Δημήτρης Μητροπάνος (2ο Μέρος)

γράφει ο Πλάτων Ρούτης proutis0107@rogers.com

Φτώχια , στέρηση
Γιατί.?…..για πες τι να τις πω της καρδιάς…..
Εμένα και ο θάνατος μου φαίνεται γιορτή.
Να γίνει η αγάπη προσευχή και στάχτη το κακό.

Δέκα χρόνια έχουν περάσει από τότε που μία από τις σπουδαιότερες φωνές του ελληνικού πενταγράμμου σίγησε για πάντα.
Ο συνθέτης Σταμάτης Κραουνάκης το είπε: «Σήμερα έκλεισε η πόρτα του λαϊκού τραγουδιού με πάταγο».
Δέκα χρόνια από τον θάνατο του Δημήτρη Μητροπάνου η ελληνική μουσική φτώχυνε.
Στη μακρόχρονη πορεία του στο ελληνικό τραγούδι, ο Δημήτρης Μητροπάνος συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους δημιουργούς του λαϊκού, αλλά και του έντεχνου τραγουδιού.
Γιώργος Ζαμπέτας, Μίκης Θεοδωράκης, Δήμος Μούτσης, Απόστολος Καλδάρας, Τάκης Μουσαφίρης (Εμείς οι δυο κ.ά.), Χρήστος Νικολόπουλος (Πάρε Αποφάσεις σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου), Γιάννης Σπανός (Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό) ήταν οι συνθέτες με τους οποίους συνδέθηκε επαγγελματικά, χτίζοντας μια καριέρα συνυφασμένη με την ελληνική λαϊκή μουσική παράδοση, μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του ’80.
Η πολύ σημαντική συνεργασία με τον Θάνο Μικρούτσικο με τον δίσκο «Στου Αιώνα την Παράγκα», σε στίχους Άλκη Αλκαίου, Κώστα Λαχά, Λίνας Νικολακοπούλου και Γιώργου Κακουλίδη, αποτελεί στροφή του ερμηνευτή σε ακόμα πιο «έντεχνες» διαδρομές, διατηρώντας και πάλι την ταυτότητα του λαϊκού.
Στην πορεία που χάραξε στο δρόμο του λαϊκού έντεχνου, το 1972 είναι ένας σημαντικός σταθμός:
Ο συνθέτης Δήμος Μούτσης και ο ποιητής-στιχουργός Μάνος Ελευθερίου κυκλοφορούν τον Άγιο Φεβρουάριο, με ερμηνευτές τον Μητροπάνο και την Πετρή Σαλπέα, σηματοδοτώντας ένα σταθμό στην ελληνική μουσική.
Τον Ιούλιο του 1999, ο Μητροπάνος και ο Μούτσης θα ξαναβρεθούν επί σκηνής στο Ηρώδειο με την Δήμητρα Γαλάνη και την σοπράνο Τζούλια Σουγλάκου για δυο μουσικές βραδιές στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών.
Οι συναυλίες αυτές ηχογραφούνται ζωντανά και κυκλοφορούν σε διπλό CD δύο μήνες αργότερα.
Ακολουθούν «Ο Δρόμος για τα Κύθηρα» του Γιώργου Κατσαρού και «Τα συναξάρια» του Γιώργου Χατζηνάσιου, έργα υψηλής ποιότητας αλλά και μεγάλης απήχησης στην ελληνική κοινωνία.
Στις 10 Σεπτεμβρίου 2009 έδωσε την πρώτη του προσωπική συναυλία στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, μ’ ένα πρόγραμμα – αναδρομή στα 40 χρόνια της καλλιτεχνικής του πορείας.
Μία ιστορική συναυλία, που ηχογραφήθηκε και κυκλοφόρησε σε διπλό δίσκο από τη Minos – Emi με τίτλο «Τα τραγούδια της ζωής μου».
Η τελευταία του δισκογραφική δουλειά κυκλοφόρησε το καλοκαίρι του 2011 με τίτλο «Εδώ είμαστε», σε μουσική Σταμάτη Κραουνάκη.
Από το 1992 και μετά την συνεργασία του με τον Μάριο Τόκα ο Μητροπάνος καθιερώνεται στο Πάνθεον των Ελλήνων τραγουδιστών.
«Το Δεκέμβρη του ’91 παντρεύομαι για δεύτερη φορά ύστερα από σxέση τριών ετών και γνωριμία τεσσάρων. Aν ήταν να διαλέξω μια μόνο περίοδο από τη zωή μου, θα ήταν αυτά τα xρόνια και ιδιαίτερα οι τελευταίοι μήνες που περιμένω το πρώτο μου παιδί» είχε πει…
Θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στην δισκογραφία του, αλλά είναι υπερβολικά μεγάλη για να χωρέσει σε ένα απλό άρθρο. Το φαινόμενο Μητροπάνος είναι δύσκολο να αναλυθεί. Η ζωή του, η καρίερα του και η ψυχοσύνθεση του δεν μπορούν να αποδοθούν με λόγια. Το έργο του, όμως, και το ταλέντο του μπορούν.

Πάρε με νύχτα, πάρε με
στων αστεριών το άρμα
να σεργιανίσω μια ψυχή
που τυραννάω καιρό
Στον κόσμο αυτό παιδεύτηκα
γιατί ήρθα μ’ ένα κάρμα
το παραπέρα απ’ τη ζωή
να μάθω ν’ αγαπώ
Ατομική μου ενέργεια
κι ανάσα μου στα χείλη
την πρώτη ουσία, την αρχή,
σηκώστε με να δω
Όχι από περιέργεια,
μα δε χωράω στην ύλη
κι ετούτη η ψεύτρα η εποχή
την έχει για θεό

«Ο Δημήτρης Μητροπάνος ήταν από τους τελευταίους ατόφιους λαϊκούς τραγουδιστές, που πέρα και πάνω απ’ όλα ερμήνευε με ψυχή και ήθος. Τα ’λεγε απ’ τα σπλάχνα του κι είχε εκείνο το σπάνιο πια αντριλίκι του Ελληνα. Το ωραίο! Με το φιλότιμο και την ευγένεια. Γι’ αυτό και έφτανε μέχρι την ψυχή των απλών ανθρώπων, γι’ αυτό και αγαπήθηκε απ’ όλους.» είπε η Ελένη Βιτάλη.
«Το μόνο που θα πάρω μαζί μου από όλες τις εικόνες που είδα από τον Δημήτρη, ήταν όταν πήγα στο Παρίσι να τον δω, στο νοσοκομείο όταν είχε κάνει τη μεταμόσχευση και ήταν σε πολύ δύσκολη κατάσταση. Σκύβω και μου ψιθυρίζει “πες της αυτής” (της νοσοκόμας) – δεν ήταν πολύ καθαρό ακόμα το μυαλό – “αν εγώ δεν τραγουδήσω στις 18 Αυγούστου θα πετάξω τα καλώδια και θα φύγω”. Και μετά βέβαια όταν σηκώθηκε και πήγε και τραγούδησε και έγινε αυτό που έγινε. Ήταν μεγάλο πράγμα αυτό που έγινε όταν ξανατραγούδησε ο Δημήτρης, ήταν ας πούμε ένας πολύ ωραίος Έλληνας.
Ο Δημήτρης ήταν ένας πολύ ωραίος Έλληνας που σπάνια συναντάμε πια. Είναι υπό εξαφάνιση αυτός ο τύπος Έλληνα, αυτό που εννοούμε ο ορισμός του άντρα, του μπεσαλή, του καθαρού ανθρώπου και όταν έχει κάτι να πει το λέει, αλλά συνήθως λίγα έχει να πει γιατί συνήθως σκέφτεται και δε μιλάει επί παντός επιστητού» ανέφερε μεταξύ άλλων ο Σπύρος Παπαδόπουλος
Το δέσιμο όμως που είχε με την αδερφή του ήταν συγκλονιστικό.
Στην πιο δύσκολη στιγμή στη ζωή του Μητροπάνου η αδελφή του πρότεινε να δώσει στον Δημήτρη το ένα νεφρό της «Αυτή η επιθυμία της να τον δει να είναι χαρούμενος… θα μπορούσε να κάνει τα πάντα. Όχι απλώς να δώσει το νεφρό της. Αυτό ήταν λίγο για τη Σμαρώ…», μου αποκάλυψε ο Γιώργος Μεράντζας.

Θάνατος: Κλείνει η Αυλαία στην τελευταία πράξη του δικού μας Μήτσου:
Στις 17 Απριλίου του 2012, ο Δημήτρης Μητροπάνος μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο Υγεία με οξύ διαρροϊκό σύνδρομο και εμετούς. Εκεί εμφάνισε πνευμονικό οίδημα και μεταφέρθηκε στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, όπου και άφησε την τελευταία του πνοή στις 11:00 το πρωί, σε ηλικία 64 ετών. Η κηδεία του έγινε στις 19 Απριλίου 2012, στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών, ενώ η σορός του βρισκόταν από νωρίς το πρωί στο παρεκκλήσι του νεκροταφείου (Άγιος Λάζαρος), όπου παρευρέθηκαν για έναν τελευταίο αποχαιρετισμό φίλοι, συγγενείς αλλά και χιλιάδες κόσμου.
Ήταν παντρεμένος με τη Βένια Μητροπάνου, με την οποία απέκτησε δυο κόρες.
Περισσότεροι από 4.000 πολίτες κάθε ηλικίας βρίσκονταν εκεί για να αποχαιρετήσουν. «Αθάνατος – αθάνατος», φώναζε ο κόσμος.
Φίλοι, συγγενείς και απλοί άνθρωποι είχαν κατακλύσει από το πρωί το Α’ Νεκροταφείο για το τελευταίο χειροκρότημα στο σπουδαίο Έλληνα ερμηνευτή Δημήτρη Μητροπάνο, καθώς από τις 10:00 η σορός του είχε τεθεί σε λαϊκό προσκύνημα. «Αλίμονο σ’ αυτούς δεν αγάπησαν», «Σ’ αναζητώ στη Σαλονίκη ξημερώματα», δυο από τα τραγούδια που συγκλόνισαν, ακούγονταν την ώρα που η αττική γη «αγκάλιαζε» τον Δημήτρη Μητροπάνο. Και μια λέξη: αθάνατος! Η γυναίκα του, οι κόρες του, η αδερφή του λύγισαν.
Στην καλλιτεχνική γειτονιά, δίπλα στον Νίκο Ξυλούρη, τον ήρωα του Γρηγόρη Μπιθικώτση, βρίσκεται η τελευταία κατοικία του Δημήτρη Μητροπάνου. Πολλά συνέβησαν στην κηδεία του Δημήτρη Μητροπάνου, τόσα που χρειάζονται τόμοι για να τα γράψεις. Η κηδεία δεν έγινε δημοσία δαπάνη, αλλά με έξοδα της οικογένειάς του. Ο μεγάλος τραγουδιστής δεν θα ήθελε ποτέ να επιβαρύνει το κράτος, από θέση και άποψη.
Τι είπαν και τι έγραψαν για τον Μήτασο απλοί άνθρωποι:
-Γιατί είσαι πάντα μαζί μας. Στις χαρές μας, στις λύπες, στις αγάπες, στις πίκρες… Γιατί είσαι η ποιότητα και η αξιοπρέπεια. Ο σεβασμός και η μαγκιά.
-Λατρεμένο τραγούδι Λατρεμένος τραγουδιστής Θα εισαι για πάντα η μεγαλύτερη φωνή στον πλανήτη Αθάνατος
-Ο άνθρωπος μιλάει κατευθεία στην καρδιά.. τέλειος
-Λόγια μεγάλης σημασίας άρχοντας της ελληνικής μουσικής
-Φουλ της καψούρας μιλάμε το τραγούδι! Για όσους αγαπάνε και έχουν αισθήματα!
-Αθάνατε Μητροπάνε είσαι το αστέρι του ελληνικού τραγουδιού.. Γιατί έφυγες τόσο νωρίς;;; Είσαι η αρχή και το τέλος!
-Σα να είσαι εδώ μαζί μας Σα να μη έφυγες ποτέ, ακούγεσαι κάθε μέρα
-Αθανατε Μητροπάνε μιλάς στην καρδιά μας
-Για πες τι να πω της καρδιάς…!!
-Γεια σου ρε αθάνατε Δημήτρη Μητροπανο τα τραγούδια, σου θα μας συντροφεύουν πάντα
-Παράπονο το δάκρυ μου παράπονο να κλαιν κι οι δυνατοί.. έχω και εγώ ένα παράπονο ΑΡΧΟΝΤΑ εσύ γιατί έφυγες ας μου πει κάποιος γιατί?? ΑΘΑΝΑΤΟΣ!!
-Έπος σεβασμός και δέος αρε Μητσαρα μας τελειωσες!
-Αρχαία Ελληνική, αθάνατη ΨΥΧΉ
-Λαικός Ηρωας (ετσι τον λένε) πάντα ένα γιατί…δεν προλάβαμε…κι είχαμε τόσα να κάνουμε…

Την οικογένεια του Δημήτρη Μητροπάνου συνάντησε στον Περισσό ο Κουτσούμπας
Ο κ. Δημήτρης Κουτσούμπας παρέδωσε στη γυναίκα του Δημήτρη Μητροπάνου, Βένια, και την κόρη του, Αναστασία, υλικά από το Αρχείο του ΚΚΕ, τα οποία αναφέρονται στον πατέρα του αξέχαστου ερμηνευτή, Γιώργο.
Ο γενικός γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας υποδέχθηκε, σήμερα το πρωί, στον Περισσό, την οικογένεια του Δημήτρη Μητροπάνου. Στη συνάντηση συμμετείχε και το μέλος του Πολιτικού Γραφείου, Νίκος Σοφιανός.
Ο κ. Δημήτρης Κουτσούμπας παρέδωσε στη γυναίκα του Δημήτρη Μητροπάνου, Βένια, και την κόρη του, Αναστασία, υλικά από το Αρχείο του ΚΚΕ, τα οποία αναφέρονται στον πατέρα του αξέχαστου ερμηνευτή, Γιώργο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με σχετική ενημέρωση, «παρέδωσε τη βιογραφική έκθεση του Γιώργου Μητροπάνου στο κόμμα, καθώς και το φύλλο της Εφημερίδας της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης του ΔΣΕ (25/10/1948), που ανακοινώνει την προαγωγή του Γιώργου Μητροπάνου σε λοχαγό του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Υλικά και ντοκουμέντα που φανερώνουν μια οικογένεια δοσμένη στους αγώνες και το κίνημα. Αυτή την αγωνιστική παράδοση τίμησε μέχρι τέλους της ζωής του και ο Δημήτρης Μητροπάνος».
Με αφορμή τη συμπλήρωση 10 χρόνων από τον θάνατο του Δημήτρη Μητροπάνου, στο πλαίσιο της συνάντησης ανακοινώθηκε και η πραγματοποίηση μεγάλης συναυλίας προς τιμή του από την ΚΕ του ΚΚΕ μαζί με την οικογένειά του.
Η συναυλία θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 30 Μάη στο γήπεδο του Πανιωνίου, στη Νέα Σμύρνη. Αναλυτικές πληροφορίες για τους συμμετέχοντες και τη διοργάνωση της συναυλίας θα ανακοινωθούν το προσεχές διάστημα.