Η κυβέρνηση, το πιόνι της Ε.Ε. και των καπιταλιστών

γράφει ο Πλάτων Ρούτης
proutis0107@rogers.com
Η κυβέρνηση μαζί και ο πρωθυπουργός της βρήκαν την περίοδο ανάπαυσης των εργαζομένων και περνούν για ψήφιση τα πιο αντιδραστικά και αντεργατικά νομοσχέδια.
Πειραματίζεται στις πλάτες του Ελληνικού λαού ο Μητσοτάκης όταν απευθύνεται στους βουλευτές του (αγέλη της Ν.Δ.) και ρωτά με αυτό το χαζό ύφος «Μπορεί η νέα εξαήμερη εβδομάδα εργασίας στην Ελλάδα να αποτελέσει πρότυπο για άλλους στην Ευρώπη και Αμερική?
Μπροστάρης δηλαδή ο Μητσοτάκης να εκτελεί εντολές  και να πειραματίζεται στον Ελληνικό λαό? Το γεγονός είναι όταν ο καπιταλιστής προτείνει κάτι στην εργατική τάξη δεν το κάνει για το καλό της, αλλά προβλέπει για τα δικά του μακροχρόνια σχέδια. Πολλά επαγγέλματα σε διαφορετικές εποχές στην Ελλάδα και κυρίως ο τουρισμός εργάζεται με σχέσεις εργασίας που οδηγούν σε εργασιακές γαλέρες.
Ο τουρισμός εκτός από την μεγάλη συμβολή στην οικονομία της χώρας, έχει μεγάλη συμβολή και στην απασχόληση. Σύμφωνα με στοιχεία που περιλαμβάνονται σε τελευταία μελέτη του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων με αντικείμενο της συμβολής του τουρισμού στην Ελληνική Οικονομία το 2022 η θετική πορεία της σημειώθηκε στα 52,6 δις Ευρώ μέχρι 63.4 δις και απασχολούσε στην ακμή του περίπου 1 εκατομμύριο εργαζόμενους.
Η Ελλάδα κινείται προς μια εξαήμερη εβδομάδα εργασίας, ενώ αρκετές άλλες χώρες πειραματίζονται με λιγότερες ώρες γραφείου. Η κυβέρνηση ελπίζει να αναπληρώσει τους (αγνοούμενους εργαζόμενους) και να καταπολεμήσει την εργασία στη μαύρη αγορά. Μπορεί να λειτουργήσει;
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απευθύνεται στους βουλευτές από το βήμα του ελληνικού κοινοβουλίου. Η τυπική πενθήμερη εβδομάδα εργασίας μπορεί να πλησιάζει στο τέλος της στην Ελλάδα. Θα μπορούσε να αποτελέσει πρότυπο για άλλους που αγωνίζονται με ελλείψεις εργατικού δυναμικού; (καλή αλλά όχι και νέα δικαιολογία)
Για τους περισσότερους ανθρώπους, το εργατικό δίκαιο μπορεί να είναι βαρετό. Αλλά όταν κάποιος προτείνει να εργαστεί μια επιπλέον μέρα, οι άνθρωποι αρχίζουν να δίνουν προσοχή.
Στην Ελλάδα, νέοι κανονισμοί τίθενται σε ισχύ την 1η Ιουλίου που το καθιστούν δυνατό. Πάλι η Ελλάδα είναι η πονηρή. Σχεδίασαν και προτείνουν νέο ωράριο σε ορισμένες βιομηχανικές και μεταποιητικές εγκαταστάσεις, καθώς και επιχειρήσεις που παρέχουν 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα υπηρεσίες, μπορούν να μετακινηθούν σε εξαήμερη εβδομάδα εργασίας αντί για την παραδοσιακή πεντάδα, λέει ο Εμμανουήλ Σαβοϊδάκης, επικεφαλής του γραφείου εργατικού δικαίου στην Politis &; Partners, μια δικηγορική εταιρεία με έδρα την Αθήνα που ειδικεύεται στο δίκαιο των επιχειρήσεων. Οι κλάδοι του τουρισμού και των υπηρεσιών εστίασης εξαιρούνται από τη νέα αυτή ρύθμιση.
Για όσους επηρεάζονται, αυτό θα σήμαινε μια κανονική νόμιμη εβδομάδα εργασίας 48 ωρών αντί των προηγούμενων 40. Θεωρητικά, οι εργαζόμενοι μπορούν να επιλέξουν να εργαστούν περισσότερο εάν οι εταιρείες το θέλουν. Όσοι εργάζονται περισσότερο θα πληρώνονται επίσης περισσότερο.
Η ελληνική κυβέρνηση παραδέχεται ότι οι νέοι κανόνες θα απλοποιήσουν τη διοίκηση, θα μειώσουν τις δοκιμαστικές περιόδους σε έξι μήνες και θα ρίξουν φως στις υπερωρίες. Πάλι ο εργοδότης κερδίζει.
Όταν η κυβέρνηση φέρνει τόσο εσπευσμένα νομοσχέδια περιμένει λόγω του καλοκαιριού και του καύσωνα που το ακολουθεί  ότι δεν θα υπάρχει σοβαρή αντίθεση από την μεταπολίτευση, για αυτόν τον λόγω σπεύδει να ψηφιστούν στα γρήγορα γιατί έχει και άλλα αντεργατικά μέτρα στην φέρετρά της.
Η νομοθεσία υποτίθεται επίσης ότι θα βοηθήσει να καλυφθούν οι τρύπες στην αγορά εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού, καταπολεμώντας την αδήλωτη εργασία και προσφέροντας κίνητρα όπως δωρεάν εκπαίδευση εργαζομένων για να βοηθήσει στην «αναβάθμιση των δεξιοτήτων και την προσαρμογή στις εξελισσόμενες απαιτήσεις της αγοράς». (Αλίμονο που δεν ζήτησαν να πληρώνουν οι εργαζόμενοι για την εκπαίδευσή τους). Δήλωσαν διάφοροι εργατολόγοι. Είναι σημαντικό ότι «η εξαήμερη εβδομάδα εργασίας δεν είναι καθολική. Δεν καλύπτει δηλαδή όλους του εργαζόμενους και ότι αυτό το  νομοθετικό πλαίσιο περιέπλεξε αντί να αποσαφηνίσει τα προβλήματα της εργασίας την 6η ημέρα (πενθήμερη εργασία). Υπάρχουν πολλά θολά σημεία αυτής της νομοθεσίας και τα περισσότερα εφάπτονται στον εργοδότη και στην δική του ερμηνεία.

ΨΗΦΙΑΚΗ ΚΑΡΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Το ΚΚΕ πριν τις Ευρωεκλογές είχα επισημάνει ότι η κυβέρνηση είχε πολλά στο συρτάρι της και αυτά βγαίνουν όσο μπαίνουμε μέσα στο καμίνι του καλοκαιριού.  
Εάν ακόμα εργαλείο στην εργοδοσία για να επιβάλλει τη δουλειά – λάστιχο.  Απλήρωτες ώρες δουλειάς, «κουκούλωμα» υποδηλωμένης εργασίας και «ατομική ευθύνη» του εργαζόμενου προβλέπονται στην ερμηνευτική εγκύκλιο.
«Ούτε ψύλλος στον κόρφο τους» αποδεικνύεται για τους εργαζόμενους η «ψηφιακή κάρτα εργασίας», που τόσο πολύ διαφημίστηκε ως φιλεργατικό μέτρο τόσο από την κυβέρνηση της ΝΔ, όταν ψηφίστηκε, το 2021, όσο και από την ηγετική ομάδα της ΓΣΕΕ, τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ και άλλα κόμματα που διεκδικούσαν την «πατρότητα» του μέτρου.
Υπενθυμίζεται ότι η «ψηφιακή κάρτα» χρηματοδοτείται από την ΕΕ και το Ταμείο Ανάκαμψης, ως ένα ακόμα αντιλαϊκό προαπαιτούμενο για τη ροή χρήματος προς τους επιχειρηματικούς ομίλους.
Σήμερα δε, που το υπουργείο Εργασίας σπεύδει με ειδική εγκύκλιο να ενημερώσει τη μεγαλοεργοδοσία για το νέο εργαλείο «απλήρωτης δουλειάς» που της παρέχει, αποδεικνύεται πόσο δίκιο είχαν τα σωματεία όταν προειδοποιούσαν για τον χαρακτήρα του μέτρου, τότε που ψηφιζόταν με τον νόμο - έκτρωμα 4808/2021 (νόμος Χατζηδάκη).
Στην εγκύκλιο αυτή, λοιπόν, προβλέπονται μεταξύ άλλων μία ώρα δουλειάς χάρισμα στους βιομηχάνους κατ' απαίτησή τους, η «ευέλικτη προσέλευση» μέχρι και 2 ώρες για να κουκουλώνεται η υποδηλωμένη εργασία και μια σειρά από άλλα μέτρα.

«Γενικά, η σήμανση της ψηφιακής κάρτας θα πρέπει να είναι σύμφωνη με την πραγματική έναρξη ή την πραγματική λήξη της απασχόλησης στις κτιριακές εγκαταστάσεις της επιχείρησης», αναφέρεται στην εν λόγω ερμηνευτική εγκύκλιο (37271/21-06-2024) του υπουργείου Εργασίας για τον τρόπο εφαρμογής της «ψηφιακής κάρτας». Ταυτόχρονα το υπουργείο προειδοποιεί για «κυρώσεις», σε περίπτωση που εργαζόμενος βρεθεί «να εργάζεται στις κτιριακές εγκαταστάσεις της επιχείρησης πριν την έναρξη του ψηφιακά δηλωθέντος ωραρίου εργασίας του και δεν έχει σημάνει την κάρτα του ή βρεθεί να εργάζεται αφού έχει σημάνει την κάρτα του κατά τη λήξη του ψηφιακά δηλωθέντος ωραρίου του».
Από όσα όμως ακολουθούν το παραπάνω κείμενο αποδεικνύεται ότι πρόκειται για ισχυρισμό ο οποίος ακυρώνεται από σωρεία εξαιρέσεων, ώστε να νομιμοποιείται η παραβίαση του ωραρίου. Κυρίως γίνεται σαφές ότι η θέσπιση αυτού του εργαλείου γίνεται για να μετράει «ψηφιακά» την ένταση της εκμετάλλευσης και να διευκολύνει την εργοδοσία να επιβάλλει τα ωράρια - λάστιχο.
«Κουκούλωμα» της υποδηλωμένης εργασίας
Ενα κρίσιμο ζήτημα που περιλαμβάνεται στην εγκύκλιο και δίνει αέρα στα πανιά της εργοδοσίας είναι η δυνατότητα της «ευέλικτης προσέλευσης» του εργαζόμενου μέχρι 120 λεπτά.
Με τη μέθοδο αυτή, πρώτον, ο εργοδότης μπορεί να μεταβάλλει καθημερινά την έναρξη και τη λήξη του ωραρίου εργασίας σε ένα εύρος 4 ωρών, χωρίς καν να θεωρείται καταχρηστική η συνεχής αλλαγή ωραρίου! Και, δεύτερον, το «ευέλικτο ωράριο» προσφέρει στον εργοδότη τη δυνατότητα να καλύψει τα ίχνη της υποδηλωμένης εργασίας. Για παράδειγμα: Εργαζόμενος με ωράριο 08.00 - 16.00 αναγκάζεται να δουλεύει έως τις 18.00. Αν η κάρτα ενεργοποιείται με υπόδειξη του εργοδότη κάθε μέρα στις 10.00, τότε μπορεί «νόμιμα» να κάθεται έως τις 18.00. Στην περίπτωση που γίνει έλεγχος στο διάστημα 08.00 - 10.00 ο εργοδότης εύκολα μπορεί να ισχυριστεί πως ο εργαζόμενος μόλις προσήλθε στην εργασία του καθώς βρίσκεται εντός του διαστήματος «ευέλικτης προσέλευσης» και να «χτυπήσει» την κάρτα. Η «ευελιξία» αυτή δίνεται και για τους εργαζόμενους μερικής απασχόλησης, δηλαδή για την κατηγορία εργαζομένων που πλήττεται σε τεράστιο βαθμό από την υποδηλωμένη εργασία.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι η ενεργοποίηση της κάρτας γίνεται σε ελάχιστα δευτερόλεπτα και μπορεί να «χτυπηθεί» αμέσως μόλις γίνει αντιληπτή η παρουσία της Επιθεώρησης Εργασίας, καθώς δεν δίνεται η δυνατότητα στους επιθεωρητές να μπλοκάρουν τις υποβολές για όσο διάστημα διαρκεί ο έλεγχος. Ξέρει από τέτοια η εργοδοσία…
Μια ακόμα «εξαίρεση» είναι η δυνατότητα που δίνεται στην εργοδοσία στον τομέα της βιομηχανίας να απασχολεί τον εργαζόμενο τουλάχιστον μία ώρα επιπλέον τη μέρα, χωρίς αυτή να δηλώνεται στο ωράριο εργασίας. Το πρόσχημα, όπως το περιγράφει η εγκύκλιος, είναι ότι απαιτείται ένας χρόνος προετοιμασίας του εργαζόμενου για να μπει στη διάθεση του εργοδότη! Μάλιστα, σχετικό αίτημα είχε διατυπώσει ο ΣΕΒ προς το υπουργείο Εργασίας, ώστε αυτός ο «χρόνος προετοιμασίας» να μη μετράει στον χρόνο εργασίας, και προφανώς το υπουργείο έσπευσε να ικανοποιήσει τους βιομηχάνους.
«Η Βιομηχανία είναι ένας κλάδος οικονομικής δραστηριότητας, στον οποίο ενδέχεται να απαιτείται χρόνος προετοιμασίας των εργαζομένων, πριν την ανάληψη υπηρεσίας και μετά τη λήξη της. Στην περίπτωση που ισχύει κάτι τέτοιο, ο χρόνος αυτός, ο οποίος δεν δύναται να υπερβαίνει τα 30 λεπτά προ της έναρξης και τα 30 λεπτά μετά τη λήξη της εργασίας (εκτός αν απαιτείται μεγαλύτερος χρόνος προετοιμασίας που δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους και μπορεί να αποδειχτεί κατά την ελεγκτική διαδικασία), δεν αποτελεί χρόνο εργασίας», αναφέρεται στη σχετική εγκύκλιο του υπουργείου, με την οποία χαρίζεται 1 ώρα τη μέρα απλήρωτη στους βιομηχάνους.
Υποχρέωση του εργαζόμενου το χτύπημα της κάρτας
Στην εγκύκλιο επισημαίνεται επίσης ότι «η σήμανση (σ.σ. το "χτύπημα") της ψηφιακής κάρτας (...) αποτελεί υποχρέωση του εργαζομένου». Με αυτόν τον τρόπο θα μπορεί ο εργοδότης να ασκεί πιέσεις στον εργαζόμενο για να «χτυπάει» την ψηφιακή κάρτα αργότερα και αν εντοπιστεί ότι η σήμανση δεν αντιστοιχεί στην ψηφιακή δήλωση του ωραρίου εργασίας, τότε η ευθύνη βαραίνει τον εργαζόμενο! Ετσι, ακυρώνεται και όλο το μέχρι τώρα προπαγανδιστικό αφήγημα της κυβέρνησης που έλεγε ότι η «ψηφιακή κάρτα» είναι δικαίωμα του εργαζόμενου και υποχρέωση του εργοδότη.

‍