Ντοκιμαντέρ για την ιστορία της διάσωσης των Ελλήνων Εβραίων της Ζακύνθου

Σε σκηνοθεσία του Ελληνοαμερικάνου Drey Kleanthous και παραγωγή Στέφανου Πριοβόλου

Την περασμένη Κυριακή 10 Νοεμβρίου, στο Lodzer Centre, στοΤορόντο, προβλήθηκε το ντοκιμαντέρ Life Will Smile (Η Ζωή θα χαμογελάσει), υπό την αιγίδα των οργανισμών, The Lodzer Centre Congregation, The Canadian Institute for Jewish Research, The Canadian Antisemitism Education Foundation & Kulanu Canada.

Υπό την αιγίδα της Ελληνικής Πρεσβείας στον Καναδά, και την απόλυτησυνδρομή και συστηματική μέριμνά της τέθηκε ευθύς εξ αρχής η άκρως γενναιόδωρηκαι τεράστια σε σημασία και απήχηση πρωτοβουλία της οικογένειας Ντόρις και ΣτηβΡάμφου να αναδειχθεί με τον τρόπο που της αρμόζει στην Οττάβα, τη διάσωση τωνΕλλήνων Εβραίων της Ζακύνθου. Η προβολή τουντοκιμαντέρ προηγήθηκε στο Convention Center της Οττάβας, όπου και  τιμήθηκαν τα επιζώντα μέλη των οικογενειών Tony Pantieras και Tony Georgiou. Τα πρόσωπααυτά έσωσαν με αυτοθυσία στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο συμπατριώτες μας Εβραίους υπόανηλεή διωγμό. Τη πράξη τους αυτή καταχειροκρότησαν συγκινημένοι και όρθιοι οι550 συμμετέχοντες στην εκδήλωση. Ο Έλληνας πρέσβης κ. Αζεμόπουλος μετά τηνπροβολή και φανερά συγκινημένος δήλωσε: «ένα πραγματικό αριστούργημα πουπροβάλλει τις αιώνιες αρετές μας και απαράγραπτες αξίες μας στην πιο απόλυτημορφή τους.»

Το Life Will Smile (Η Ζωή θα χαμογελάσει) είναι ένα 40λεπτο ντοκιμαντέρ, συμπαραγωγή τηςβρετανικής Nomadic Films και της TerraMagma Pictures, και αφηγείται τηνιστορία της πλήρους επιβίωσης της μοναδικής εβραϊκής κοινότητας της Ευρώπηςκατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος στο ελληνικό νησί της Ζακύνθου το 1943. Τηνιστορία διηγείται αποκλειστικά ένας από τους τελευταίους επιζώντες, ο 84χρονοςΧαΐμ Κωνσταντίν. Μόλις 10 ετών, το 1943, ο Χαΐμ αφηγείται την ιστορία μέσα απότην αθωότητα της παιδικής ηλικίας.

Κατά τη διάρκεια του Β'Παγκοσμίου Πολέμου οι Γερμανοί εξόντωσαν πάνω από 6 εκατομμύρια Εβραίους. Μεμόνο μία εξαίρεση. Το μικρό ελληνικό νησί της Ζακύνθου, όπου και οι 275άνθρωποι της εβραϊκής κοινότητας επέζησαν χάρη στον ηρωισμό των κατοίκων τουνησιού. Το γεγονός αυτό αποτελεί μια ηρωική αυτοθυσία στα χρονικά τηςευρωπαϊκής ιστορίας και μία από τις σπουδαιότερες ιστορίες ελληνικήςγενναιότητας και θάρρους.
Το 1943 οι γερμανικές δυνάμεις σε όλη την Ευρώπηεφάρμοσαν το τελικό σχέδιο για την εξάλειψη του ευρωπαϊκού εβραϊσμού. Φτάνονταςστη Ζάκυνθο διέταξαν τον Δήμαρχο Λουκά Καρρέρ και το Μητροπολίτη ΖακύνθουΧρυσόστομο να τους παραδώσουν σε 24 ώρες έναν κατάλογο με τα ονόματα, τιςδιευθύνσεις και τις περιουσίες των Ζακυνθινών Εβραίων με σκοπό να τους στείλουνστο Άουσβιτς.

Mια σχετικά "άγνωστη" πτυχή τηςιστορίας της διάσωσης των Ελλήνων Εβραίων, που εκτυλίχθηκε στο νησί τηςΖακύνθου το 1943, φέρνει στο φως το ντοκιμαντέρ "Life Will Smile". Τότε, 275 Έλληνες εβραϊκής καταγωγής κρύφτηκαν σε σπίτια χριστιανώντου νησιού, με αποτέλεσμα να γλιτώσουν από τον θάνατο στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.Ηρωική ήταν η στάση του τότε δημάρχου Ζακύνθου και του αρχιεπισκόπου, που όταντους ζητήθηκε από τους Γερμανούς να παραδώσουν λίστα με τα ονόματα των ΕλλήνωνΕβραίων "μέσα σε 24 ώρες", κατέθεσαν έναν κατάλογο με μόλις δύοεπώνυμα: τα δικά τους.

Ο δημιουργός του Στέφανος Πριόβολος, μόνιμοςκάτοικος της πόλης του Λος Άντζελες, όπου και ολοκληρώθηκε η δημιουργία τουκινηματογραφικού προϊόντος, μιας ιστορίας που όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, "θαπρέπει στο μέλλον να διδάσκεται στο σχολεία αφού έχει μια αξία μοναδική".

"Η ιδέα προέκυψε στις 27 Ιανουαρίου2013, διεθνή ημέρα μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος, όταν έπεσε στηναντίληψή μου η ιστορία των Εβραίων της Ζακύνθου, μια ιστορία που δεν τηνπιστεύει κάποιος, όταν την ακούει. Μια ιστορία που μας πηγαίνει στο 1943 καιστην απόφαση των Γερμανών να προχωρήσουν την τελική εκκαθάριση των εβραϊκώνπληθυσμών, στέλνοντας όλους τους Εβραίους στον θάνατο στα στρατόπεδασυγκέντρωσης" περιγράφει ο κ. Πριόβολος, με την κεντρική ιστορία τού ντοκιμαντέρνα εστιάζει στο αίτημα δύο βαθμοφόρων αξιωματικών των Ναζί να παραδοθούν στιςγερμανικές δυνάμεις κατοχής όλοι οι κάτοικοι, τότε, με εβραϊκή καταγωγή.

Μια συγκλονιστική ιστορία αντίστασης

Κεντρικοί πρωταγωνιστές αυτής της ιστορίαςυπήρξαν ο τότε δήμαρχος του νησιού κύριος Καρέρ, μόλις 33 ετών, με τη σύζυγότου (σε προχωρημένη εγκυμοσύνη) και ο αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος. Σε αυτούς,τότε, μεταφέρθηκε το αίτημα για παράδοση της λίστας με τα ονόματα των κατοίκωνμε εβραϊκή καταγωγή και την καταγραφή των περιουσιών τους "μέσα σε 24ώρες", αίτημα που βρήκε απέναντί του μια απόλυτη άρνηση.

"Η ιστορία αυτή φανερώνει πως αυτό πουτελικά παραδόθηκε στους Γερμανούς αξιωματικούς ήταν μια λίστα με μόλις δύοονόματα, αυτά του δημάρχου και του αρχιεπισκόπου, κανένα άλλο" εξιστορεί οκ. Πριόβολος με το ντοκιμαντέρ να εστιάζει στη συνέχεια στην άμεση συνεννόησητου Έλληνα δημάρχου με τον πρόεδρο της εβραϊκής κοινότητας ώστε ναπροστατευτούν όλα ανεξαιρέτως τα μέλη της κοινότητας.

Τοντοκιμαντέρ έχει γυριστεί υπό την αιγίδα της Unesco Πειραιώς και Νήσων και με τη συνδρομήτου μη κερδοσκοπικού ιδρύματος για την προώθηση των ελληνικών ιδεωδών στηΒόρεια Αμερική Greek America Foundation.

=====-----

"Life Will Smile" is a 40-minutedocumentary based on the incredible true story of an entire Jewish communitysurviving WWII, thanks to the brave actions of the people on the Greek islandof Zakynthos. This is widely accepted to be the only Jewish community in thewhole of Europe to survive the Holocaust intact, without losing a single one ofits members.

When SS officer Kommandant Lutt arrived onthe island of Zakynthos in 1943 to implement “The Final Solution”, the fate ofthe island’s 275 Jewish inhabitants rested upon the shoulders of the island'syoung Mayor, Lucas Karrer and Bishop Chrysostomos. They were given 24-hours tohand over a detailed list with all the names, addresses and possessions of theislands' Jews, destined for deportation to the Nazi extermination camps.

They ultimately trick the SS and togetherwith the rest of the Zakynthiots, manage to save the entire Jewish population.

For theircourage Mayor Karrer & Bishop Chrysostomos received Yad Vashem's honor of“Righteous Among the Nations” in 1978 and Zakynthos was given the affectionatename of “the Island of the Righteous”.

The award-winning documentary “Life WillSmile” is exclusively narrated by one of the Jewish survivors of Zakynthos,Haim Konstantini, who was a 9-year-old boy at the time. The dramatic events areseen through his innocent eyes. It is a suspenseful, emotionally chargedjourney of salvation, where ordinary people defy the odds and survive.“LifeWill Smile” brings home the powerful message that solidarity, tolerance andcourageous leadership are, once again, needed today as much as they have everbeen.

- In Greek, with English subtitles -

Organizers: The Lodzer Centre Congregation, The Canadian Institute for Jewish Research, The Canadian Antisemitism Education Foundation & Kulanu Canada.