Ο Μανώλης Ανδρουλάκης, ο πρόξενος της Ελλάδας στη Μαριούπολη και ο τελευταίος διπλωμάτης που απομακρύνθηκε από τη διακεκαυμένη ζώνη, βρέθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών μαζί με τον πρέσβη Φραγκίσκο Κωστελλένο και τον γενικό πρόξενο στην Οδησσό Δημήτρη Δόχτση. «Έπειτα από συνεννόηση με τον πρωθυπουργό θα προτείνω την παρασημοφόρησή τους, η οποία θα πραγματοποιηθεί εν ευθέτω χρόνω», είπε σχετικά ο υπουργός Νίκος Δένδιας, δίνοντάς τους συγχαρητήρια που έφεραν σε πέρας έξι αποστολές «Νόστος».
Ωστόσο, το ανδραγάθημα του γενειοφόρου προξένου παίρνει άλλες διαστάσεις, αν αναλογιστεί κανείς τι άφησε πίσω του για να βρεθεί στην «πρώτη γραμμή» οικειοθελώς μόλις λίγες εβδομάδες προτού εκδηλωθεί η εισβολή και όταν όλα έδειχναν ότι θα οδηγούμασταν εκεί. Η σύζυγός του δήλωνε προ ημερών ότι «έχουμε έναν γιο επτά μηνών, τον περιμέναμε πέντε χρόνια». Ποιος ξέρει τι αποθέματα δύναμης έχει ένας άνθρωπος σαν τον πρόξενο για να καταφέρει να διαλέξει τον δύσκολο δρόμο, εκείνον που τον κράτησε πίσω όταν έφυγαν οι πρώτοι ομογενείς, όταν έφυγαν οι απεσταλμένοι δημοσιογράφοι, όταν έφυγαν όλοι οι συνάδελφοί του.
Μοιραία -και πάντα υπό τον φόβο της υπερβολής- θα καταφύγουμε στον Θουκυδίδη και στον Επιτάφιο
του Περικλή, στο σημείο όπου ο επιφανής πολιτικός προσπαθεί να αιτιολογήσει τον ηρωισμό των Αθηναίων που έπεσαν στη μάχη, γιατί «πρέπει να θεωρηθούν γενναιότατοι εκείνοι που γνωρίζουν και ποιο είναι το ευχάριστο και ποιο είναι το φοβερό, κι όμως δεν προσπαθούν να αποφύγουν τους κινδύνους.»