Με απαντήσεις στα πιο κρίσιμα ερωτήματα το ΥΠΕΞ υπεραμύνεται «των Πρεσπών»

Δίνοντας απαντήσεις στις πιο κρίσιμα και συχνά ερωτήματα των πολιτών το υπουργείο Εξωτερικών υπεραμύνεται της Συμφωνίας των Πρεσπών και των ωφελειών της για την Ελλάδα. Αναλυτικές εξηγήσεις περί Έθνους-Εθνικότητας-Ιθαγένειας, Γλώσσας και εμπορικών σημάτων, ενώ έμφαση δίνεται και στο κέρδος της χώρας μας από τη Συμφωνία

Δίνοντας απαντήσεις στιςπιο κρίσιμα και συχνά ερωτήματα των πολιτών το υπουργείο Εξωτερικώνυπεραμύνεται της Συμφωνίας των Πρεσπών και των ωφελειών της για την Ελλάδα.

Συνεχίζοντας την επίθεσητου για υποκρισία από την πλευρά της ΝΔ στο ζήτημα της Συμφωνίας θυμίζει ποιαήταν η εθνική γραμμή που έχει χαρακτεί από κυβερνήσεις της ΝΔ τα τελευταία 15χρόνια.

Σε εννέα συνοψίζει ταβασικά κέρδη της Ελλάδας από τη Συμφωνία των Πρεσπών, αντικρούει παραθέτονταςσυγκεκριμένα επιχειρήματα τις κατηγορίες περί αναγνώρισης «μακεδονικού έθνουςκαι γλώσσας», αλλά και περί απειλής των ελληνικών εμπορικών σημάτων με το όνομαΜακεδονία.

Υποστηρίζει ότι η Ελλάδαείναι απολύτως διασφαλισμένη σε περίπτωση αλλαγής της πολιτικής κατάστασης στηγειτονική χώρα ή υπαναχώρησης της κυβέρνησης της γειτονικής χώρες σε δεσμεύσειςπου έχει αναλάβει και εξηγεί το γιατί.

Τέλος αναλύει τους κινδύνουςπου ελλοχεύουν για την Ελλάδα εάν δεν κυρωθεί η Συμφωνία των Πρεσπών.

Ποιαήταν η εθνική γραμμή που είχαν υιοθετήσει οι προηγούμενες κυβερνήσεις;

H εθνική θέση, όπως έχειεκφραστεί δημοσίως εδώ και πάνω από 15 χρόνια, είναι σύνθετη ονομασία με γεωγραφικόπροσδιορισμό για χρήση έναντι όλων (erga omnes).

Στις προγραμματικέςδηλώσεις της κυβέρνησης Καραμανλή η ΥΠΕΞ Ντ. Μπακογιάννη στις 30/09/2007 δήλωνεότι «η Ελλάδα επιδιώκει την εξεύρεση αμοιβαία αποδεκτής λύσης στη βάση μίαςσύνθετης ονομασίας».

Στις προγραμματικέςδηλώσεις της κυβέρνησης Σαμαρά, στις 7.7.2012 ο ΥΠΕΞ, Δ. Αβραμόπουλος τόνιζε:«Η Ελλάδα, επιδεικνύοντας το απαιτούμενο εποικοδομητικό πνεύμα, προέβη σε έναμείζον συμβιβαστικό βήμα, αποδεχόμενη σύνθετη ονομασία με γεωγραφικόπροσδιορισμό και χρήση έναντι όλων».

Στη Γ.Σ. του ΟΗΕ στις27.9.2014 ο ΥΠΕΞ και Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Σαμαρά, Ευ.Βενιζέλος σημείωνε:«Η Ελλάδα μέχρι σήμερα έχει κάνει πολύ σημαντικά βήματα και αναμένουμε από τηνάλλη πλευρά να προβεί σε αντίστοιχα. Προτείνουμε μια αμοιβαία αποδεκτή σύνθετηονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό πριν τη λέξη «Μακεδονία» για κάθε χρήση,erga omnes».

Τικερδίζει η Ελλάδα από τη Συμφωνία των Πρεσπών;

1) Η γειτονική μας χώρα ονοματίζεται ΒόρειαΜακεδονία και τερματίζεται η σταθερή δυναμική διεθνούς αναγνώρισης της ΠΓΔΜ μετην συνταγματική της ονομασία (πάνω από 130 χώρες).

Στο εξής, όχι μόνον τοόνομα της χώρας παύει να είναι «Μακεδονία», αλλά δεν μπορούν να ονομάζονται«μακεδονικοί», χωρίς τον επιθετικό προσδιορισμό «Βόρεια» όλοι οι κρατικοίθεσμοί, τα δημόσια κτίρια ή ακόμη και ιδιωτικοί φορείς, εφόσον χρηματοδοτούνταιαπό το κράτος ή έχουν συσταθεί με νόμο (άρθρο 1 παρ. 3 εδ. ζ΄)

2) Ενισχύεται η ευρωπαϊκή προοπτική και ησταθερότητα στην γειτονική χώρα και έτσι περιορίζεται ο κίνδυνος επιρροήςτρίτων δυνάμεων με αλλότριους σχεδιασμούς στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας.

3) Όχι μόνο διαφυλάσσεται σημαντικόδιπλωματικό κεφάλαιο για την αντιμετώπιση άλλων, αυξανόμενων, προκλήσεων πουαντιμετωπίζει η Ελλάδα, αλλά ενισχύεται ο ρόλος της στην περιοχή ως ευρωπαϊκόςπυλώνας ειρήνης και ασφάλειας και αποδυναμώνεται ο επιθετικός εθνικισμός άλλωνδυνάμεων.

4) Αναβαθμίζεται ο ρόλος της Μακεδονίας καιτης Θράκης σε περιφερειακό οικονομικό κόμβο. Η Ελλάδα και η ΠΓΔΜ, εκκρεμούντοςτου ονοματολογικού, έχουν ένα συμβατικό πλαίσιο διμερών σχέσεων απολύτωςανεπαρκές, το συμβατικό πλαίσιο σχέσεων της Ελλάδας με την τότε Γιουγκοσλαβία.

Απουσιάζουν βασικέςσυμφωνίες, όπως Συμφωνία Προστασίας Επενδύσεων και Αποφυγής Διπλής Φορολογίαςκαι όλες οι άλλες σύγχρονες οικονομικές συμφωνίες και συμφωνίες οδικών καισιδηροδρομικών συγκοινωνιών, με ό,τι συνεπάγεται αυτή η έλλειψη για τιςεπενδύσεις μας στη γείτονα, για τις εξαγωγές μας, για την οδική, σιδηροδρομικήκαι ενεργειακή διασυνδεσιμότητα, για το λιμένα Θεσσαλονίκης και τη φυσική τουοικονομική ενδοχώρα.

5) Για πρώτη φορά η γειτονική χώρααναγνωρίζει ότι δεν έχει σχέση με τον «αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό, την ιστορία,την κουλτούρα και την κληρονομιά» της Μακεδονίας (άρθρο 7 (3),(4)).

Επιπλέον δεσμεύεται (άρθρο8 (2),(3)) για αποδόμηση του διαβόητου προγράμματος εξαρχαϊσμού (οτιδήποτε«αναφέρεται με οποιονδήποτε τρόπο στην αρχαία Ελληνική ιστορία και πολιτισμόπου συνιστούν αναπόσπαστο συστατικό της ιστορικής ή πολιτιστικής κληρονομιάςτης Ελλάδας» σε υποδομές/κτίρια/μνημεία) και για αφαίρεση του Ήλιου τηςΒεργίνας από όλους τους δημόσιους χώρους και απόσυρση από κάθε δημόσια χρήση. Ηδιαδικασία αυτή μάλιστα έχει αρχίσει, με την ήδη συντελεσθείσα μετονομασία τουΑεροδρομίου της γείτονος, καθώς και της Εθνικής Οδού προς τα Σκόπια.

Σημειώνεται ότι, βεβαίως,ουδέποτε τέθηκε ζήτημα περιορισμού χρήσης του όρου Μακεδονία ως προς τηνΕλλάδα, η οποία το διατηρεί στο ακέραιο (π.χ. Αεροδρόμιο «Μακεδονία»).

6) Η ΠΓΔΜ τροποποιεί τους επιθετικούςπροσδιορισμούς όλων των κρατικών οργάνων και δημόσιωνθεσμών/οργανισμών/οργανώσεων της, καθώς και όσων ιδιωτικώνθεσμών/οργανισμών/οργανώσεων επιχορηγούνται από το Κράτος ή έχουν συσταθεί μενόμο, ώστε να ανταποκρίνονται στη σύνθετη ονομασία («της Βόρειας Μακεδονίας»και όχι πλέον «μακεδονικός/ή/ό»).

7) Η γειτονική χώρα δεσμεύεται από τηνΣυμφωνία (άρθρα 4, 6) και την τροποποίηση του Συντάγματός της (άρθρα 3 και 49)για την εξάλειψη οιασδήποτε μορφής αναθεωρητισμού και αλυτρωτισμού (απόδημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς), με σεβασμό στην κυριαρχία, εδαφική ακεραιότητακαι πολιτική ανεξαρτησία της Ελλάδας και στην αρχή της μη ανάμιξης στιςεσωτερικές μας υποθέσεις.

8) Προβλέπεται επίσης η συγκρότηση τηςΜεικτής Διεπιστημονικής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για ιστορικά, αρχαιολογικάκαι εκπαιδευτικά θέματα, η οποία θα εξετάσει μεταξύ άλλων και τα σχολικάεγχειρίδια, ώστε να απαλειφθούν, όπως συγκεκριμένα ορίζεται, οι αλυτρωτικέςαναφορές (π.χ. χάρτες «Μεγάλης Μακεδονίας», των οποίων την απάλειψη επιδιώκαμεανεπιτυχώς εδώ και χρόνια).

9) Απαλείφεται οποιαδήποτε, έστω έμμεση,δυνατότητα διεκδίκησης «δικαιωμάτων» για δήθεν μειονότητα στη χώρα μας.

Η γειτονική μας χώραδεσμεύεται ότι «τίποτα στο Σύνταγμα της όπως ισχύει σήμερα ή θα τροποποιηθείστο μέλλον» δεν θα μπορεί να αποτελέσει βάση για παρέμβαση στις εσωτερικέςυποθέσεις της Ελλάδας «περιλαμβανομένης της προστασίας του καθεστώτος και τωνδικαιωμάτων οιωνδήποτε προσώπων δεν είναι πολίτες της» (άρθρο 4(3)).

Το Σύνταγμά τηςτροποποιείται με τρόπο που εξασφαλίζεται η στήριξη μόνο στους πολίτες της καιστη Διασπορά της (και όχι «στο μακεδονικό λαό στις γειτονικές χώρες», όπωςαναφέρεται έως σήμερα).

Αναγνωρίζουμεμε τη Συμφωνία των Πρεσπών «μακεδονικό έθνος» ή «μακεδονική γλώσσα»;

Έθνος/Εθνικότητα/Ιθαγένεια

1) Η Συμφωνία ορίζειαποκλειστικά και μόνο την «ιθαγένεια» των πολιτών της γείτονος, που είναι ονομικός δεσμός του πολίτη με το κράτος. Άλλωστε η ΠΓΔΜ επιβεβαίωσε επισήμως τηνΕλλάδα μέσω της από 16/1/2019 Ρηματικής της Διακοίνωσης, και η οποία είναινομικά δεσμευτική για την ΠΓΔΜ, ότι η χρήση του όρου «nationality» στo αγγλικόκείμενο της Συμφωνίας των Πρεσπών αναφέρεται αποκλειστικά στην «ιθαγένεια».

Μάλιστα, τόσο η Ελλάδα όσοκαι η ΠΓΔΜ στις επίσημες μεταφράσεις τους της Συμφωνίας έχουν αποδώσει τοναγγλικό όρο «nationality» με τη λέξη «ιθαγένεια» (ήτοι «υπηκοότητα»). Εξάλλουκαι σε όλα τα διεθνή κείμενα (συμβατικά και μη) ο όρος «nationality» υποδηλώνειτην ιθαγένεια και όχι την εθνική καταγωγή.

2) Σήμερα, και εδώ και πάνωαπό 25 χρόνια, στα διαβατήρια των πολιτών της ΠΓΔΜ, η ιθαγένεια ορίζεται με τηλέξη «Μακεδονική» («Macedonian»). Το 2009 χορηγήθηκε μάλιστα στην ΠΓΔΜ ηαπελευθέρωση από το καθεστώς θεωρήσεων για τα διαβατήρια των πολιτών της, όσοναφορά την είσοδό τους στον χώρο Schengen.

3) Από τη θέση σε ισχύ τηςΣυμφωνίας, σε όλα τα ταξιδιωτικά έγγραφα θα προστίθεται η ένδειξη «/πολίτης τηςΒόρειας Μακεδονίας» στην ιθαγένεια, στον όρο που ήδη χρησιμοποιείται.

4) Η Συμφωνία των Πρεσπώνδεν μνημονεύει και δεν ρυθμίζει θέματα εθνότητας. Άλλωστε στην τροποποίηση τουΣυντάγματος της ΠΓΔΜ, διευκρινίζεται ότι «η ιθαγένεια δεν προσδιορίζει, ούτεπροκαθορίζει την εθνότητα στην οποίαν ανήκουν οι πολίτες της χώρας». Αυτόαναφέρεται ρητά και δεσμευτικά για την ΠΓΔΜ και στη ρηματική διακοίνωση πουαπεστάλη από τα Σκόπια.

5) Η Συμφωνία, συνεπώς, δεναναγνωρίζει «μακεδονικό λαό» ή «μακεδονικό έθνος». Η Συμφωνία, άλλωστε, δεναμφισβητεί το δικαίωμα των Ελλήνων πολιτών να αποκαλούν τους πολίτες τηςγειτονικής μας χώρας με τον/τους όρους που χρησιμοποιούν σήμερα (άρθρο 7).

Γλώσσα

1) Από την ΤρίτηΣυνδιάσκεψη του ΟΗΕ για την Τυποποίηση των Γεωγραφικών Ονομάτων πουπραγματοποιήθηκε το 1977 στην Αθήνα, αναγνωρίστηκε η «Μακεδονική» ως επίσημηγλώσσα. Ήδη όμως παλαιότερα, με παρέμβασή του στην Βουλή τον Σεπτέμβριο 1959, οτότε ΥΠΕΞ Ε. Αβέρωφ υπογράμμιζε: «Eις την ελληνικήν Μακεδονίαν δεν ομιλείται ημακεδονική γλώσσα, η οποία ομιλείται εις τα Σκόπια και έχει και γραμματικήν καισυντακτικόν».

2) Η αναφορά σε μακεδονικήγλώσσα, με τους κωδικούς «MK, MKD», χρησιμοποιείται από το 1994, χωρίςαστερίσκους, όπως αποτυπώνεται στην επίσημη ιστοσελίδα του ΟΗΕ (βλ. σελ. 1 και94) και όπως αποτυπώνεται επισήμως από τον Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης με τα Πρότυπα ISO 639-1 και 639-2.

3) Με τη Συμφωνίακαθορίζεται ρητά ότι η επίσημη γλώσσα της γείτονος ανήκει στην ομάδα των ΝότιωνΣλαβικών γλωσσών, «δεν έχει σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό» τηςΜακεδονίας και «δεν έχει σχέση με […] την ιστορία, την κουλτούρα και τηνκληρονομιά» της Μακεδονίας (άρθρο 7(4)).

4) Επίσης, σύμφωνα με τηνΣυμφωνία, οι Έλληνες πολίτες διατηρούν το δικαίωμα να συνεχίσουν να αναφέρονταιστην ανωτέρω γλώσσα με τους όρους που χρησιμοποιούν σήμερα (άρθρο 7(5)).

Εμπορικάσήματα

1) Η Συμφωνία των Πρεσπώνδεν επηρεάζει την ισχύ των ελληνικών εμπορικών σημάτων με το όνομα Μακεδονία.Ειδικότερα, οι διατάξεις της για τα εμπορικά σήματα είναι απολύτως συμβατέςαφενός με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, αφετέρου με το διεθνές δίκαιο και ιδίως τηΣύμβαση της Μαδρίτης για την εμπορική ιδιοκτησία.

Αυτό σημαίνει ότι σήματαπου έχουν καταχωρηθεί από ελληνικές επιχειρήσεις σε εθνικό, ευρωπαϊκό ή διεθνέςεπίπεδο και εμπεριέχουν αναφορές στην Μακεδονία είναι απολύτως προστατευμένα.

2) Το καθεστώς τηςγειτονικής χώρας ως μελλοντικά υποψήφιας χώρας για ένταξη στην ΕΕ συνεπάγεταιτην υποχρέωσή της να προσαρμοστεί στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Τα Προϊόντα ΟνομασίαςΠροέλευσης (ΠΟΠ), όπως και τα Προϊόντα Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) με αναφορά σεΜακεδονία, προσδιορίζονται ήδη από τους υπάρχοντες κανονισμούς της ΕΕ καιαναφέρονται αποκλειστικά στην Μακεδονία.

Ο Μακεδονικός Οίνος, γιαπαράδειγμα, έχει κατοχυρωθεί με κανονισμό της ΕΕ. Από τη φύση τους, άλλωστε οιγεωγραφικοί προσδιορισμοί, αναφέρονται σε συγκεκριμένες περιοχές, όχι σεολόκληρα κράτη. Το γεγονός ότι η συμφωνία περιέχει ρητή αναφορά στην λειτουργίαδιεθνούς ομάδας εμπειρογνωμόνων εντός του πλαισίου της Ε.Ε. εγγυάται τασυμφέροντα των επιχειρήσεων της χώρας μας ως κράτους-μέλους.

3) Με τη συμφωνίαδιαμορφώνονται συνθήκες διαλόγου μεταξύ των δύο επιχειρηματικών κοινοτήτων τωνδύο χωρών που με καλή πίστη θα βρουν διέξοδο και λύσεις σε άλλα ζητήματα πουμπορεί να αφορούν τα εμπορικά σήματα και τα εταιρικά λογότυπα στο μέλλον. Σεκάθε περίπτωση, όσα είναι κατοχυρωμένα στο ευρωπαϊκό και εθνικό δίκαιο είναιδεδομένα και δεν αλλάζουν.

Πώςδιασφαλίζεται η Ελλάδα στην περίπτωση που μια άλλη κυβέρνηση επιλέξει ναυπαναχωρήσει από τη Συμφωνία των Πρεσπών;

1) Στη Συμφωνία προβλέπεταισαφώς: «οι διατάξεις της Συμφωνίας είναι αμετάκλητες» και «δεν επιτρέπεταικαμία τροποποίηση της» (άρθρο 20) ως προς τα σημαντικά ουσιαστικά καιδιαδικαστικά άρθρα της (άρθρο 1(3), (4)).

Επίσης, η ίδια η Συμφωνίαρητά ορίζει στο άρθρο 1 (1) ότι είναι τελική, ενώ στην παράγραφο (2) του ίδιουάρθρου τα μέρη αναγνωρίζουν ως δεσμευτικό το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεωνυπό την αιγίδα του ΟΗΕ.

2) Παράλληλα, επιδιώχθηκεκαι επιτεύχθηκε η ενσωμάτωση των συμφωνηθέντων στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ, ούτωςώστε, με την αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας της γείτονος και με τιςσυνταγματικές τροποποιήσεις ως προς τα άρθρα των οποίων η διατύπωση θα ήταν δυνατόνα υποκρύπτει αλυτρωτισμό, οιαδήποτε παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών νασυνιστά, επίσης, παραβίαση του ίδιου του Συντάγματος της γείτονος. Η ΠΓΔΜγνωστοποίησε επισήμως στην Ελλάδα (Ρηματική Διακοίνωση ΥΠΕΞ ΠΓΔΜ προς ΥΠΕΞΕλλάδας από 16/1/2019) ότι ολοκλήρωσε όλες τις εσωτερικές της διαδικασίες,«βάσει του Συντάγματός της».

3) Η χώρα θα γίνει δεκτήστο ΝΑΤΟ αποκλειστικά με την ονομασία «Βόρεια Μακεδονία» και τις νέες ορολογίεςκαι με σαφή επίκληση της Συμφωνίας των Πρεσπών, η οποία κατ’ αυτόν τον τρόποανάγεται σε «κεκτημένο» της ίδιας της Συμμαχίας. Εφόσον διαπιστωθεί απόελληνικής πλευράς ότι δεν πληρούνται οι όροι της Συμφωνίας, δεν πρόκειται ναολοκληρωθεί από το ΝΑΤΟ η ενταξιακή διαδικασία.

Το Πρωτόκολλο Ένταξης θαπρέπει άλλωστε να υπογραφεί από όλα τα Κράτη-Μέλη, ενώ απαιτείται και ηεπικύρωσή του από όλες τις Συμμάχους χώρες.

Όσον αφορά τις μελλοντικέςενταξιακές διαπραγματεύσεις της Βόρειας Μακεδονίας με την ΕΕ, η Ελλάδα θαμπορεί να διακόψει τη διαδικασία σε κάθε στάδιο της σχετικής διαδικασίας (33κεφάλαια) εάν δεν πληρούνται τα κριτήρια της Συμφωνίας.

4) Τέλος, τυχόν παραβίασητης Συμφωνίας θα ενεργοποιούσε για την Ελλάδα τον σαφώς προβλεπόμενο από τηΣυμφωνία (άρθρο 19) μηχανισμό επίλυσης διαφορών, με τον οποίο προβλέπεταιδικαίωμα προσφυγής στο Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και, στη συνέχεια, στο ΔιεθνέςΔικαστήριο της Χάγης.

Τί θασυμβεί εάν δεν κυρωθεί από τη Βουλή των Ελλήνων η Συμφωνία των Πρεσπών ;

1) Η δυναμική που έχει ήδηαναπτυχθεί θα ενισχυθεί περαιτέρω και όλο και περισσότερα κράτη θα αναγνωρίζουντην ΠΓΔΜ με το συνταγματικό τους όνομα, δηλαδή, «Δημοκρατία της Μακεδονίας».

Οι πολίτες της χώρας θασυνεχίσουν να ταξιδεύουν με διαβατήρια που αναγράφουν αποκλειστικά «Macedonian»στην κατηγορία «ιθαγένεια» (στην ΕΕ, χωρίς θεωρήσεις).

Η γλώσσα θα συνεχίζει νααναγράφεται στον ΟΗΕ και στα πρότυπα ISO ως «Macedonian» χωρίς τη ρητή δέσμευσηαπό τη γείτονα ότι αποτελεί νοτιοσλαβική γλώσσα που δεν έχει σχέση με τηΜακεδονία. Τα ισχύοντα σήμερα σε σχέση με τους επιθετικούς προσδιορισμούς(μακεδονικός/ή) θα εξακολουθήσουν, επίσης.

2) Η διεθνής κοινότητα θαεπιρρίψει την ευθύνη για τη μη κύρωση στην Ελλάδα, εφόσον η ΠΓΔΜ έχειολοκληρώσει τις διαδικασίες για την κύρωση που προβλέπει η Συμφωνία.

Η επίλυση τηςονοματολογικής διαφοράς είναι υποχρέωση και των δύο μερών, που απορρέει από τιςΑποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας 817/1993 και 845/1993 και από τη δέσμευσηπου αναλάβαμε και με την Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995.

Η Ελλάδα επέρριπτε γιαχρόνια, δικαίως, το βάρος στη γείτονα χώρα, η απροθυμία και η κακή πίστη τηςοποίας παρακώλυαν τις διαπραγματεύσεις. Η αλλαγή της στάσης της ΠΓΔΜκαταγράφηκε από τη διεθνή κοινότητα.

3) Η μη κύρωση της Συμφωνίας θα συντείνει στην αστάθεια στην περιοχή. Επιπλέον, θα ενισχύσει τον κίνδυνο επιρροής τρίτων δυνάμεων με αλλότριους σχεδιασμούς στα βόρεια σύνορα της χώρας.- in.gr