ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΠΝΕΥΜΑ

«ΤΟΥΤΟ ΔΕ ΕΙΠΕ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ»
ΚΥΡΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ
(Κατά Ιωάννην, κεφ. 7:37-52, 8:123

Η Πεντηκοστή ήταν μία από τις τρεις μεγάλες ετήσιες γιορτές των Ιουδαίων. Ήταν γιορτή ευχαριστίας για το θερισμό των πρωτογενημάτων ή απαρχών. Επίσης ήταν γιορτή για την ανάμνηση της παράδοσης του νόμου πάνω στο Σινά. Διότι πιστευόταν, ότι η παράδοση του νόμου έγινε την πεντηκοστή ημέρα απ’ την έξοδο των Εβραίων απ’ την Αίγυπτο.
Όπως μας πληροφορεί ο ιστορικός Ιώσηπος, σύγχρονος των Αποστόλων, την Πεντηκοστή πλήθη Ιουδαίων συνέρρεαν στα Ιεροσόλυμα, για να προσκυνήσουν.
Τη μεγάλη ημέρα της Πεντηκοστής έγινε η επιφοίτηση του Αγίου Πνευματος. Όπως ο Υιός και Λόγος του ζωντανού Θεού, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος ήλθε από τον ουρανό στον κόσμο ως άνθρωπος, έτσι και το Άγιο Πνεύμα το τρίτο πρόσωπο (person) της Αγίας Τριάδος ήλθε από τον ουρανό στον κόσμο με τη μορφή πυρίνων γλωσσών. Η Ιουδαϊκή Πεντηκοστή είχε σχέση με το φυσικό θερισμό και ήταν τύπος της Χριστιανικής Πεντηκοστής, η οποία έχει σχέση με τον πνευματικό θερισμό. Όταν έβαζαν δρεπάνι για το θερισμό και τη συγκομιδή των καρπών, τότε και το Άγιο Πνεύμα σαν ακονημένο δρεπάνι ήλθε να θερίσει τους πνευματικούς αγρούς, για να συγκομισθούν και να συναχθούν οι πνευματικοί καρποί, οι εκλεκτοί άνθρωποι, στη θεία αποθήκη, που λέγεται βασιλεία ουρανών ή Εκκλησία Χριστού. Η Ιουδαϊκή Πεντηκοστή είχε σχέση με την παράδοση του Μωσαϊκού νόμου. Η Χριστιανική Πεντηκοστή έχει σχέση με τη βεβαίωση και εγκαθίδρυση του Ευαγγελίου.
Το Άγιο Πνεύμα ήλθε στον κόσμο την επίσημη ημέρα της Πεντηκοστής. Το Πάσχα βρίσκονταν στα Ιεροσόλυμα πολλοί άνθρωποι και είδαν τη σταύρωση του Ιησού. Έπρεπε λοιπόν να είναι πάλι μεγάλη γιορτή, για να βρίσκονται πάλι στα Ιεροσόλυμα πολλοί άνθρωποι για να ιδούν και την έκχυση του Αγίου Πνεύματος. Είδαν την εξουθένωση του Ιησού; Έπρεπε να ιδούν και τη δικαίωση και τη δόξα του. Η αποστολή και η έλευση του Αγίου Πνεύματος δικαίωσε και δόξασε τον Ιησού. Ο Χριστός είχε πει για τον Παράκλητο: “Εκείνος εμέ δοξάσει (Ιωαν. 16:14). Και ο Απόστολος έγραψε: “Θεός εφανερώθη εν σαρκί, εδικαιώθη εν Πνεύματι” (Α’ Τιμ. 3:16). Το “εν σαρκί”, το σωματικό περίβλημα, έκανε τους πολλούς να σκανδαλίζονται και να μη πιστεύουν, ότι μέσα από το περίβλημα ήταν ο Θεός. Ο σκανδαλισμός μάλιστα και η απιστία οδήγησαν το Χριστό στη σταύρωση ως βλάσφημο. Αλλά το Πνεύμα με την έλευσή του και τα θαύματά του, συμφώνως προς τις υποσχέσεις του Χριστού, δικαίωσε το Χριστό. Απέδειξε ότι ο Χριστός δεν ήταν απατεώνας, αλλ’ αληθινός Θεός δεν ήταν βλάσφημος άνθρωπος, αλλά σαρκωμένος Θεός.
Η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος την ημέρα της Πεντηκοστής μας διδάσκει να χρησιμοποιούμε τις μεγάλες γιορτές, και συγκεντρώσεις των ανθρώπων σαν μεγάλες ευκαιρίες, για να μιλάμε για τα μεγαλεία του Θεού. Να μιλάνε όχι μόνον οι ιεροκήρυκες, αλλά κάθε πιστός. Διότι κάθε πιστός μπορεί ν’ ανοίξει το στόμα του, εάν έχει μυαλό και σύνεση, και να πει λίγα απλά και ζεστά λόγια πίστεως στους συνανθρώπους του. Οι γιορτές δημιουργούν σε πολλούς μια καλή διάθεση για το λόγο του Θεού.
Το φυσικό πνεύμα, έρχεται απ’ τα διάφορα σημεία του ορίζοντος, απ’ την ανατολή, απ’ τον βορρά κ.λ.π. Το Άγιο Πνεύμα ήλθε ‘εκ του ουρανού”. Όπως ο Χριστός είναι “ανατολή εξ ύψους” (Λουκ. 1:78), έτσι και το Άγιο Πνεύμα. Ο Χριστός είχε πει στους μαθητές του, καθήστε στην Ιερουσαλήμ, έως ότου ενδυθήτε “δύναμιν εξ ύψους” (Λουκ. 24:49). Ανήλθε ο Χριστός στον ουρανό και κατήλθε απ’ εκεί το Πνεύμα το Άγιον. Τα μέγιστα πρόσωπα και οι μέγιστες δυνάμεις είναι στον ουρανό, στον υπερφυσικό χώρο, κι απ’ εκεί έρχονται στη γή, η οποία είναι πτωχή σε πρόσωπα και δυνάμεις, και πλουτίζεται με την εισβολή σ’ αυτή του υπερφυσικού στοιχείου. Γι ’ αυτό ο απόστολος φωνάζει: “Τα άνω φρονείτε, μη τα επί της γης!” (Κολ. 3:2).
Το Πνεύμα το Άγιον ήλθε την ημέρα της Πεντηκοστής “άφνω”, λέγει ο Λουκάς. Ξαφνικά, δηλαδή. “Εξαίφνης” ήλθε στο ναό του ο Μεσσίας, σύμφωνα με την προφητεία (Μαλ. 3:1), “άφνω” ήλθε και το Πνεύμα, διότι το αιφνίδιο διαγείρει την προσοχή, καταπλήττει και συγκλονίζει την ψυχή.
Όπως επίσης ο Χριστός ήλθε με τρόπο αισθητό, έτσι και το Πνεύμα. Ο Θεός-Λόγος “εμφανώς” ήλθε κατά τον προφήτη (Ψαλμ. μθ’ 3). Και ο Θεός-Πνεύμα αισθητώς ήλθε. Ο Χριστός ήλθε με σάρκα, το Πνεύμα ήλθε με βοή σφοδρού ανέμου και με μορφή πυρός, για να καταπλήξει την ακοή και την όραση των ακροατών και θεατών, και να μη μπορούν ν’ αρνηθούν την παρουσία του Αγίου Πνεύματος.
Το Άγιο Πνεύμα ήλθε σαν σφοδρός άνεμος, που έσεισε την Ιερουσαλήμ, όχι μόνο για να γίνει αισθητή η παρουσία του, αλλά για συμβολικούς λόγους. Άλλοτε ο Θεός εμφανίστηκε στον Ηλία όχι με το σφοδρό άνεμο, όχι με το σεισμό, όχι με το πυρ, αλλά με τη λεπτή αύρα (Γ Βασ. 19:11-12). Διότι τότε ήθελε να διδάξει την πραότητα, ενώ τώρα θέλει να δείξει τη δύναμη και την ορμή στο καλό. Άλλοτε χρειάζεται πραότης, και άλλοτε ορμή και ζωηρότης. Το Άγιο Πνεύμα εισέβαλε στον κόσμο σαν ορμητικός άνεμος, για να δείξει, πως ήλθε να ξερριζώσει δένδρα και δάση αμαρτίας, να ξεθεμελιώσει καθεστώτα ανομίας, να διαλύσει το κακό, να το λιχνίσει σαν το άχυρο.
Το Άγιο Πνεύμα ήλθε με μορφή πυρός για να δείξει, ότι είναι Θεός. “Και γαρ ο Θεός ημών πυρ καταναλίσκον” (Εβρ. 12:29, Δευτ. 4:24). Πυρ έφλεγε τη βάτο κατά την εμφάνιση του Θεού στο Μωϋσή, αλλά δεν την έκαιε. Πυρ έφλεγε το Σινά κατά την άλλη εμφάνιση του Θεού για την παράδοση του νόμου, αλλά δεν έκαιε το όρος. Πυρ και τώρα εμφανίζεται στο υπερώο της Ιερουσαλήμ σαν σημείο της παρουσίας της θεότητος. Δεν ήταν φυσικό πυρ, και γι’ αυτό δεν έκαιε τα υλικά πράγματα. Ήταν πνευματικό πυρ που καίει την κακία και την αμαρτία. Όπως το φυσικό πυρ καίει τα σκουπίδια και καθαρίζει τον τόπο, έτσι και το πυρ του Αγίου Πνεύματος καίει τα αμαρτήματα και καθαρίζει τις ψυχές. Με το πυρ του Αγίου Πνεύματος βαπτίσθηκαν οι 120 ψυχές στο υπερώο της Ιερουσαλήμ και καθαρίστηκαν και φωτίστηκαν και θερμάνθηκαν και ζήλωσαν. Το Άγιον Πνεύμα φωτίζει τις διάνοιες των πιστών ανθρώπων και θερμαίνει τις καρδιές. “Ζέσις πίστεως πλήρης πνεύματος Αγίου” (ακολουθία Θείας Λειτουργίας). Πύρινος στύλος οδηγούσε τη νύκτα τους Εβραίους στην έρημο. Το πυρ του Αγίου Πνεύματος οδηγεί και μας μέσα στη νύκτα της ζωής. “Το Πνεύμα της αληθείας”, είπε ο Χριστός, “οδηγήσει υμάς εις πάσαν την αλήθειαν” (Ιωαν. 16:13).
Ιδιαιτέρως αξιοπρόσεκτο είναι, ότι το Άγιο Πνεύμα δεν παρουσιάστηκε απλώς με τη μορφή πυρός, αλλά με τη μορφή πυρίνων γλωσσών. Όσοι άνθρωποι ήσαν μέσα στο υπερώο, τόσες πύρινες γλώσσες εμφανίστηκαν και ήλθαν και κάθησαν ανά μία γλώσσα στην κεφαλή καθενός. Το Άγιο Πνεύμα ήλθε να λαλήσει την αλήθεια, να υπομνήσει όσα είπε ο Χριστός, να διδάξει τον κόσμο, διά μέσου των αποστόλων και όλων των πιστών. Σε όλους εκεί κάθησαν οι γλώσσες, και στην Υπεραγία Θεοτόκο, όχι μόνο στους Δώδεκα. Όλοι παίρνομε Πνεύμα Άγιο, όσοι βαπτιζόμαστε, ανατρεφόμαστε με πίστη και μετέχομε στα μυστήρια της Ορθοδόξου Εκκλησίας, της Εκκλησίας του Χριστού, μέσα στην οποία, το Άγιον Πνεύμα μένει μονίμως και κάνει θαύματα. Και όλοι εμείς πρέπει να είμαστε γλώσσες του Αγίου Πνεύματος, γλώσσες πύρινες, και να διακηρύττουμε διαπρυσίως, με θέρμη και φλόγα, τις αλήθειες της Ορθοδόξου Πίστεως μας, τα μεγαλεία του Κυρίου μας. Όλοι να είμαστε μικροί απόστολοι.