Και όμως υπάρχει λύση! Να μη χαθεί και να μη κλείσει καμία εκκλησιά στο Τορόντο!

Άποψη του Γιώργου Γκέκα

Υπήρξε μια συναισθηματική έκρηξη  μετά την ανακοίνωση της Ελληνικής Κοινότητας του Τορόντου (ΕΚΤ) ότι σκέπτεται  να πουλήσει μία από τις τέσσερις εκκλησίες που έχει (Άγιος Δημήτριος, Άγιος Ιωάννης, Αγία Ειρήνη και Παναγία) , λόγω των οικονομικών δυσκολίων  που αντιμετωπίζει. Πολλοί έχουν τοποθετηθεί ενάντια στην προοπτική να χάσουμε μια από τις αγαπημένες μας εκκλησίες. Αυτό είναι πλήρως κατανοητό και αναμενόμενο.

Η Ελληνική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή του Καναδά εξέδωσε το δικό της δελτίο τύπου δηλώνοντας την αντίθεσή της στην πώληση οποιασδήποτε εκκλησίας και προσφέροντας να εξαγοράσει τις τέσσερις εκκλησίες της ΕΚΤ για την αξία του χρέους της ΕΚΤ ύψους $4,5 εκατομμυρίων . Επιπλέον, προτάθηκε η δημιουργία μιας  “νέας ΕΚΤ” διοικουμένη από επίλεκτους απο τα εκκλησιαστικά συμβούλια  των εκκλησιών στην περιοχή GTA.

Η «προσφορά» της Αρχιεπισκοπής είναι κατάφωρα ανεπαρκής, αλαζονική και καθαρή προσβολή για τον οργανισμό της ΕΚΤ που προσφέρει τις υπηρεσίες του στην Ελληνισμό του Τορόντο  εδώ και 113 χρόνια. Γιατί; Διότι:

1. Η ΕΚΤ έχει το απόλυτο δικαίωμα να διαχειρίζεται τις 4 εκκλησίες που διαθέτει, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος κλεισίματος ή / και πώλησης οποιασδήποτε εκκλησίας εξ αυτών. Σίγουρα, αυτή δεν είναι μια επιθυμητή απόφαση. Είναι πολύ οδυνηρή για όλους στην Ελληνική  παροικία και αποτελεί την έσχατη  λύση αν εξαντληθούν όλες οι άλλες. Εάν συνέβαινε, αυτό θα ήταν μόνο για ένα λόγο. Να εξασφαλιστεί η λειτουργία των υπόλοιπων τριών εκκλησιών. Είναι σαν να συμφωνεί κάποιος με την ιδέα να ακρωτηριαστεί ένα πόδι για να διατηρηθεί ένα άτομο με σοβαρά προβλήματα διαβήτη στη ζωή. Ο Αρχιεπίσκοπος αγοράζοντας μία από τις 4 εκκλησίες για 4,5 εκατομμύρια όταν η πραγματική αγοραία αξία τους είναι 50 έως 60 εκατομμύρια δολάρια η Αρχιεπισκοπή  πληρώνει μόνο 7,5% έως 9% της πραγματικής τους αξίας. Αυτό αποτελεί καθαρή κλοπή παρόμοια των τοκογλύφων που  καταδικάζονται στη Βίβλο. Ποιο άτομο θα πουλούσε το σπίτι του μόνο για το ποσό της υποθήκης και να  παραιτηθεί οικειοθελώς από το  κεφάλαιο του; Ο Αρχιεπίσκοπος προσπαθεί να αγοράσει τις εκκλησίες της ΕΚΤ για τίποτα! 

2. Η ΕΚΤ λειτούργησε πάνω από έναν αιώνα ως οργανισμός ομπρέλα που  μεταξύ των άλλων συμπεριλαμβάνει έναν αριθμό Εθνοτοπικών συλλόγων, ελληνικών σχολείων, προγραμμάτων ελληνικής γλώσσας στα τοπικά πανεπιστήμια, την έδρα ελληνικής γλώσσας στο πανεπιστήμιο του York, σχολεία κατηχητικού, θέατρο, χοροδιδασκαλία Ελληνικών χορών,  παρελάσεις στις 25 Μαρτίου και 28 Οκτωβρίου στη Danforth, κοινωνικές υπηρεσίες, καλοκαιρινό φεστιβάλ στον Άγιο Ιωάννη κ.λπ. Η πρόταση του Αρχιεπισκόπου στην ουσία μετατρέπει την όλη  οργάνωση της ΕΚΤ σε μια άλλη ενορία που διοικείται από μια επιλεγμένη ομάδα από μέλη διαφορετικών εκκλησιαστικών συμβουλίων. Αυτή είναι μια παρωδία αντί του πραγματικά ανεξάρτητου οργανισμού της ΕΚΤ όπως λειτούργησε  για τα τελευταία 113 χρόνια. Αυτός είναι ένας τρόπος να τεθεί η ΕΚΤ υπό τον έλεγχο της Αρχιεπισκοπής, καθώς όλα τα μέλη του κάθε εκκλησιαστικού συμβουλίου  επιλέγονται και εγκρίνονται από τον ίδιο τον Αρχιεπίσκοπο!

3. Ακόμα κι αν η ΕΚΤ επρόκειτο να παραδώσει τις εκκλησίες που της ανήκουν  στην Αρχιεπισκοπή, δεν υπάρχει εγγύηση ότι η Αρχιεπισκοπή δεν θα τις κλείσει /πωλήσει μερικά χρόνια αργότερα.  Οι εκκλησιαζόμενοι τα τελευταία 20 χρόνια και έχουν μειωθεί για όλες τις Χριστιανικές θρησκείες και πολλές εκκλησίες που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στα έξοδα τους έχουν πουληθεί. Δεν αγοράσαμε για παράδειγμα τη «Μεταμόρφωση», τους « Άγιους Πάντες» και τη  «Παναγία», αυτή που κάηκε, από άλλα χριστιανικά δόγματα; Η πνευματικές ανάγκες  για τους πολλούς που γεννήθηκαν στον Καναδά δεν εξυπηρετούνται  αποκλειστικά από τις Ελληνορθόδοξες εκκλησίες (ΟΕ). Είναι δυνατόν η Παροικία να σώσει όλες τις 16 εκκλησίες στο Τορόντο; Αμφιβάλλω! Μικρότερες εκκλησίες με αδύναμους οικονομικούς πόρους και μικρό αριθμό μελών φοβάμαι δεν θα τα καταφέρουν μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας! Η εκκλησία μας χρειάζεται  μεταρρυθμίσεις όπως επίσης και  η ΕΚΤ. Και οι δύο οργανισμοί έχουν παρωχημένες  προσεγγίσεις και μοντέλα λειτουργιας. Σαφέστατα  δεν μιλάω για δογματικές αλλαγές αλλά για θρησκευτικές πρακτικές που όχι μόνο δεν προσελκύουν αλλά ίσως αποδιώχνουν νέους ανθρώπους απο τη εκκλησία μας.

4. Η διάλυση της ΕΚΤ που προτείνει ο αρχιεπίσκοπος όχι μόνο δεν θα ωφελήσει αλλά και θα βλάψει τα μακροχρόνια συμφέροντα της Αρχιεπισκοπής και της ΕΟ πίστης.  Η εκκλησία είναι μόνο ένα σημαντικό κομμάτι τη Ελληνικής κουλτούρας, όχι το μόνο.  Η εκκλησία δεν είναι το κατάλληλο μέσο για πολλές ελληνικές πολιτιστικές δραστηριότητες. Ο αρχιεπίσκοπος  δεν θα συμμετάσχει στο άτακτο πλήθος για να γιορτάσει τη νίκη μιας ελληνικής ομάδας στο Danforth όπως συνέβη στο EURO 2004. Ο θρησκευτικός ηγέτης δεν θα πιει  μερικές μπύρες σε ένα εστιατόριο ή μια ελληνική ταβέρνα  με συμπράρικους, δεν θα πάει να δει ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι με μια ελληνική ομάδα που επισκέπτεται το Καναδά, δεν θα πάει να τραγουδήσει και να χορέψει μαζί με έναν Έλληνα τραγουδιστή από την Ελλάδα.  Ο κοσμικός ηγέτης όμως μπορεί. Γι’ αυτό ο Αρχιεπίσκοπος γενικά  έχει περιορισμένη συμμετοχή στην κοσμική ζωή για να μπορεί να διαφεντεύει τη κοινωνική, πολιτική και πολιτιστική ζωή των Ελλήνων στο Καναδά. Ο Αρχιεπίσκοπος είναι μόνο θρησκευτικός -πνευματικός ηγέτης.

Έχω διαβάσει κάθε σχόλιο που έχει δημοσιευτεί σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τους ιστοσελίδες. Κανείς δεν έχει καταφέρει να παρουσιάσει μια  ρεαλιστική και εφαρμόσιμη λύση τόσο για την Αρχιεπισκοπή όσο και για την ΕΚΤ.

Να εξηγούμεθα, COVID-19, ο κοροναιός, είναι απλά το άχυρο που έσπασε την πλάτη της καμήλας κάτω από τα άλλα συσσωρευμένα βάρη. Δεν είναι η κύρια αιτία του χρέους της ΕΚΤ.  Η κύρια αιτία είναι  το χρέος περίπου 14 εκατομμυρίων που κληρονόμησε η ΕΚΤ πριν από 11 χρόνια μετά την εκτροχιασμένη προσπάθεια κατασκευής του Ελληνικού Πολιτιστικού Κέντρου.

Επίσης η ΕΚΤ δημοσιεύει στην ιστοσελίδα της κάθε χρόνο τις ελεγμένες  από ορκωτούς λογιστές της διεθνούς φίρμας KPMG οικονομικές αναφορές. https://www.greekcommunity.org/ . Ο οποιοσδήποτε  μπορεί να τις διαβάσει και να δει το ακριβές χρέος, τα έσοδα και τα έξοδα για κάθε μία από τις 4 εκκλησίες ΕΚΤ. Κανείς δεν γνωρίζει τα αντίστοιχα στοιχεία χρέος, έσοδα και έξοδα, των εκκλησιών της  Αρχιεπισκοπής γιατί απλά δεν δημοσιεύονται. Ως εκ τούτου, υπάρχει  μια τεράστια διαφορά στη διαφάνεια μεταξύ των δύο αυτών οργανισμών. Σαφέστατα και ομόφωνα ο νικητής στη διαφάνεια είναι η ΕΚΤ.

Η παρούσα  διοίκηση ανέλαβε τα ηνία της  ΕΚΤ κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες  ένα τεράστιο χρέος περίπου 14 εκατομμυρίων δολαρίων πριν από 11 χρόνια.  Με την πώληση του ημιτελούς Πολιτιστικού Κέντρου για $4,8 εκατομμύρια και τα δύο σπίτια δίπλα στην Παναγία για $2,3 εκατομμύρια δολάρια, το χρέος μειώθηκε κατά $7,1 εκατομμύρια δολάρια. Με περαιτέρω οικονομικά μέτρα, κατάφεραν να μειώσουν περαιτέρω το χρέος και να το φέρουν σε 4,5 εκατομμύρια δολάρια σήμερα που αποτελούνται από $3,3 υποθήκη και $1,2 εκατομμύρια δολάρια σε άλλες υποχρεώσεις.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η ΕΚΤ όλα αυτά τα χρόνια συνέχισε να προσφέρει στον Ελληνισμό όλα τα προγράμματα και τις υπηρεσίες που αναφέρονται παραπάνω στο GTA. Η σημερινή διοίκηση, βεβαίως, δεν παίρνει υψηλή βαθμολογία στις δημόσιες σχέσεις. Ίσως ήταν δύσκολο  να κερδίσει σ’ αυτή την αρένα πριν από 11 χρόνια, μετά το φιάσκο του Ελληνικού Πολιτιστικού Κέντρου. Το κλίμα  εμπιστοσύνης και δυσπιστίας ήταν μεγάλο. Ωστόσο, ειχε  σοβαρές και βάσιμες δικαιολογίες, η κυριότερη εκ των οποίων είναι ότι το χρέος δεν ήταν της παρούσης διοίκησης , αλλά εκείνο της προηγούμενης δεκαετίας (2000-2010). Το διοικητικό συμβούλιο περικυκλωμένοι από μια εχθρική, αλλά σε μεγάλο βαθμό κατανοητή δημόσια κατακραυγή,  επέλεξε να δώσει μεγαλύτερη έμφαση και προσοχή στα οικονομικά της ΕΚΤ, γνωρίζοντας ότι οι δημόσιες σχέσεις ήταν δύσκολο να βελτιωθούν. 

Η πρόσφατη λογική και καλά μελετημένη απόφαση της  ΕΚΤ ότι πρέπει να πωλήσει μία από τις 4 Εκκλησίες για να σώσει τις άλλες τρεις ήταν επόμενο να προκαλέσει πολλαπλές κριτικές. Όλες οι κριτικές από εκείνους που υπηρέτησαν ως εθελοντές και βοήθησαν οικονομικά και ηθικά την ΕΚΤ όλα αυτά τα χρόνια είναι ευπρόσδεκτες. Ωστόσο, οι χυδαίες και σκληρές κριτικές από μερικούς συμπράρικους  που δεν υπηρέτησαν σαν εθελοντές ούτε έγιναν μέλη της ΕΚΤ και στην πραγματικότητα δεν ενδιαφέρθηκαν ποτέ ενεργά για την ΕΚΤ δεν είναι. ΟΙ   δυο αυτές ομάδες δεν πρέπει να έχουν το ίδιο βάρος και ζύγι. Η ΕΚΤ θα πρέπει να ακούσει και να καταγράψει όλες τις καλοπροαίρετες  κριτικές, ερωτήσεις, λογικές προτάσεις, και ειλικρινείς εκφράσεις  απογοήτευσης για τις εξελίξεις Επίσης να ευχαριστήσει εκείνους που ασχολήθηκαν και έκαναν προτάσεις για τη λύση του προβλήματος η έκαναν δωρεές. 

Και για να είμαστε σαφείς, καμία εκκλησία, της ΕΚΤ ή όχι,  δεν μπορεί να συντηρηθεί  και να είναι ανοιχτή 365 μέρες το χρόνο από αυτούς που θυμούνται τις Ελληνορθόδοξες ρίζες τους μόνο Χριστούγεννα και Πάσχα και πηγαίνουν στην εκκλησία ως προσκεκλημένοι σε γάμο ή βάπτιση. Η παρουσία τους στο προαύλιο της εκκλησίας για να ακούσουν μόνο το «Χριστός Ανέστη» και να συμμετάσχουν στην περιφορά του επιτάφιου δεν τους δικαιολογεί να εξαπολύουν μύδρους εναντίον των εθελοντών της ΕΚΤ που προσπάθησαν σκληρά αλλά δεν πέτυχαν πάντα σε όλες τις προσπάθειές των. Είναι αγένεια και θράσος για αυτούς τους «free riders»  να απαιτούν να χρηματοδοτούνται οι εκκλησίες και να παραμένουν ανοιχτές ανά πάσα στιγμή όταν δεν πληρώνουν το δίκαιο μερίδιό τους στη συντήρησή τους. Επίσης, τα νοσταλγικά συναισθηματικά σχόλια όπως «βαπτίστηκα η παντρεύτηκα στη τάδε  εκκλησία», όσο  αληθινά,  και ειλικρινή να είναι δεν είναι αρκετά για να επιλύσουν το οικονομικό αδιέξοδο.

Το επείγον ζήτημα  τώρα ενώπιον μας είναι ότι όλοι πρέπει να πληρώσουμε για να κρατήσουμε ανοιχτές όλες τις εκκλησίες μας. Ο αριθμός των ατόμων που πηγαίνουν στην εκκλησία και τα μέλη της εκκλησίας που πληρώνουν τη συνδρομή τους συνεχώς μειώνονται. Οι εκκλησίες, όλες οι εκκλησίες της παροικίας χρειάζονται περισσότερα μέλη και υποστήριξη. Κάτι πρέπει να αλλάξει, όχι μόνο στο GCT αλλά και στην Αρχιεπισκοπή!

Η κινητοποίησης για έρανο είναι αξιέπαινη. Με τη μεγαλύτερη ευγένεια που διαθέτω δεν νομίζω ότι θα αποφέρει τα $4,5 εκατομμύρια που χρειάζονται. Το λέω αυτό γιατί ξέρω τα πενιχρά αποτελέσματα της "legacy campaign” στο πρόσφατο παρελθόν. Κάνετε  τη δωρεά σας, με πλήρη εμπιστοσύνη ότι κάθε δολάριο θα καταμετρηθεί και θα πάει προς τον εν λόγω σκοπό . Ζητώ από την ΕΚΤ να δημοσιεύσει τον κατάλογο των δωρεών ονομαστικά κάθε εβδομάδα, ίσως κάθε Τετάρτη, οπότε αν ο ελληνόφωνος παροικιακός τύπος το επιθυμεί να μπορεί να δημοσιεύει τη λίστα και να πληροφορεί τη παροικία έγκαιρα και με  διαφάνεια για την ερανική προσπάθεια. Αν δεν συγκεντρώσουμε τα 4,5 εκατομμύρια δολάρια τότε τι;

Αρρωσταίνω στη σκέψη πώλησης μιας εκκλησίας που χτίστηκε από τις δωρεές, χιλιάδων πιστών «πετραδάκι- πετραδάκι». Μια τέτοια πώληση θα είναι ένας ανεξίτηλος λεκές όχι μόνο για την ΕΚΤ, αλλά και για την αρχιεπισκοπή και τον Ελληνισμό του Τορόντο. Προτείνω μια λογική, εφικτή λύση που εγγυάται θετικά αποτελέσματα για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.

1. Η ΕΚΤ θα πρέπει να πουλήσει μία από τις τέσσερις εκκλησίες (όχι και τις τέσσερες) στη  Ελληνορθόδοξη Αρχιεπισκοπή του Καναδά για $4,5 εκατομμύρια, το συνολικό χρέος της ΕΚΤ.

2. Όλες οι EO εκκλησίες θα παραμείνουν λειτουργικές και στα χέρια της Ελληνικής Παροικίας.

3. Όλοι οι EO  στο GTA θα ανακουφιστούν που οι κόποι τους και συνεισφορές τους δεν έγιναν για να κερδίσει χρήματα κάποια οικοδομική εταιρεία που θα αγόραζε μια εκκλησία για να τη γκρεμίσει και να αξιοποιήσει το οικόπεδο.

4. Η Ελληνική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή του Καναδά θα προσθέσει μια άλλη εκκλησία στο χαρτοφυλάκιό της, πληρώνοντας γι’ αύτη μια τιμή ευκαιρίας μόνο $4,5 εκατομμύρια που αντιπροσωπεύει μόνο το 30% με  45% της πραγματικής τους  αξίας της εκκλησίας των  $10-15 εκατομμυρίων περίπου.

5. Η Ελληνική Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή του Καναδά θα κερδίσει  στην κοινή γνώμη ότι είναι πράγματι θεματοφύλακας και προστάτης  των ΕΟ εκκλησιών και του Ελληνισμού.

6. Η Ελληνική Κοινότητα του Τορόντο θα επαναλειτουργήσει απαλλαγμένη από τα χρέη  θα είναι  βιώσιμη να μεγαλουργήσει.

7. Η ΕΚΤ θα διεξαγάγει σύντομα εκλογές και μια νέα γενιά κυρίως καναδογεννημένων  Ελληνικής καταγωγής  θα την προσανατολίσει προς μια νέα  κατεύθυνση.

8. Η συνεχιζόμενη νομική διαμάχη μεταξύ της Αρχιεπισκοπής και της ΕΚΤ θα κλείσει. Ίσως μπορεί να σχηματιστεί μια αντικειμενική δεσμευτική ομάδα διαιτησίας τριών δικαστών ή δικηγόρων με ελληνικές ρίζες για να αποφανθεί για όλα τα εκκρεμή ζητήματα χωρίς  να χρειαστεί μια ντροπιαστική και ακριβή δικαστική διευθέτηση.

Είναι καιρός να τερματίσουμε τις συνεχιζόμενες χαοτικές διαμάχες και να επιτύχουμε μια ειρηνική συνύπαρξη και συνεργασία μεταξύ της ΕΚΤ και της Αρχιεπισκοπής. Η συνεχής διαμάχη  έστω και αν καταλήξει σε μια Πύρρεια νίκη για τον ένα ή το άλλο δεν εξυπηρετεί σωστά  την Αρχιεπισκοπή, την  ΕΚΤ και πάνω απο όλα τον Ελληνισμό στον Καναδά.