ΥΠΕΣ: Η διαδικασία για την ψήφο των εκτός επικρατείας Ελλήνων εκλογέων

Ενημερωτικόσημείωμα σχετικά με το σχέδιο νόμου για τη διευκόλυνση άσκησης εκλογικούδικαιώματος των εκτός Ελλάδας εκλογέων έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείοΕσωτερικών, ενόψει της σημερινής συζήτησης- επεξεργασίας του στην αρμόδιαεπιτροπή της Βουλής.

   Με το σχέδιο νόμουρυθμίζεται η συνταγματική πρόβλεψη για τον τρόπο άσκησης του εκλογικούδικαιώματος των ψηφοφόρων οι οποίοι τη μέρα των εθνικών εκλογών (καθώς και τωνεκλογών για την ανάδειξη εκπροσώπων στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τηςδιεξαγωγής εθνικού δημοψηφίσματος) βρίσκονται εκτός ελληνικής επικράτειας.

   Σύμφωνα με το άρθρο51 παρ. 4 του Συντάγματος, για την ψήφιση του νόμου απαιτείται αυξημένηπλειοψηφία 200 βουλευτών. Στο πλαίσιο της συγκέντρωσης της απαιτούμενηςπλειοψηφίας συνεδρίασε 3 φορές διακομματική επιτροπή αποτελούμενη από τουςεκπροσώπους των 6 κοινοβουλευτικών κομμάτων.

   Αποτέλεσμα τωνανωτέρω συνεδριάσεων ήταν η καταρχήν σύγκλιση σε μια συμφωνία 4+1 σημείων, ηοποία δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την επίτευξη της πλειοψηφίας των 200θετικών ψήφων. Τα σημεία αυτά είναι:

   1. Διεξαγωγή της ψηφοφορίας με αυτοπρόσωπηπαρουσία του εκλογέα σε εκλογικά τμήματα που θα συσταθούν σε πρεσβείες,προξενεία, χώρους οργανώσεων απόδημων ή άλλους κατάλληλους χώρους. Ο ελάχιστοςαριθμός για να συγκροτηθεί εκλογικό τμήμα είναι οι σαράντα (40) εκλογείς.

   2. Η ψήφος των εκλογέων που ασκούν τοεκλογικό τους δικαίωμα στα ανωτέρω εκλογικά τμήματα θα μετράει ισότιμα στοσυνολικό εκλογικό αποτέλεσμα και, επομένως, για τη συνολική κατανομή των εδρών.

   3. Αυξάνονται σε 15 από 12 οι βουλευτέςΕπικρατείας. Οι εκλογείς στα τμήματα του εξωτερικού θα επιλέγουν (δίχως ναθέτουν σταυρό προτίμησης) το ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος που επιθυμούν.Εναπόκειται στα κόμματα αν θα επιλέξουν έναν ή περισσότερους υποψηφίους στοψηφοδέλτιο Επικρατείας που θα προέρχονται από τον ελληνισμό της διασποράς.

   4. Δικαίωμα εγγραφής στους εκλογικούςκαταλόγους του εξωτερικού έχουν οι εκλογείς οι οποίοι πληρούν σωρευτικά ταπαρακάτω κριτήρια:

   α. Τα τελευταίατριάντα πέντε (35) χρόνια έχουν ζήσει δύο (2) έτη στην Ελλάδα

   β. Έχουν υποβάλειφορολογική δήλωση (Ε1 ή Ε2 ή Ε3 ή Ε9) είτε το τρέχον είτε το προηγούμενοφορολογικό έτος.

   5. Ολοκληρώθηκε η αναθεώρηση του άρθρου 54του Συντάγματος ώστε να είναι συμβατοί με το Σύνταγμα οι περιορισμοί τουσημείου 4.

   Η αίτηση τουεκλογέα θα γίνεται ηλεκτρονικά σε ειδική πύλη η οποία αναμένεται ναλειτουργήσει εντός δύο μηνών από τη ψήφιση του νόμου. Εφόσον τα διαθέσιμαστοιχεία για την απόδειξη των κριτηρίων του σημείου 4 είναι διαθέσιμα σε βάσειςδεδομένων του Δημοσίου (και συναινεί ο εκλογέας) αυτά θα αντλούνταιαυτεπάγγελτα άμεσα.

   Η πιστοποίηση τωνκριτηρίων διαμονής γίνεται με δημόσια έγγραφα και ιδίως:

   α) Βεβαίωσηφοίτησης από σχολείο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας, τεχνικήςή επαγγελματικής εκπαίδευσης ή από ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

   β) Βεβαίωσηκαταβολής ασφαλιστικών εισφορών (ένσημα) της ημεδαπής 

   γ) Βεβαίωσηεκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας για όσο διάστημα διαρκεί αυτή

   Δεν απαιτείταιυποβολή φορολογικής δήλωσης εφόσον ο εκλογέας: αα) δεν έχει συμπληρώσει τατριάντα έτη (30) ζωής και ββ) έχει υποβάλει φορολογική δήλωση συγγενείς α'βαθμού κατά το τρέχον ή το προηγούμενο φορολογικό έτος.

   Ερωτήσεις:

   Ερ: Ανκάποιος που διαμένει στο εξωτερικό δεν υποβάλει αίτηση ή δεν πληροί τα κριτήριατότε δεν θα έχει δικαίωμα ψήφου;

   Απ: Ασφαλώς και θαμπορεί να ψηφίζει! Ο εκλογέας μπορεί να ασκήσει κανονικά το εκλογικό τουδικαίωμα στην Ελλάδα στο εκλογικό τμήμα στο οποίο είναι εγγεγραμμένος

   Ερ: Ήταναπαραίτητοι όλοι αυτοί οι περιορισμοί;

   Απ: Το Σύνταγμαόπως ισχύει από το 2001, απαιτεί 200 ψήφους για να εφαρμοστεί η συγκεκριμένηδιευκόλυνση. Αν δεν συγκεντρωθούν ο νόμος δεν μπορεί να ψηφιστεί από τη Βουλήκαι δεν θα μπορεί κανένας εκλογέας που ζει στο εξωτερικό να ψηφίσει από τοντόπο διαμονής του. Η ΝΔ διαθέτει 158 βουλευτές ενώ και τα υπόλοιπα κόμματα πουήταν κοντά στις προτάσεις της δεν συγκέντρωναν την απαραίτητη πλειοψηφία. Ως εκτούτου, χρειάστηκε στα πλαίσια του διαλόγου μεταξύ των κομμάτων να γίνουνυποχωρήσεις. Αποτέλεσμα αυτής της συμφωνίας είναι το σχέδιο νόμου το οποίοσυζητείται στη Βουλή.

   Ερ: Δενμπορεί να γίνει στο μέλλον καμία βελτίωση;

   Απ: Η ψήφισή τουείναι ένα σημαντικό βήμα. Αισιοδοξούμε ότι μετά την πρώτη εφαρμογή του και μεβάση πραγματικά δεδομένα, η επόμενη Βουλή θα μπορεί να τροποποιήσει τονομοσχέδιο, αίροντας κάποιους από τους περιορισμούς για την εγγραφή στουςειδικούς καταλόγους του εξωτερικού.

   Ερ: Γιατίδεν μπορούν να ψηφίσουν για την εκλογική τους περιφέρεια; Και ψηφίζουν μόνο γιατο ψηφοδέλτιο Επικρατείας;

   Απ: Πρακτικά αυτόμπορούσε να γίνει μόνο με χρήση επιστολικής ψήφου -όπως άλλωστε προέβλεπε ηαρχική πρόταση της κυβέρνησης. Σε διαφορετική περίπτωση έπρεπε να στηθούν 59κάλπες -όσες είναι οι εκλογικές περιφέρειες- σε κάθε εκλογική κέντρο.

   Ερ: Με τηναυτοπρόσωπη παρουσία στα εκλογικά τμήματα, πώς θα διευκολυνθεί κάποιος πουμένει μακριά από ένα προξενείο;

   Απ: Εκτός απόπροξενεία θα χρησιμοποιηθούν και άλλοι χώροι, συμπεριλαμβανομένων και δημόσιωνχώρων της χώρα που ζουν οι εκλογείς. Για να δημιουργηθεί ένα εκλογικό τμήμαείναι απαραίτητη η ύπαρξη 40 εκλογέων. Ο αριθμός αυτός και διευκολύνει τηδημιουργία πολλών εκλογικών κέντρων αλλά και εξασφαλίζει τη μυστικότητα τηςψήφου.