«ΟΥΔΕΙΣ ΔΥΝΑΤΑΙ ΔΥΣΙ ΚΥΡΙΟΙΣ ΔΟΥΛΕΥΕΙΝ»

ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ (Κατά Ματθαίον, κεφ. 6:22-33)

ΕΞΗΓΗΣΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ

Επιμέλεια Κατηχήτριας κας Κόμησσας Πολυδούλη

6:22 Ο Κύριος είπε, «το λυχνάρι που φωτίζει το σώμα είναι το μάτι, λοιπόν, εάν το μάτι σου είναι υγιές, όλο σου το σώμα θα είναι φωτεινόν.

23 Αλλ’εάν το μάτι σου ασθενεί, όλο το σώμα σου θα είναι μέσα στο σκοτάδι. Εάν λοιπόν το μάτι, που σου εδόθη να σε φωτίζει, χάσει τη φωτιστική του δύναμη και γίνει σκοτάδι, πόσο μεγάλο θα είναι το σκοτάδι; (ότι είναι το μάτι για το σώμα, το ίδιο είναι ο νους για τη ψυχή).

24 Κανείς δεν μπορεί να είναι συγχρόνως δούλος σε δύο κυρίους (που έχουν αντιθέσεις και του δίνουν αντίθετες διαταγές), διότι, (σε τέτοια περίπτωση), ή θα μισήσει τον έναν (από τους δύο και θα αγαπήσει τον άλλον, ή θα προσκολληθεί προς τον έναν και θα καταφρονήσει τον άλλον. Δεν μπορείτε να δουλεύετε (συγχρόνως) τον Θεόν και τον μαμωνάν (τον πλούτον δηλαδή και τα άλλα γήινα γενικά αγαθά).

25 (Αφού κανείς δε μπορεί να δουλεύει συγχρόνως τον Θεόν και την ύλη) διά τούτο σας λέγω, να μη καταβάλετε αγωνιώδεις για τη ζωή σας φροντίδες (σαν να μπορείτε μ’αυτές να την κάνετε μακροτέρα), τι θα φάτε ή τι θα πιείτε, ούτε για το σώμα σας τι θα φορέσετε, η ζωή δεν αξίζει περισσότερο από την τροφή, (η οποία του χρειάζεται για τη συντήρησή του), και το σώμα δεν αξίζει περισσότερο από το ένδυμα, (που χρειάζεται για να ντυθεί).

26 (Για να πεισθείτε ότι ο Θεός, που σας έδωκε τη ζωή θα σας δώσει και την τροφήν που είναι αναγκαία, και που σας έδωσε το σώμα θα σας δώσει το αναγκαίο ένδυμα), παρατηρήσετε (με προσοχή) τα πετεινά του ουρανού. Αυτά δεν σπείρουν ούτε θερίζουν ούτε μαζεύουν σε αποθήκες (για το μέλλον) και όμως ο Πατέρας σας ο Επουράνιος τα τρέφει, δεν έχετε σεις μεγαλύτερη αξία από αυτά;

27   Ποιος δε από σας μπορεί όσες δήποτε και αν καταβάλει μέριμνες να προσθέσει στο ανάστημά του ένα πήχυ;

28 Και για το ένδυμα γιατί καταβάλετε αγωνιώδεις φροντίδες; Παρατηρήστε τα κρίνα (και τα άλλα άνθη) του αγρού πως μόνα τους, (χωρίς να τα φροντίζει και περιποιείται κανείς, φυτρώνουν και (αυξάνουν, δεν κοπιάζουν ούτε γνέθουν),

29 και όμως σας λέγω, ότι ούτε ο Σολομών μέσα σ’όλη τη βασιλική του λαμπρότητα δεν ντύθηκε τόσο ωραία όπως ένα από αυτά (τα άνθη του αγρού).

30 Εάν δε ο Θεός ντύνει τόσον ωραία το χορτάρι του αγρού, που σήμερα υπάρχει και αύριο το ρίχνουν στο φούρνο, δεν θα ντύσει πολύ περισσότερο σάς ολιγόπιστοι;

31 Λοιπόν, (αφού ο Θεός σας δίνει τη τροφή και το ένδυμα, μη ανησυχείτε και) μη καταβάλετε αγωνιώδεις φροντίδες ούτε να λέγετε, τι θα φάμε ή τι θα πιούμε, ή τι θα ντυθούμε;

32 Διότι (τα υλικά) αυτά τιμούν εξαιρετικά οι εθνικοί (δηλαδή, οι ειδωλολάτρες, αυτοί που αγαπούν την ύλη) και γι’αυτό τα ζητούν επίμονα και αποκλειστικά, αλλά σεις δεν πρέπει να ανησυχείτε γι’αυτά) διότι ο ουράνιος Πατέρας σας που γνωρίζει ότι, (σεις που έχετε σώμα) έχετε ανάγκη και όλων αυτών (των υλικών) αγαθών, θα σας τα χορηγήσει.

33 Αλλά σεις, (εν αντιθέσει προς τους εθνικούς) να ζητάτε κατά πρώτον και κύριον λόγον τη βασιλεία του Θεού και τη δικαιοσύνη αυτού, και όλα αυτά τα επίγεια αγαθά (τα οποία έχετε απόλυτη ανάγκη για τη διατήρηση της ζωής σας), θα σας δοθούν (μαζί με τα πνευματικά αγαθά και με το παραπάνω).

ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΙ

            Κανείς δεν μπορεί να υπηρετεί δύο Κυρίους με αντίθετες πεποιθήσεις και απαιτήσεις, βροντοφωνεί ο Κύριος. Αλλ’ «ο άνθρωπος» κάποτε απαντά:  «Μπορώ». Μπορώ να βομβαρδίζω Χριστιανούς για να δώσω ειρήνη στους Μουσουλμάνους. Και το επιχειρεί. Επιχειρεί να συμβιβάσει στη ψυχή του τους δύο διαφορετικούς κόσμους: τον κόσμο του Θεού και τον αντίθετο προς τον Θεό κόσμο. Παρουσιάζεται μερικές ημέρες του χρόνου με την Αγία Γραφή στο χέρι, σαν άνθρωπος του Θεού, πιστός τάχα στα καθήκοντά του, και τις υπόλοιπες ημέρες ζει και συμπεριφέρεται σαν «αντίχριστος» καταπατώντας κάθε θείο Νόμο. Και αυτό το επιχειρεί συνειδητά. Πιστεύει στον Θεό, δεν θέλει όμως να ξεντυθεί τον εγωισμό και να αναλάβει ορισμένες υποχρεώσεις, που επιβάλλει η συνειδητή αποδοχή της πίστης του. Καλή η θρησκεία, αλλά σε μικρή δόση. Όχι ανάληψη ηθικών υποχρεώσεων, που θα θίγουν τα ατομικά, υλικά του συμφέροντα. Έτσι προσπαθεί να δουλεύει σε δύο διαφορετικούς κυρίους: στον Θεό και στον μαμωνά. Οι άνθρωποι του αιώνα μας αγαπούν τους συμβιβασμούς. Όσο πάει και περισσότερο σβήνει η λαχτάρα του απολύτου, η αγάπη της τελειότητος. Είναι ευκολότερη η πορεία στις πεδιάδες του συμβιβασμού με την αμαρτία, από την πορεία στις κορυφογραμμές της αρετής.

***

            Ικανοποιεί όμως μία τέτοια κατάσταση στην ψυχή του ανθρώπου; Φυσικά όχι. Έρχονται ώρες που νοιώθει τύψεις και αγωνία. Γιατί; Διότι δεν έχει ούτε την ειρήνη εκείνου του ανθρώπου, που αγωνίζεται να ζει σύμφωνα με του Θεού τις εντολές, αλλ’ούτε και την απάθεια του αρνητού που περιφρονεί και καταπατεί κάθε θείο Νόμο. Ο συμβιβασμός που προσπαθεί να πετύχει τον αναστατώνει. Η συνείδησή του, τον ελέγχει. Δεν είναι εύκολο να κατασιγάσει κανείς την φωνή της συνείδησής του, που παρακολουθεί και τον ελέγχει, που θέλει και στον Θεό να δουλεύει και στον μαμωνά. Δεν συμβιβάζονται τα ασυμβίβαστα. «Ουδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν».

            Δεν μπορεί συγχρόνως ο άνθρωπος στο φως και στο σκοτάδι να δουλεύει. Δεν μπορεί την φιλαλήθεια να δείχνει στο εμπόριο και την απάτη. Το δίκαιο να θέλει να πραγματοποιήσει και την αδικία. Το ψεύδος και την αλήθεια. Την αγνότητα και την αμαρτία. Το σκοτάδι, που είναι η προσκόλληση στα επίγεια και το φως που είναι ο Θεός και το θέλημά Του. Είναι δύο αντίπαλοι και δεν έχουν καμμία σχέση ούτε ομοιότητα μεταξύ τους, όπως δίδαξε ο Απόστολος Παύλος: «Τις κοινωνία φωτί προς σκότος» (Β΄Κορ. 6:14).

            Γι’ αυτό πρέπει να διαλέξει κανείς μια πορεία ζωής. Το είπε ο Κύριος: Ή τον ένα μισήσει και τον έτερον αγαπήσει, ή του ενός ανθέξεται και του ετέρου καταφρονήσει. Ου δύνασθε Θεώ δουλεύειν και μαμωνά». Θα δώσει την πρώτη αξία ή στο πνεύμα στην αρετή, ή στην ύλη, στα υλικά αγαθά.

Αν κυριαρχήσει στην ψυχή του το υλιστικό φρόνημα, τότε σύντομα ή και αργότερα θα σβήσει κάθε πνευματικό ενδιαφέρον. Αν όμως θελήσει ν’αποφασίσει την εκλογή του δύσκολου δρόμου, τότε θα διώξει τον εχθρό από την ψυχή του και θα παραδώσει τα κλειδιά της ψυχής του στον Θεό.

Αυτό είναι βασικό, θεμελιώδες, απαραίτητο για την πνευματική του ζωή. Όχι στους συμβιβασμούς σε κάθε περίπτωση που παρουσιάζεται κάποια ευκαιρία να συμβιβαστεί με το κοινό. Με το μέτωπο ψηλά και θερμή καρδιά να προσπαθεί να μένει πιστός στον δρόμο του καθήκοντος της δικαιοσύνης, της νομιμότητος, της αγάπης, της θυσίας. Η παράταξη του Θεού έχει εξασφαλισμένη την νίκη που την οδηγεί προς την ουράνια ανταμοιβή.