ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΣΤΟ ΣΩΜΑ

«ΚΑΘΑΡΙΣΩΜΕΝ ΕΑΥΤΟΥΣ ΑΠΟ ΠΑΝΤΟΣ MΟΛΥΣΜΟΥ ΣΑΡΚΟΣ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ, ΕΠΙΤΕΛΟΥΝΤΕΣ ΑΓΙΩΣΥΝΗ ΕΝ ΦΟΒΩ ΘΕΟΥ»
ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ (Β΄ Κορ, 6: 16 - 7:1)

Την Χριστιανική θεώρηση για το ανθρώπινο σώμα συμπυκνώνει σε πέντε μόνο λέξεις ο Απόστολος Παύλος, γράφοντας στους Κορινθίους, όπως θα ακούσουμε την Κυριακή στο αποστολικό ανάγνωσμα, ότι «σεις (οι άνθρωποι) είστε ναός του ζώντος Θεού». Τούτη η αποστολική διακήρυξη έχει ξεχωριστή επικαιρότητα στην υλιστική και σαρκολατρική εποχή μας, που περιφρονεί κυνικά και εμπορεύεται αδίστακτα το ανθρώπινο σώμα, ώστε γύρω μας να κυριαρχεί και να προβάλλεται με χίλιους τρόπους το γυμνό και το άσεμνο, εκείνο που ερεθίζει και εξάπτει τα κατώτερα ένστικτα του ανθρώπου. Έχει ακόμη σημασία μεγάλη γιατί δίνει αποστομωτική απάντηση σε όσους ισχυρίζονται ότι τάχα ο Χριστιανισμός ενδιαφέρεται μόνο για την ψυχή και υποτιμά το σώμα, προσπαθώντας κατά τρόπο άδικο και συκοφαντικό να αποδώσουν στη θρησκεία της αγάπης δυαδιστικές αρχές και αντιλήψεις, που η ίδια καταδίκασε από τους πρώτους αιώνες της ζωής της.

Ο άνθρωπος είναι κράμα ουρανίου και γηΐνου. Μίγμα λάσπης και πνοής Θεού. Δύο στοιχεία τον αποτελούν. Η ύλη και το πνεύμα. Η ψυχή και το σώμα. Τα δυο αυτά στοιχεία είναι στενά συνδεδεμένα μεταξύ τους. Μ’ αυτά ζει, αγωνίζεται και μεγαλουργεί ο άνθρωπος. Καθένα έχει την αξία του και την αποστολή του. Και στα δυο εκδηλώνεται με θαυμαστό τρόπο η πρόνοια και η πανσοφία του Δημιουργού. Η ψυχή είναι αθάνατη και αιώνια. Το σώμα είναι το όργανο με το οποίο εκφράζεται και δρα η ψυχή. Οι ειδικοί που μελετούν το ανθρώπινο σώμα μένουν κατάπληκτοι μπροστά στην τελειότητά του και στην ακρίβεια της λειτουργίας του. Ο Γάλλος ιατροφιλόσοφος Αλέξης Καρρέλ το χαρακτηρίζει ως το μεγαλύτερο θαύμα της δημιουργίας. Την πρόνοια του Θεού για το υλικό στοιχείο του ανθρώπου υπογραμμίζει και ο ίδιος ο Θεάνθρωπος Χριστός λέγοντας ότι «υμών και αι τρίχες της κεφαλής πάσαι ηριθμημέναι εισί» (Ματθ. 10:30).

Κατά την χριστιανική αντίληψη το σώμα έχει αξία ανυπολόγιστη και ιερότητα μεγάλη. Δεν είναι «δεσμωτήριο», φυλακή της ψυχής και πηγή κάθε κακού, όπως φρονούσε η προχριστιανική ανθρωπότητα επηρεασμένη από τις Πλατωνικές ιδέες. Ούτε είναι ο αφέντης, που στην ικανοποίησή του αποσκοπούν όλες οι ανθρώπινες προσπάθειες, οι μόχθοι και οι αγώνες, όπως πιστεύουν και διδάσκουν οι σύγχρονοι σαρκολάτρες. Το σώμα είναι ο υπηρέτης της ψυχής. Είναι το «οστράκινο σκεύος» που κλείνει μέσα του το «θησαυρό». Την πνοή του Θεού. Την αθάνατη ψυχή. Είναι ο «ναός του εν ημίν Αγίου Πνεύματος» (Α΄ Κορ. 6:19). Και πρέπει να στέκεται κανείς με σεβασμό και θαυμασμό μπροστά του. Την αξία και την ιερότητα του ανθρωπίνου σώματος υπογραμμίζουν και τονίζουν δύο κυρίως χριστιανικά δόγματα. Το δόγμα της ενανθρωπίσεως και το δόγμα της αναστάσεως.

Με την ενανθρώπησή του ο Θεός προσέλαβε την ανθρώπινη φύση και την ένωσε οντολογικά, οργανικά και αδιάσπαστα, με τη θεϊκή φύση. Το ανθρώπινο σώμα, επομένως, αφού μαζί με το πνεύμα αποτελεί την ανθρώπινη φύση, είναι ενωμένο με τη φύση του Θεού στο πρόσωπο του Θεανθρώπου Χριστού. Ο Απόστολος Παύλος, συγκλονισμένος απ’ αυτή την ασύλληπτη πραγματικότητα, αναφωνεί: «Μέγα εστί το της ευσεβείας μυστήριον. Θεός εφανερώθη εν σαρκί (Α΄Τιμ.3:16). Και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης υπογραμμίζει: «Ο Λόγος σάρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν» (Ιωάν. 1:14). Από τη στιγμή της σαρκώσεως του Θεού, η μοναδική και ανεπανάληπτη στην ιστορία, το ανθρώπινο σώμα δεν είναι απλώς «ναός Θεού», κατοικητήριο του Αγίου Πνεύματος. Είναι μέλος του Χριστού, στον οποίο «κατοικεί παν πλήρωμα της θεότητος σωματικώς» (Κολ. 2:9). «Ουκ οίδατε -διακηρύττει θριαμβευτικά ο Απόστολος- ότι τα σώματα υμών μέλη Χριστού εστίν;» (Α΄Κορ. 6:15). Ενωμένο με την Θεανθρώπινη φύση του Χριστού το ανθρώπινο σώμα καταξιώνεται. Γίνεται εργαστήριο αγιότητος. Μπορεί να αποκτήσει, κάτω από τη χάρη του Θεού, ακόμη και υπερφυσικές ιδιότητες και δυνάμεις, όπως τα σώματα των Αγίων της Εκκλησίας μας. Η σημασία και η αποστολή του δεν περιορίζεται μόνο στη γη. Επεκτείνεται στην αιωνιότητα.

Το σώμα ως υλικό στοιχείο της ανθρώπινης φύσης, είναι φθαρτό. Όμως είναι πλασμένο για να αναστηθεί και να ζήσει στην αιωνιότητα ενωμένο ξανά με την αθάνατη ψυχή, από την οποία πρόσκαιρα χωρίζεται κατά τη στιγμή του θανάτου. Η ανάσταση του Χριστού, που με τη θεανδρική φύση του είναι ενωμένη αδιάσπαστα η ανθρώπινη φύση και με τα δύο στοιχεία της, το σώμα και την ψυχή, είναι η εγγύηση για την ανάσταση των σωμάτων. «Ο εγείρας τον Χριστόν εκ νεκρών ζωοποιήση και τα θνητά σώματα υμών διά το ενοικούν αυτού πνεύμα εν υμίν» (Ρωμ. 8:11), γράφει ο Απόστολος. Προορισμός του ανθρωπίνου σώματος δεν είναι η εκμηδένηση, όπως διδάσκουν οι υλιστές και οι ψευδομάρτυρες του Ιεχωβά, αλλά η αλλαγή. «Δει το φθαρτόν τούτο ενδύσασθαι αφθαρσίαν και το θνητόν τούτο ενδύσασθαι αθανασίαν» (Α΄ Κορ. 15:53). Αυτή είναι η χριστιανική βεβαιότητα. Σ’ αυτό το τιμητικό ύψος ανεβάζει ο Χριστιανισμός την ανθρώπινη σάρκα, αντίθετα προς τις παλιές και σύγχρονες υλιστικές θεωρίες που την υποβαθμίζουν και την ρίχνουν στο βόρβορο.

Αδελφοί μου,
Διηγούνται οι βιογράφοι του Ωριγένη, του μεγάλου εκείνου θεολόγου και συγγραφέως της Αρχαίας Εκκλησίας, ότι, όταν ήταν μικρός, ο πατέρας του, ο μάρτυς Λεωνίδης, συνήθιζε να σκύβει με στοργή πάνω από το λίκνο του, να ξεσκεπάζει το βρεφικό του στήθος και να το ασπάζεται, με την ίδια ευλάβεια που ο ιερέας ασπάζεται την αγία Τράπεζα, γιατί έβλεπε στο απαλό εκείνο παιδικό σώμα ένα κατοικητήριο του Αγίου Πνεύματος.

Έτσι βλέπει η θρησκεία του Χριστού το υλικό στοιχείο του ανθρώπου. Με τέτοιο σεβασμό, με τόση ευλάβεια στέκεται μπροστά του. Κάθε υποτίμηση, επομένως, του σώματος, είναι αντιχριστιανική και βλάσφημη.
Όλα αυτά πρέπει να τα λάβει σοβαρά υπ’ όψη ο σύγχρονος άνθρωπος, που με την εξαντλητική και χωρίς ανάπαυλα εργασία, για την ικανοποίηση της απληστίας του, με τη δουλική υποταγή του στις απαιτήσεις της «καταναλωτικής κοινωνίας», με την αγχώδη και έκλυτη ζωή, τη χυδαία ικανοποίηση των ενστίκτων και τις ποικίλες καταχρήσεις, οδηγεί σε μαρασμό και θάνατο το σώμα του. Το συμπέρασμα από τις σκέψεις που προηγήθηκαν είναι απλό. Αν πράγματι αγαπούμε τη σάρκα μας, αν αναγνωρίζουμε την αξία της και την αποστολή της, δεν έχομε παρά να εφαρμόσουμε τη σύσταση του Αποστόλου, που επισφραγίζει το σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα: «Καθαρίσωμεν εαυτούς από παντός μολυσμού σακρός και πνεύματος, επιτελούντες αγιοσύνη εν φόβω Θεού» (Β΄Κορ. 7:1).