέκοψαν οι AirAsia Japan, Cathay Dragon, NokScoot, LATAM Airlines Argentina, Level Europe, SunExpress Germany και Tigerair Australia το 2020, καθώς οι μετοχικές τους αεροπορικές εταιρείες εστίασαν στην αντιμετώπιση προκλήσεων στον επιχειρηματικό τους “πυρήνα”.
Στις ΗΠΑ, το πλήγμα ήταν αισθητό κυρίως σε περιφερειακούς αερομεταφορείς - κυρίως ως αντίκτυπος στις πτήσεις “τροφοδοσίας” για τις μεγάλες εταιρείες. Οι Trans States Holdings Compass Air και Trans States Airlines ήταν οι πρώτες που έκλεισαν τον Απρίλιο, ακολουθούμενες στα τέλη Σεπτεμβρίου από την ExpressJet Airlines μετά την ενοποίηση των αεροπορικών πτήσεων με Embraer ERJ-145 από την United Airlines με την CommutAir.
Το έτος “έκλεισε” με την Montenegro Airlines του Μαυροβουνίου να διακόπτει όλες τις πτήσεις της από τις 26 Δεκεμβρίου, αποδίδοντας την απόφαση στην άρνηση της κυβέρνησης της χώρας να συνεχίσει να υποστηρίζει τον αερομεταφορέα.
Ενώ πολλές αεροπορικές εταιρείες κρατήθηκαν στους αιθέρες με κυβερνητικά πακέτα υποστήριξης, πολλές άλλες στράφηκαν σε επίσημες αναδιαρθρώσεις για τον απαραίτητο ζωτικό χώρο. Οι τρεις μεγαλύτεροι αερομεταφορείς της Λατινικής Αμερικής - ο Όμιλος LATAM Airlines, η Avianca και η Aeromexico υπέβαλαν αίτηση για προστασία από πτώχευση στα δικαστήρια των ΗΠΑ. Η Norwegian έχει εξασφαλίσει παρόμοια προστασία από τους πιστωτές της σύμφωνα με την ιρλανδική και τη νορβηγική νομοθεσία, ενώ συνεχίζει την αναδιάρθρωσή της.
Η Virgin Australia ανέκαμψε με επιτυχία υπό τη νέα ιδιοκτησία της Bain Capital το Νοέμβριο. Η Virgin Atlantic, εν τω μεταξύ, ολοκλήρωσε μια ιδιωτικά χρηματοδοτούμενη ανακεφαλαιοποίηση στο πλαίσιο διαδικασίας δικαστικής κυρώσεως στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο αερομεταφορέας της Νοτίου Αφρικής Comair διασώθηκε επίσης υπό νέα ιδιοκτησία μετά από επίσημη αναδιάρθρωση και επανεκκίνησε τις πτήσεις του τον Δεκέμβριο.
Συγχωνεύσεις και εξαγορές
Η μεγαλύτερη συγχώνευση αεροπορικών εταιρειών το 2020 ήταν προϊόν της κρίσης. Τον Νοέμβριο, η Korean Air ανακοίνωσε σχέδια εξαγοράς της αντίπαλης αεροπορικής εταιρείας Asian Airlines. Η συμφωνία ενώνει τους δύο αερομεταφορείς του δικτύου της Νότιας Κορέας. Η Korean ωστόσο λέει ότι, σε αντίθεση με άλλες χώρες με πληθυσμό κάτω των 100 εκατομμυρίων, η Νότια Κορέα έχει δύο αεροπορικές εταιρείες τακικτών πτήσεων, κάτι που υποστηρίζει ότι της δίνει “ανταγωνιστικό πλεονέκτημα” σε σύγκριση με χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Σιγκαπούρη, οι οποίες διαθέτουν μία μόνο μεγάλη αεροπορική εταιρεία. Υποστηρίζει ότι η συγχώνευση με την Asiana θα της επιτρέψει να “ανταγωνιστεί με παγκόσμιες αεροπορικές εταιρείες μεγάλης κλίμακας”. Η Korean, ιδρυτικός εταίρος της συμμαχίας SkyTeam, σχεδιάζει να παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο έως τον Μάρτιο σχετικά με την εξαγορά της Asiana, η οποία είναι μέλος του Star Alliance. Το σχέδιο ενοποίησης προβλέπει επίσης τις εταιρείες low cost και των δύο αερομεταφορέων -Jin Air, Air Busan και Air Seoul- να συγχωνεύονται σε μία.
Μια άλλη αεροπορική εταιρεία στην αγορά της Νότιας Κορέας έπεσε νωρίτερα θύμα της κρίσης. Η Jeju Air διέγραψε τα σχέδιά της, που συμφωνήθηκαν τον Δεκέμβριο του 2019, για την απόκτηση πλειοψηφικού μεριδίου στην επίσης κορεατική χαμηλού κόστους Easter Jet, ενώ αναφορές μιλούν για μια μη γνωστή κορεατική εταιρεία να βρίσκεται στο τελικό στάδιο της σφράγισης μιας συμφωνίας για την Easter Jet.
Μια άλλη προγραμματισμένη συμφωνία που καταστράφηκε από την κρίση ήταν η κίνηση της μητρικής εταιρείας της LOT Polish Airlines, PGL, για την απόκτηση της γερμανικής εταιρείας πτήσεων αναψυχής Condor. Αυτή η συμφωνία έγινε στα τέλη Ιανουαρίου, αλλά καθώς ξέσπασε η πανδημία, μέσα σε τρεις μήνες η PGL αποχώρησε.
Η βρετανική IAG ήλπιζε να κλείσει μέχρι τα μέσα του έτους μια συμφωνία για την εξαγορά της Air Europa, για την ενίσχυση των δραστηριοτήτων της στην Ισπανία. Ενώ επιμένει ότι η λογική πίσω από τη συμφωνία παραμένει ισχυρή, η IAG επιδιώκει να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους. Πρόσφατες αναφορές στα ισπανικά Μέσα Ενημέρωσης δείχνουν ότι έχει επιτευχθεί συμφωνία με νέους όρους, αν και η IAG δεν έχει ακόμη ολοκληρώσει την εξαγορά.
Τέλος, συμφωνία της Air Canada για την απόκτηση του καναδικού αερομεταφορέα πτήσεων αναψυχής Air Transat βρίσκεται επίσης σε εκ νέου διαπραγμάτευση από την έναρξη της κρίσης. Τον Δεκέμβριο οι μέτοχοι της Transat υποστήριξαν τους νέους όρους πώλησης και στη συνέχεια καναδικό δικαστήριο ενέκρινε τη συναλλαγή.