«ΑΝΕΒΗ ΕΙΣ ΤΟ ΟΡΟΣ ΚΑΤ’ ΙΔΙΑΝ ΠΡΟΣΕΥΞΑΣΘΑΙ» ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ

(Κατά Ματθαίον, κεφ. 14:22-34)

Ο Κύριός μας ανηφορίζει στο βουνό, μετά από το θαύμα του χορτασμού των πεντακισχιλίων ανδρών. Όχι για να ξεκουραστεί, αλλά για να επικοινωνήσει με τον Θεό Πατέρα Του. Ο Ιησούς Χριστός ως αληθινός Θεός είναι πάντοτε ενωμένος μαζί Του (Ιωαν. 16:32). Αλλά και ως τέλειος άνθρωπος αισθανόταν την ανάγκη να αποσύρεται «κατ’ ιδίαν» και να συνομιλεί ώρες πολλές με τον Θεό Πατέρα Του από πολλή αγάπη.

Το άγιο παράδειγμα του Κυρίου μας που ανέβηκε μόνος στο όρος για να προσευχηθεί απερίσπαστος, μας θέτει μπροστά μας το θέμα της «κατ’ ιδίαν» προσευχής, δηλ. της ατομικής προσευχής.
«Ανέβη εις το όρος
κατ’ ιδίαν προσεύξασθαι»
Ο άνθρωπος χωρίς τον Θεό νοιώθει απέραντη μοναξιά, δεν κοινωνεί το άχραντο Σώμα και το τίμιο Αίμα Του διότι (ευτυχώς) γνωρίζει την αμαρτωλότητά του, και δυστυχώς διότι δεν τον αφήνει η εγωιστική υπερηφάνειά του να μετανοήσει και επιστρέψει. Προσπαθεί να γεμίσει την ψυχή του με την άνεση και την διασκέδαση, αλλά τίποτε δεν μπορεί να την γεμίσει και την αναπαύσει, διότι είναι πλασμένη «κατ’ εικόνα Θεού». Μόνον όταν συναντήσει τον Θεό, ξεκουράζεται και γαληνεύει. Και η συνάντηση αυτή γίνεται όταν η ψυχή «ανέβη εις το όρος», «κατ’ ιδίαν» για να προσευχηθεί. Τη μυστική αυτή συνάντησή της ψυχής με τον Θεό την συνιστά ο Κύριος, γι’ αυτό και μας παραγγέλλει: «Συ όταν προσεύχη, είσελθε εις το ταμείον σου και κλείσας την θύραν σου πρόσευξαι τω πατρί σου τω εν τω κρυπτώ» (Ματθ. 6:6). Συ ο Χριστιανός, όταν θέλεις να προσευχηθείς, είσελθε στο ιδιαίτερο δωμάτιό σου και, αφού κλείσεις τη θύρα σου, προσευχήσου κρυφά, χωρίς να σε βλέπει ανθρώπου μάτι, προς τον ουράνιο Πατέρα σου, που είναι αόρατος, και πανταχού παρών, και ο Πατέρας σου που βλέπει την προσευχή, που κάνεις κρυφά, θα σε αμείψει δι’ αυτήν στην έσχατη κρίση ενώπιον των αγγέλων και των ανθρώπων.
Μέσα, λοιπόν, στην ησυχία, η ψυχή με ιερή και άγια αγάπη θα συνομιλήσει με τον Κύριό της. Θα του ξεδιπλώσει την ύπαρξή της. Θα του πει τα κρίματά της. Θα του εμπιστευθεί τα προβλήματά της. Θα του αναφέρει τους πόνους της, τις θλίψεις της, τους οραματισμούς της. Ακόμη θα εκφράσει η ψυχή τις άπειρες ευχαριστίες της, για τις πολλές ευεργεσίες που έλαβε, θα ψάλλει και μύριες δοξολογίες στον Λυτρωτή της και Δημιουργό της.
«Η προσευχή είναι μεγάλη αρετή», λέγει ο ιερός Χρυσόστομος. «Διότι ο καθένας που προσεύχεται, συνομιλεί με τον Θεό. Πόση αξία έχει να είναι κανείς άνθρωπος και να συνομιλεί με τον Θεό, όλοι το γνωρίζουν, αλλά δεν μπορούν να το περιγράψουν με λόγια. Διότι αυτή η αξία ξεπερνά και την μεγαλοπρέπεια των αγγέλων. Οι άγγελοι γνωρίζοντας αυτό πολύ καλά, έφεραν τις δεήσεις των προφητών στον Θεό και τους ύμνους και τις λατρείες με πολύ φόβο, έχοντας και τα πόδια σκεπασμένα από την μεγάλη ευλάβεια. Και δείχνουν αυτόν τον φόβον οι άγγελοι που πετούν και δεν μπορούν να ησυχάσουν, για να μας βοηθήσουν την ώρα της προσευχής να αποχωριζόμαστε από τις φροντίδες της ανθρώπινης φύσεως και με ευλάβεια και φόβο, να μη φανταζόμαστε κανένα πράγμα του κόσμου τούτου, αλλά να μας φαίνεται ότι είμαστε ανάμεσα στους αγγέλους και να κάμνουμε τη λατρεία, όπως και εκείνοι».
«Ανέβη εις το όρος
κατ’ ιδίαν προσεύξασθαι».
Η «κατ’ ιδίαν» επικοινωνία και συνομιλία με τον Κύριο είναι εντελώς απαραίτητη για τη ζωή της ψυχής μας. Είναι η αναπνοή της καρδιάς μας, που στη συνάντησή της με τον Δημιουργό της νοιώθει, πως πέρα από τη βιολογική ζωή του οργανισμού, υπάρχει και η εσωτερική ζωή της ψυχής.
Με την πληροφορία αυτή η ανθρώπινη ύπαρξη βεβαιώνεται για την αξία της ζωής. Λυτρώνεται από την πικρία της μοναξιάς. Απλώνεται στον απέραντο κόσμο του πνεύματος. Γι’ αυτό η προσευχή δεν είναι εξαγγελία φράσεων και λέξεων ή ανάγνωση ευχών και ψαλμών. Είναι προσωπική συνάντηση της ανθρώπινης εικόνας με τον Δημιουργό του παντός. Συνάντηση που δεν έχει καμμία σχέση με την «βαττολογία» και χαρίζει στην ψυχή τη θεία παρουσία, η οποία την γαληνεύει και ειρηνεύει. Οδηγεί τον άνθρωπο στον Θεό. Σε απ’ ευθείας διάλογο μαζί Του.
Γι’ αυτή τη ζωντανή ατομική προσευχή γράφει ο ιερός Χρυσόστομος: «… μη νομίσης ότι η προσευχή είναι τα λόγια. Η προσευχή είναι πόθος προς τον Θεό, αγάπη ανέκφραστος, που δεν επιτελείται από τους ανθρώπους, αλλά υπό της ενεργείας της Θείας Χάριτος», περί της οποίας και ο απόστολος Παύλος λέγει; «Πράγματι εμείς δεν γνωριζομε πως πρέπει να προσευχηθούμε, αλλ’ αυτό το Πνεύμα το Άγιον μεσιτεύει θερμώς για μας και εμπνέει στις καρδιές μας στεναγμούς ιερής κατανύξεως που δεν είναι δυνατόν να εκφραστούν με λόγια (Ρωμ. 8:26).