Ο Καναδάς ετοιμάζεται για εμπορική σύγκρουση με την Ουάσινγκτον

Δημήτρης Βοχαΐτης - LJI Reporter
Σε κλίμα έντασης η καναδική κυβέρνηση προετοιμάζεται για μια πιθανή εμπορική αναμέτρηση με την Ουάσινγκτον, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump, σύμφωνα με πληροφορίες, απειλεί με την επιβολή δασμών 25% σε εισαγωγές από τον Καναδά και το Μεξικό από την 1η Φεβρουαρίου. Η Οττάβα προειδοποιεί πως, εάν οι απειλές γίνουν πραγματικότητα, η απάντησή της θα είναι «σθεναρή, άμεση και μεθοδική».
Το σκηνικό θυμίζει έντονα το 2018, όταν η τότε κυβέρνηση Trump επέβαλε δασμούς στον καναδικό χάλυβα και αλουμίνιο, οδηγώντας σε αντίμετρα από την πλευρά του Καναδά και αναγκάζοντας τις δύο πλευρές να επαναδιαπραγματευτούν τη Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Βορείου Αμερικής (NAFTA), η οποία τελικά αντικαταστάθηκε από τη Συμφωνία Καναδά-ΗΠΑ-Μεξικού (CUSMA).

Πίσω από τις πρόσφατες απειλές, αναλυτές βλέπουν μια στρατηγική κίνηση του Trump να αποκτήσει διαπραγματευτικό πλεονέκτημα στις συνομιλίες της επικείμενης αναθεώρησης της CUSMA, παρότι η επαναδιαπραγμάτευσή της είναι προγραμματισμένη για το 2026. Αυτό που η Ουάσινγκτον ουσιαστικά επιδιώκει είναι να αυστηροποιήσει τους κανόνες για την αυτοκινητοβιομηχανία και να πιέσει τις επιχειρήσεις να μεταφέρουν την παραγωγή τους στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Trump μετακινεί τα «όρια» κατά το δοκούν
Η στάση του Αμερικανού προέδρου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στην Οττάβα. Ο Καναδός πρωθυπουργός, Justin Trudeau, χαρακτήρισε την τακτική του Αμερικανού προέδρου «χαοτική αλλά εσκεμμένη», επισημαίνοντας πως «οι συνεχείς αντιφατικές δηλώσεις του είναι μέρος της διαπραγματευτικής του στρατηγικής».
«Είναι σαν ο γείτονάς σου να γκρεμίζει τον φράχτη και να τον μετακινεί μισό μέτρο μέσα στο δικό σου οικόπεδο», ανέφερε χαρακτηριστικά ένας Καναδός αξιωματούχος που συμμετέχει στις συνομιλίες με τις ΗΠΑ, περιγράφοντας το σκληρό «γειτονικό» κλίμα μεταξύ των δύο χωρών.
Η απειλή των δασμών συνοδεύτηκε και από προσβλητικές δηλώσεις του Trump, ο οποίος χαρακτήρισε τον Καναδά «κακοποιητή» κατηγορώντας την Οττάβα ότι δεν λαμβάνει επαρκή μέτρα για τη μετανάστευση και τη διακίνηση ναρκωτικών. H  καναδή πρέσβης στις ΗΠΑ, Kristen Hillman, υπογράμμισε, βέβαια, ότι «δεν πρέπει να δίνουμε υπερβολική σημασία στη ρητορική του Αμερικανού προέδρου», επισημαίνοντας πως «αυτή ήταν η τακτική του και πριν τέσσερα χρόνια».

Οι καναδικές απαντήσεις στους δασμούς
Ο Trudeau, συνοδευόμενος από τους κορυφαίους υπουργούς του, δήλωσε πως ο Καναδάς έχει ήδη καταρτίσει ένα σχέδιο αντίμετρων, το οποίο περιλαμβάνει την επιβολή δασμών σε αμερικανικά προϊόντα. Σύμφωνα με πληροφορίες του CBC News, η λίστα των προϊόντων που θα πληγούν περιλαμβάνει τους χυμούς πορτοκαλιού από τη Φλόριντα, ουίσκι μπέρμπον από το Κεντάκι, κι εν μέσω πολλών ακόμα και οικιακές συσκευές όπως πλυντήρια ρούχων.
Στην περίπτωση κλιμάκωσης της εμπορική σύγκρουσης, η Οττάβα φέρεται διατεθειμένη να θέσει σε εφαρμογή και δραστικότερων μέτρων μέτρα όπως αυτής της μείωσης των εξαγωγών κρίσιμων ορυκτών και ενέργειας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Η αμερικανική οικονομία στηρίζεται στον καναδικό χάλυβα, το αλουμίνιο, την ενέργεια και τα ορυκτά», υπενθύμισε ο καναδός πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι «θα χρησιμοποιήσουμε κάθε διαθέσιμο εργαλείο για να διασφαλίσουμε τα συμφέροντά μας».
Η καναδική κυβέρνηση, βέβαια, δεν είναι μόνη της σε αυτή την αντιπαράθεση. Την προηγούμενη εβδομάδα, οι 13 έπαρχοι των καναδικών επαρχιών και εδαφών συναντήθηκαν για να συζητήσουν την αντίδρασή τους στις απειλές των ΗΠΑ. Δώδεκα εξ αυτών συμφώνησαν σε κοινή ανακοίνωση στήριξης της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, με μοναδική εξαίρεση αυτής της επάρχου τής Αλμπέρτα, Danielle Smith, η οποία αντιτίθεται σε μέτρα αφού μπορούν να πλήξουν τον βασικό και τεράστιο οικονομικό και τον ενεργειακό τομέα της επαρχίας της.

Αντιδράσεις της αντιπολίτευσης
Οι καναδικές αντιπολιτευτικές παρατάξεις έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις για το πώς θα πρέπει να απαντήσει η Οττάβα στις απειλές της Ουάσινγκτον. Ο ηγέτης του Bloc Québécois, Yves-François Blanchet, τόνισε ότι η διακοπή της ενεργειακής τροφοδοσίας προς τις ΗΠΑ θα μπορούσε να αποβεί εις βάρος του Καναδά μακροπρόθεσμα δηλώνοντας ότι «Αν σταματήσεις να προμηθεύεις τους Αμερικανούς με ενέργεια, θα βρουν άλλες πηγές και θα χάσουμε τη διαπραγματευτική μας ισχύ».
Αντίθετα, ο ηγέτης του Νέου Δημοκρατικού Κόμματος (NDP), Jagmeet Singh, τάχθηκε υπέρ της άμεσης διακοπής της εξαγωγής κρίσιμων ορυκτών προς τις ΗΠΑ, δηλώνοντας ότι «ο Trump είναι νταής και οι νταήδες καταλαβαίνουν μόνο από δύναμη». Παράλληλα, υποστήριξε ότι η καναδική κυβέρνηση πρέπει να επιβάλει αυστηρότερα αντίμετρα για να προστατεύσει τους Καναδούς εργαζόμενους.
Ο αρχηγός, όμως, της αξιωματικής αντιπολίτευσης Pierre Poilievre, ακολουθώντας τη συνηθισμένη του τακτική, δεν έδωσε συγκεκριμένη απάντηση αποφεύγοντας να πάρει θέση επί του όλου ζητήματος.

Διαπραγματευτικό παιχνίδι ή εμπορικός πόλεμος;
Με την 1η Φεβρουαρίου να πλησιάζει, η Οττάβα βρίσκεται σε επιφυλακή. Παρά την επιθετική ρητορική του Αμερικανού προέδρου, Καναδοί αξιωματούχοι διατηρούν την ελπίδα ότι οι δασμοί μπορεί να αποτραπούν μέσω διπλωματικών καναλιών. Ωστόσο, το ενδεχόμενο μιας εμπορικής σύγκρουσης δεν αποκλείεται.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η εμπορική σχέση μεταξύ Καναδά και Ηνωμένων Πολιτειών βρίσκεται για άλλη μια φορά σε τεντωμένο σχοινί, και αυτή τη φορά, το στοίχημα είναι μεγαλύτερο από ποτέ.

‍